Γερμανία: Οι πιέσεις στον Σόιμπλε, τα «κλειδιά» της διαπραγμάτευσης και η κυβέρνηση «Τζαμάικα»

Σκληρές διαπραγματεύσεις, αναδιανομή ρόλων και υπουργείων, ενδεχόμενες αλλαγές ή προσαρμογές στις πολιτικές και ένα εύλογο χρονικό διάστημα για την επίτευξη των συνεργασιών και των συμφωνιών ανάμεσα στο κόμμα της Άνγκελα Μέρκελ και τους «εταίρους» στο πιθανό κυβερνητικό σχήμα, περιλαμβάνει η επόμενη μέρα στο πολιτικό σκηνικό της Γερμανίας. Το μεγάλο ερωτηματικό, ωστόσο, που πλανάται στην ατμόσφαιρα της Ευρώπης και ειδικότερα στην Ελλάδα, λόγω και του... μνημονιακού βίου που διάγει η χώρα, απευθύνεται στον μεγάλο πρωταγωνιστή της ευρωπαϊκής οικονομίας και «σκληρό καρύδι», όπως τον έχουν αποκαλέσει φίλοι και εχθροί, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε.

Ο ισχυρός άνδρας της γερμανικής και ευρωπαϊκής οικονομίας θα παραμείνει στο υπουργείο Οικονομικών, ή θα αποσυρθεί, αναλαμβάνοντας έναν νέο ρόλο -όπως του προέδρου της Μπούντεσταγκ λόγου χάρη-, αφήνοντας μία μεγάλη παρακαταθήκη και πολλά θέματα προς συζήτηση, στον διάδοχό του;

Οι αλλαγές στη Γηραιά Ήπειρο είναι σημαντικές και αφορούν το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι πολιτικές της οποίας καθορίζονται εν πολλοίς από την «ατμομηχανή» που ονομάζεται Γερμανία. Το διάγγελμα του Εμανουέλ Μακρόν για μία Ευρώπη πιο αποτελεσματική, πιο δημοκρατική και πιο ανταποδοτική, εφόσον λάβει και της συγκατάθεσης της Άνγκελα Μέρκελ, ενδέχεται να διαμορφώσει ένα άλλο οικονομικό τοπίο, σε σχέση με το δόγμα του «σκληρού ευρώ» και των πολιτικών «λιτότητας» που υποστηρίζει και επιβάλει ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Ωστόσο, έστω και αν το σενάριο αποχώρησης του Σόιμπλε γίνει πραγματικότητα, κανείς δεν εγγυάται ότι θα αλλάξει η οικονομική πολιτική της Γερμανίας, άρα και της Ευρώπης. Σε κάθε περίπτωση, ο Γερμανός οικονομολόγος θα έχει θέση στην επόμενη κυβέρνηση του Βερολίνου; Το «καυτό» αυτό ερώτημα θα απαντηθεί τους επόμενους μήνες και η απάντησή του θα εξαρτηθεί από τις διαπραγματεύσεις μεταξύ του κόμματος της Μέρκελ CDU, με τους Φιλελεύθερους (FDP) και τους «πράσινους».

Το ερώτημα που αφορά τον Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ενισχύεται από την ανάγκη συμφωμίας του CDU με τους Φιλελεύθερους, προκειμένου η χώρα να μην συρθεί σε έναν δεύτερο εκλογικό αγώνα σε διάστημα ελάχιστων μηνών. Και αυτό διότι οι Φιλελεύθεροι έχουν τονίσει την επιθυμία τους να αναλάβουν το υπουργείο Οικονομικών και να επηρεάσουν άμεσα τις πολιτικές και τις εξελίξεις στο συγκεκριμένο πεδίο.

Το κλίμα ήδη έχει αρχίσει να διαμορφώνεται, ακόμη και εντός του κόμματος των Συντηρητικών της Άνγκελα Μέρκελ. Η πρόταση στον νυν Γερμανό υπουργό Οικονομικών για την τιμητική ανάληψη της θέσης του προέδρου της Μπούντεσταγκ έχει εξελιχθεί σε πιέσεις τόσο ευθέως, όσο και στο παρασκήνιο. Ο Armin Schuster, ειδικός της εσωτερικής πολιτικής του CDU, υπογράμμισε σχετικά: «Δεδομένης της νέας κατάστασης στο Κοινοβούλιο, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε θα ήταν από κάθε άποψη το είδος της κοινοβουλευτικής αρχής, που θα μας έκανε καλό τώρα στο Reichstag».

Μέλος της εκτελεστικής επιτροπής των Χριστιανοδημοκρατών της Μέρκελ δήλωσε επίσης ότι μια πιθανή μετακίνηση του Σόιμπλε στην προεδρία της Bundestag «θα ήταν πολύ σημαντική, εξαιτίας του AfD και του κλίματος στο Κοινοβούλιο». Η είσοδος των ακροδεξιών στη γερμανική Βουλή έχει προκαλέσει τριγμούς στο πολιτικό σύστημα της χώρας, ωστόσο η συγκεκριμένη συγκυρία μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους κύκλους που δρομολογούν την αντικατάσταση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε στο υπουργείο Οικονομικών, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος τους.

Στην παρούσα φάση, αν και στην πολιτική δεν μπορεί να θεωρηθεί τίποτα δεδομένο, οι Χριστιανοδημοκράτες του Μάρτιν Σουλτς έχουν επιλέξει να παραμείνουν στην αντιπολίτευση και να «διορθώσουν» τα ποσοστά τους, τα οποία, στις εκλογές της Κυριακής, κατέγραψαν ιστορικό χαμηλό.

Ο κυβερνητικός συνασπισμός τύπου «Τζαμάικα»

Οι ειδικοί αναφέρονται σε έναν κυβερνητικό συνασπισμό τύπου «Τζαμάικα», με τη συμμετοχή της Χριστιανικής Ένωσης (CDU/CSU), των Φιλελεύθερων (FDP) και των Πρασίνων. Το εγχείρημα είναι εκ των πραγμάτων δύσκολο, αν και αναγκαίο, εξαιτίας και της ενδυνάμωσης του ακροδεξιού AfD, το οποίο θα ενισχυθεί περαιτέρω -σύμφωνα με εκτιμήσεις- αν η Γερμανία συρθεί σε έναν νέο εκλογικό αγώνα, μέσα σε λίγους μήνες. Οι διαφορές μεταξύ των κομμάτων που θα συμμετάσχουν στον κυβερνητικό συνασπισμό είναι μεγάλες, ενώ την ίδια στιγμή διεξάγονται πολιτικές «ζυμώσεις» σε υψηλό επίπεδο και στον ίδιο τον συνασπισμό της Μέρκελ. Η καγκελάριος γνωρίζει ότι πριν ξεκινήσει τις διερευνητικές συνομιλίες με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους, θα πρέπει πρώτα να έρθει σε συνεννόηση με τον σύμμαχό της Χορστ Ζεεχόφερ, ο οποίος βλέπει τον χριστιανοκοινωνιστή Βαυαρό υπουργό Οικονομικών Μάρκους Σέντερ, να προετοιμάζεται να θέσει ακόμα και θέμα ηγεσίας στους Χριστιανοκοινωνιστές στο επικείμενο συνέδριο του κόμματος, τον επόμενο Νοέμβριο στην Νυρεμβέργη. 

Σόιμπλε και AfD τα «κλειδιά» της διαπραγμάτευσης

Στο σημείο αυτό εμπλέκεται ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε. Οι πιέσεις να εγκαταλείψει το υπουργείο Οικονομικών δεν εγγυάται την ομαλή εξέλιξη στις σχέσεις CDU καΙ CSU. Οι όροι που τίθενται στο τραπέζι της διαπραγμάτευσης από τις εμπλεκόμενες πλευρές, έρχονται σε σύγκρουση μεταξύ τους και ενδεχομένως να χρειαστούν μεγάλες υποχωρήσεις για την επίτευξη μίας συμφωνίας.

Μετά το εσωτερικό μέτωπο στον συνασπισμό της Μέρκελ, θα ακολουθήσει η διαπραγμάτευση με τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους. Η συμφωνία θα πρέπει να κλείσει σε τρία μέτωπα. Πρώτον, να συμφωνήσουν η Μέρκελ με τους Φιλελεύθερους, δεύτερον με τους Πράσινους και τρίτον οι Φιλελεύθεροι με τους Πράσινους. Το πώς θα επιτευχθεί κάτι τέτοιο, όταν οι αντιπαλότητες δεν έχουν ξεπεραστεί για πολλά χρόνια, αποτελεί έναν γρίφο για δυνατούς λύτες. Στο επίπεδο αυτό, τα «κλειδιά» που θα «ανοίξουν» ή θα «κλείσουν» την πόρτα του συνασπισμού «Τζαμάικα» ενδέχεται να είναι δύο. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε και ο κίνδυνος του ακροδεξιού AfD. Όπως σχολιάζουν αναλυτές από την Γερμανία, ακόμα και αν συγκροτηθεί ο συνασπισμός “Τζαμάικα”, δεν πρόκειται να είναι σε καμία περίπτωση ισχυρός και σταθερός. 

Τι ισχύει για τον Σόιμπλε

Το μόνο βέβαιο σε περίπτωση σχηματισμού του συνασπισμού “Τζαμάικα”, είναι ότι η Άνγκελα Μέρκελ θα παραμείνει Καγκελάριος. Ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε φαίνεται ότι θα παραμείνει στη θέση του, αν και είναι νωρίς για εκτιμήσεις, καθώς οι πιέσεις εντείνονται. Ωστόσο, μετά από 45 χρόνια στο Κοινοβούλιο και 19 στην κυβέρνηση έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν θέλει να γίνει ένας ακόμα πολιτικός που εξαναγκάζεται σε ευγενική παραίτηση. Ο Σόιμπλε κερδίζει πόντους, καθώς δεν υπάρχουν αυτήν τη στιγμή πολλοί πολιτικοί που θα μπορούσαν να αναλάβουν αυτήν την θέση. Μοναδική εξαίρεση αποτελεί ο Βόλφγκανγκ Κουμπίτσκι, ο 65χρονος αντιπρόεδρος των Ελεύθερων Δημοκρατών, με μεγάλη εμπειρία σε ζητήματα οικονομίας.