Paradise Papers: Οι αποκαλύψεις και τα διάσημα ονόματα γύρω από το χορό των... δισεκατομυρίων

H αποκάλυψη του 21ου αώνα που έρχεται να ταράξει τα νερά του πολιτικού και επιχειρηματικού κόσμου με του φορολογικούς παραδείσους της "ελίτ" είναι τα "Paradise Pαpers" στα "δίχτυα" των οποίων εμπλέκονται και άτομα με δημόσιο ρόλο από την Ελλάδα».

Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν αύριο την κατάρτιση ενός καταλόγου με τους παγκόσμιους φορολογικούς παραδείσους,όπως ανακοίνωσαν σήμερα Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, μετά τη δημοσιοποίηση των Paradise Papers. Η νέα διαρροή εκατομμυρίων εγγράφων αποκαλύπτει πως οι δισεκατομμυριούχοι όλου του κόσμου επενδύουν τεράστια ποσά σε off shore φορολογικούς παραδείσους. Ανάμεσά τους κορυφαία πολιτικά πρόσωπα, οικονομικοί και επιχειρηματικοί παράγοντες. 

Τι είναι τα Paradise Papers;

Τα περισσότερα από τα έγγραφα και συγκεκριμένα τα 6,8 εκατομμύρια από αυτά συνδέονται με μία νομική εταιρεία και μία εταιρεία παροχής υπηρεσιών που λειτουργούσαν μαζί σε 10 δικαιοδοσίες με την επωνυμία "Appleby".Yπάρχουν επίσης λεπτομέρειες από 19 εταιρικά μητρώα που διατηρούν κυβερνήσεις μυστικά σε διάφορες χώρες - Αντίγκουα και Μπαρμπούντα, Αρούμπα, Μπαχάμες, Μπαρμπάντος, Βερμούδες, Νήσοι Καϊμάν, Νήσοι Κουκ, Δομινίκα, Γρενάδα, Λαμπούνα, Λίβανος,Μάλτα, Άγιος Χριστόφορος και Νέβις, Αγία Λουκία, Άγιος Βικέντιος, Σαμόα, Τρινιντάντ και Τομπάγκο και Βανουάτου.Τα χαρτιά καλύπτουν την περίοδο από το 1950 έως το 2016.

Πόσα ΜΜΕ εξέτασαν τα δεδομένα;

Τα έγγραφα εξέτασαν συνολικά 96 εταιρείες ΜΜΕ, ανάμεσά τους οι εφημερίδες "LE Monde  Suddeutsche Zeitung, New York Times",The Guardian". Συνολικά 381 δημοσιογράφοι από 67 χώρες αναλύουν το υλικό.

Ποιος πήρε τα έγγραφα - και πώς;

Τα έγγραφα αποκτήθηκαν από τη γερμανική εφημερίδα "Suddeutsche Zeitung", η οποία έλαβε και πέρυσι τα Panama Papers. Η Süddeutsche Zeitung μοιράστηκε το υλικό με τη Διεθνή Κοινοπραξία Διερευνητικών Δημοσιογράφων, μια οργάνωση που εδρεύει στις ΗΠΑ. Η Süddeutsche Zeitung δεν έχει και δεν πρόκειται να συζητήσει πως αποκτήθηκαν τα έγγραφα.

Τα Paradise Papers επικεντρώνονται σε εταιρείες ή ιδιώτες;

Και τα δύο.Ενώνονται από ένα πράγμα - τα χρήματα. Μερικές από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές στον κόσμο βρίσκονται μέσα στα έγγραφα που διέρρευσαν, όπως η Apple, η Nike και το Facebook, καθώς και μερικοί από τους πλουσιότερους ανθρώπους στον κόσμο, από τη Βασίλισσα Ελισάβετ μέχρι τον Bono και τα αστέρια του Hollywood. 

Τι δείχνουν τα έγγραφα;

Αποδεικνύουν πως η αυτοκρατορία των offshore είναι μεγαλύτερη και πιο περίπλοκη από ό, τι πιστεύουν οι περισσότεροι.Τα έγγραφα περιγράφουν τους εκατομμύρια τρόπους με τους οποίους οι εταιρείες, αλλά και ιδιώτες μπορούν να αποφύγουν τους φόρους χρησιμοποιώντας τεχνητές δομές. Αυτά τα προγράμματα είναι νόμιμα εάν εκτελούνται σωστά. Αλλά πολλά φαίνεται να μην είναι. Και οι πολιτικοί σε όλο τον κόσμο αρχίζουν να ρωτούν αν πρέπει να απαγορευτούν.Ένα θεμελιώδες ερώτημα που προκύπτει από τα Paradise Papers είναι: Μήπως η φοροαποφυγή σε όλες τις μορφές της έχει πάει πολύ μακριά;

Στα έγγραφα εντοπίζονται επίσης η Βασίλισσα Ελισάβετ της Μεγάλης Βρετανίας, η Βασίλισσα της Ιορδανίας, οι γιοί του Πρωθυπουργού της Τουρκίας, ο τραγουδιστής των U2 Bono αλλά και πολυεθνικές όπως η Apple, η Nike και άλλες. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα αρχεία που επικαλείται το BBC, περίπου 10 εκατ. λίρες από την προσωπική περιουσία της Βασίλισσας της Αγγλίας έχουν επενδυθεί  σε αποθεματικά fund στα νησιά Κέιμαν.

Τα στοιχεία που κάνουν άνω κάτω το βρετανικό παλάτι 

Αυτά τα έγγραφα συμπεριλαμβάνουν και το όνομα της Βασίλισσας Ελισσάβετ. Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδουν τα βρετανικά ΜΜΕ, η Βασίλισσα κατέχει offshore εταιρεία στα νησιά Κέιμαν, στην οποία υπάρχουν πολλά εκατομμύρια. Συγκεκριμένα αρχεία αποδεικνύουν πως η Βασίλισσα μέσω του Δούκα του Λάνκαστερ επενδύει χρήματα σε διάφορες δραστηριότητες και εταιρείες.Μια από αυτές είναι και η αλυσίδα καταστημάτων BrightHouse. Η εταιρεία έχει βρεθεί πολλές φορές στο «στόχαστρο» για την συμπεριφορά της στους πελάτες της και τις απρόσιτες τιμές της. Τα χρήματα λοιπόν από τις δραστηριότητες αυτές «πάρκαραν» στην offshore. Όπως είναι επόμενο οι αντιδράσεις που έχουν προκληθεί στην Βρετανία είναι πολλές, με την Βασίλισσα να καλείται να δώσει εξηγήσεις στο λαό της.Σύμφωνα με την βρετανική εφημερίδα "Guardian" κάποια από τα χρήματά της προέρχονται από επιχείρηση που κατηγορείται ότι εκμεταλλεύεται φτωχές οικογένειες και ευάλωτους ανθρώπους.

Tα έγγραφα "καίνε" και συνεργάτες του Τραμπ για διασυνδέσεις με Ρωσία

Επιπλέον αποκαλύπτονται εκτεταμένες συναλλαγές υπουργών, συμβούλων και δωρητών του Ντόναλντ Τραμπ μέσω offshore. Ανάμεσα  στα ονόματα που «φιγουράρουν» στην μακρά λίστα είναι και υπουργούς του Αμερικανού προέδρου. Πρόκειται για τους υπουργούς Εμπορίου και Εξωτερικών,Γουίλμπουρ Ρος και Ρεξ Τίλερσον. Αυτό θα είναι άλλο ένα «χτύπημα» για τον Αμερικανό πρόεδρο, που βλέπει τους συνεργάτες του να πέφτουν ο ένας μετά τον άλλον στο «δόκανο» των αρχών. Σύμφωνα με τα 13,5 εκατομμύρια έγγραφα, μέρος των οποίων προέρχεται από δικηγορική εταιρεία στις Βερμούδες που ειδικεύεται στις offshore επενδύσεις, ο Ρος έχει μερίδιο 31,5% στη ναυτιλιακή εταιρία "Navigator Holdings". Η εταιρεία αυτή έχει λάβει πληρωμές άνω των 68 εκατομμυρίων δολαρίων από το 2014 από ρωσική εταιρία ενέργειας που ανήκει στον γαμπρό του Βλαντιμίρ Πούτιν, Κιρίλ Σαμάλοφ και τον ολιγάρχη Γκενάντι Τιμσένκο,στον οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τις ΗΠΑ και φέρεται ως άμεσα συνδεδεμένος με τον Ρώσο πρόεδρο. Επιπλέον, δύο δισεκατομμυριούχοι χρησιμοποίησαν ένα σύνθετο δίκτυο offshore για να αποκτήσουν μετοχές των ποδοσφαιρικών ομάδων Άρσεναλ και Εβερτον.

Twitter-Facebook

Σύμφωνα πάντα με ρεπορτάζ τη βρετανικής εφημερίδας "Guardian", Twitter και Facebook φέρονται να έχουν λάβει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια από επενδυτικά κεφάλαια που τα ίχνη τους οδηγούν σε ρωσικούς κρατικούς οικονομικούς θεσμούς.Σύμφωνα πάντα με τους "Times", δύο κρατικές ρωσικές εταιρείες έμμεσα και μυστικά "έριξαν" εκατομμύρια δολάρια στο Twitter και στο Facebook.Και οι δύο αυτές συναλλαγές έγιναν, σύμφωνα με τα όσα ισχυρίζονται τα έγγραφα, με την εμπλοκή του Γιούρι Μίλνερ, ενός μεγιστάνα της τεχνολογίας ο οποίος συνεργάζεται με τον γαμπρό του Ντόναλντ Τραμπ και σύμβουλο του Λευκού Οίκου Τζάρεντ Κούσνερ. Σύμφωνα με αυτούς τους ισχυρισμούς ο Μίλνερ έκανε επενδύσεις στην εταιρεία Cadre, που ιδρύθηκε από τον Κούσνερ και τον αδελφό του. Ο Μίλνερ πάντως δήλωσε στην εφημερίδα "Times" πως συναντήθηκε με τον γαμπρό του Ντόναλντ Τραμπ μόλις μία φορά.Μάλιστα φαίνεται πως οι "δεσμοί" του Μίλνερ με τον Κούσνερ δεν σχετίζονται με τις ρωσικές επενδύσεις στο Facebook και το Twitter. Όπως αναφέρουν οι Times η ρωσική τράπεζα VTB έδωσε 131 εκατομμύρια δολάρια σε μια υπεράκτια εταιρεία που συνδέεται με τον Μίλνερ, και σύμφωνα με τα έγγραφα κάποια από αυτά τα χρήματα χρησιμοποιήθηκαν αργότερα για να χρηματοδοτηθεί μια επένδυση στο Twitter.  Σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα ο ρωσικός κολοσσός "Gazprom" δάνεισε χρήματα σε μια άλλη εταιρεία η οποία επένδυσε σε μια συμφωνία εκατομμυρίων του Μίλνερ με το Facebook.Όπως αναφέρει σε σχετικό δημοσίευμά του ο Guardian, ο Μίλνερ ισχυρίζεται πως η χρηματοδότηση από την τράπεζα VTB δεν χρησιμοποιήθηκε για να εξασφαλιστεί κάποιου είδους επιρροή μέσω Twitter, ενώ πρόσθεσε πως δεν γνώριζε για την σχέση της Gazprom με την επένδυση στο Facebook. Σύμφωνα πάντως με τη βρετανική εφημερίδα, δεν είναι σαφές αν η Μόσχα είχε πολιτικό ενδιαφέρον στις ε πενδύσεις σε Facebook και Twitter ή αν έγιναν απλά για το κέρδος. 

To δεξί χέρι του Τζάστιν Τριντό 

Ο οικονομικός διαχειριστής του πρωθυπουργού του Καναδά, Τζάστιν Τριντό, φέρεται πως διαχειριζόταν «τραστ φοροδιαφυγής» στα νησιά Κέιμαν. Πρόκειται για τον Στίβεν Μπρόνφμαν, ισχυρό επιχειρηματία και οικονομικό υπεύθυνο του Φιλελεύθερου Κόμματος του πρωθυπουργού του Καναδά Τζάστιν Τριντό.

Ο σταρ των U2 Βονο 

Ο Iρλανδός σταρ των U2, Bono, φέρεται να είναι μια από τις μεγάλες διασημότητες που έχουν εμπλακεί στο νέο σκάνδαλο των "Paradise Papers". Σύμφωνα με τη διαρροή των εγγράφων, ο Bono χρησιμοποίησε  εταιρεία με έδρα την Μάλτα για να αγοράσει ένα ποσοστό αξίας 5,1 εκατομμυρίων λιρών σε εμπορικό κέντρο το 2007. Σύμφωνα με τα έγγραφα, ο Bono επένδυσε στην μαλτέζικη "Nude Estates", η οποία αγόρασε το "Ausra Shopping Centre" και στη συνέχεια μετέφερε την κυριότητα του εμπορικού κέντρου στην "Nude Estates 1", με έδρα το βρετανικό νησί Γκέρνσει. Στην Μάλτα οι επιχειρήσεις πληρώνουν φόρο 5% επί των κερδών τους ενώ στο Γκέρνσεϊ δεν φορολογούνται καθόλου.