Στα άκρα οι σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας

Στο αποκορύφωμά της έχει φτάσει η ένταση μεταξύ των ΗΠΑ και της Τουρκίας με τη σύλληψη και την προφυλάκιση ενός εργαζόμενου στο αμερικανικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη, με την κατηγορία ότι συνδέεται με τον ιεροκήρυκα Φετουλάχ Γκιουλέν, ο οποίος, σύμφωνα με την Άγκυρα, βρισκόταν πίσω από το αποτυχημένο στρατιωτικό πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016. Η Ουάσινγκτον καταδίκασε την κίνηση, χαρακτήρισε ανυπόστατη την κατηγορία και κατέστησε σαφές ότι η εξέλιξη θα ζημιώσει τις σχέσεις ανάμεσα στα δύο κράτη-συμμάχους στο NATO.

Ακολούθησε ένταλμα σύλληψης για άλλο ένα μέλος του προσωπικού του προξενείου των ΗΠΑ  από την Άγκυρα, σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Milliyet, δυναμιτίζοντας ακόμη περισσότερο το ήδη τεταμένο κλίμα. 

Σύμφωνα με το τουρκικό δίκτυο CNN Turk, η σύζυγος και το παιδί του υπαλλήλου του προξενείου ανακρίνονται, ενώ το τηλεοπτικό δίκτυο NTV μετέδωσε ότι ο ύποπτος εξακολουθεί να αναζητείται από τις δυνάμεις ασφαλείας.

Νωρίτερα τη Δευτέρα, η Άγκυρα έδειξε τάση για συνεννόηση, με το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών να καλεί τον αναπληρωτή πρέσβη των ΗΠΑ στη χώρα και να του ζητά να τερματιστεί η διαμάχη με την παροχή βίζας στους Τούρκους πολίτες, όπως ανέφεραν πηγές από το υπουργείο. Σύμφωνα με τις πηγές αυτές, ο αναπληρωτής πρέσβης ενημερώθηκε ότι η αναστολή παροχής θεωρήσεων εισόδου στις ΗΠΑ για τους Τούρκους πολίτες προκαλεί «ανώφελες εντάσεις» και θα πρέπει να αναθεωρηθεί. Επίσης πρόσθεσαν ότι ο Τούρκος υφυπουργός Εξωτερικών συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Αμερικανό πρέσβη την Κυριακή.

Στο μεταξύ, ο Τούρκος υπουργός Δικαιοσύνης Αμπντουλχαμίτ Γκιουλ εξέφρασε την ελπίδα ότι οι ΗΠΑ θα αναθεωρήσουν την απόφασή τους, η οποία ελήφθη μετά τη σύλληψη την προηγούμενη εβδομάδα του Τούρκου υπαλλήλου στο αμερικανικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι η απόφαση για το αν θα απαγγελθούν κατηγορίες εναντίον του συλληφθέντα εργαζόμενου εναπόκειται στην τουρκική δικαιοσύνη.

«Το να δικάζουμε έναν Τούρκο πολίτη για ένα αδίκημα που διέπραξε στην Τουρκία είναι δικαίωμα μας. Υπό αυτό το πρίσμα ελπίζω ότι οι ΗΠΑ θα αναθεωρήσουν την απόφασή τους» δήλωσε ο Γκιουλ μιλώντας στο τηλεοπτικό δίκτυο A Haber.

Στις ΗΠΑ υπάρχει οργή για τις κινήσεις του Ερντογάν, και η απόφασή του να υποδεχθεί στην Άγκυρα τον Βλαντιμίρ Πούτιν και τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο, ο οποίος είχε επισκεφθεί προηγουμένως τη Μόσχα, όπου είχε στρατηγικές συζητήσεις με τον πρόεδρο της Ρωσίας, δεν βοήθησε καθόλου. Ακόμη, ο Ερντογάν πήγε στην Τεχεράνη και συνάντησε εκπροσώπους της Χαμάς, ενώ είχε τηλεφωνικές συνομιλίες και με άλλους εχθρούς της Ουάσινγκτον.

Από την άλλη πλευρά, στην Τουρκία υπάρχει οργή εξαιτίας της αμερικανικής υποστήριξης στην κουρδική ένοπλη οργάνωση YPG στη Συρία, την οποία η Άγκυρα θεωρεί τον συριακό βραχίονα του PKK. Εξάλλου η Άγκυρα ασκεί πιέσεις, μάταια μέχρι σήμερα, στην Ουάσινγκτον για να προχωρήσει στην έκδοση του Φετουλάχ Γκιουλέν, του αυτοεξόριστου ιεροκήρυκα τον οποίο κατηγορεί πως ενορχήστρωσε την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος, κατά τη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκαν πάνω από 240 άνθρωποι. Ο Γκιουλέν έχει καταδικάσει την απόπειρα επιβολής στρατιωτικής χούντας και αρνείται πως είχε οποιαδήποτε ανάμειξη.

Η αμερικανική διπλωματική αποστολή στην Τουρκία γνωστοποίησε ότι ανέστειλε όλες τις υπηρεσίες έκδοσης θεωρήσεων εισόδου στις εγκαταστάσεις της στη χώρα, διότι θέλει να «επαναξιολογήσει» τη δέσμευση των τουρκικών Αρχών στην ασφάλεια του προσωπικού της.

«Τα πρόσφατα γεγονότα ανάγκασαν την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών να προχωρήσει σε εκ νέου αξιολόγηση της δέσμευσης της κυβέρνησης της Τουρκίας στην ασφάλεια της αποστολής και του προσωπικού των ΗΠΑ», ανέφερε η αμερικανική πρεσβεία στην Άγκυρα.

«Προκειμένου να ελαχιστοποιήσουμε τον αριθμό των επισκεπτών στην πρεσβεία μας και τα προξενεία μας, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία αξιολόγησης, αναστείλαμε με άμεση ισχύ όλες τις υπηρεσίες έκδοσης θεωρήσεων εισόδου για μη μετανάστες σε όλες τις διπλωματικές εγκαταστάσεις των ΗΠΑ στην Τουρκία», σύμφωνα με το κείμενο.

Στη συνέχεια, σε αντίποινα, η κυβέρνηση της Τουρκίας ανακοίνωσε την Κυριακή ότι ανέστειλε την έκδοση θεωρήσεων εισόδου για τους Αμερικανούς, με εξαίρεση μόνο τις βίζες για μετανάστες, ανταποδίδοντας το μέτρο που ανακοίνωσε νωρίτερα η κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Οι τουρκικοί περιορισμοί, κατά τα φαινόμενα, πηγαίνουν παραπέρα από εκείνους που ανακοινώθηκαν από την Ουάσινγκτον, καθώς θα εφαρμοστούν «στις βίζες που καταχωρούνται σε διαβατήρια, στις ηλεκτρονικές βίζες και στις βίζες που εκδίδονται στα σύνορα», πέραν των θεωρήσεων εισόδου που εκδίδονται στις τουρκικές διπλωματικές αποστολές στις ΗΠΑ, σύμφωνα με ανακοίνωση της τουρκικής πρεσβείας στην αμερικανική πρωτεύουσα.


Αμερικανικές δυνάμεις στα σύνορα Βουλγαρίας – Τουρκίας

Στο μεταξύ, ορισμένα τουρκικά ΜΜΕ μετέδωσαν μια πολύ «περίεργη» είδηση που σίγουρα αφορά και την Ελλάδα.

Σύμφωνα με την είδηση αυτή και τους χάρτες που δημοσιεύουν οι Τούρκοι, αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις συγκεντρώνονται στα σύνορα Βουλγαρίας Τουρκίας, προφανώς για λόγους πίεσης προς την τουρκική πλευρά.

Συγκεκριμένα αναφέρεται πως αμερικανικές δυνάμεις από τις αμερικανικές βάσεις στην Ρουμανία και στην Βουλγαρία, προωθήθηκαν αυτές τις μέρες στα σύνορα Βουλγαρίας Τουρκίας, ανεβάζοντας δραματικά τους τόνους τις αμερικανοτουρκικής κρίσεως.

Οι πληροφοριες αναφέρουν για επίλεκτες μονάδες αμερικανικού πεζικού και για 80 αμερικανικά άρματα μάχης που έχουν πλασαριστεί απέναντι από τα τουρκικά σύνορα.


Κάθετη πτώση της τουρκικής λίρας

Η διπλωματική ένταση Αγκυρας-Ουάσιγκτον «βούλιαξε» την τουρκική λίρα, η πτώση της οποίας έναντι του αμερικανικού δολαρίου έφτασε στο 6,6%.

Ο διπλωματικός πόλεμος ΗΠΑ-Τουρκίας σε εξέλιξη, με τις δύο χώρες να προχωρούν σε αναστολή έκδοσης βίζας η μία στην άλλη έριξε την τουρκική λίρα στα 3,8533/δολάριο, στο χαμηλότερο επίπεδο έναντι του δολαρίου από τον φετινό Ιανούαριο.