Σε νευρική κρίση η Τουρκία: Ο Ερντογάν επιτίθεται στην ΕΕ και ο Τσαβούσογλου στον νέο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ

Aναστάτωση έχει προκαλέσει στην Άγκυρα, η ανάθεση του σημαντικού χαρτοφυλακίου του υπουργείου Εξωτερικών στον Μάικ Πομπέο. Στο παρελθόν, ο άνδρας που τα αμερικάνικα προοδευτικά μίντια επιχαίρουν να αποκαλούν «γεράκι», έχει καταφερθεί με ιδιαίτερα σκληρά λόγια εναντίον του Ταγίπ Ερντογάν. Η αμηχανία της Τουρκίας αποτυπώνεται στις αντικρουόμενες δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών. Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου χωρίς καμία πρόκληση διαμήνυσε ότι «ο νέος Αμερικάνος υπουργός πρέπει να σέβεται την Τουρκία». «Η Τουρκία ελπίζει να οικοδομήσει καλές σχέσεις με τον νέο Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, όμως αυτός ο τελευταίος πρέπει να σέβεται τη χώρα». Η παρέμβασή του αυτή σχετίζεται με τα δεκάδες δημοσιεύματα του τουρκικού Τύπου που επανέφεραν στη δημοσιότητα το μήνυμα που φέρεται ότι έστειλε μέσω του Twitter ο Πομπέο μετά την αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος του Ιουλίου 2016 - και πριν γίνει διευθυντής της CIA - στο οποίο χαρακτήριζε την Τουρκία «ολοκληρωτική ισλαμιστική δικτατορία». Το μήνυμα αργότερα διαγράφηκε. «Είναι επιλογή των Ηνωμένων Πολιτειών (το ποιος αναλαμβάνει υπουργός Εξωτερικών). Δεν θέλουμε να τη σχολιάσουμε, όμως όποιος κι αν είναι, πρέπει πρώτα να μάθει πώς να συμπεριφέρεται, να μας πλησιάζει και να μας σέβεται» πρόσθεσε ο Τσαβούσογλου. Η εφημερίδα Hurriyet Daily News στο ίδιο μήκος κύματος με τον Τσαβούσογλου έκανε λόγο για «τον απαιτούμενο σεβασμό», υποστηρίζοντας πως ο Πομπέο έχει «προκαταλήψεις» αναφορικά με την Τουρκία. Ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ κινήθηκε σε πιο θετικό τόνο, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η αποπομπή του Ρεξ Τίλερσον θα οδηγήσει σε πιο υγιείς σχέσεις.

Την ίδια ώρα ο Ταγίπ Ερντογάν διατηρεί ανοιχτό το μέτωπο με την Ευρωπαϊκή Ένωση αναφερόμενος και στην Ελλάδα σε ένα ρεσιτάλ εθνικισμού και προκλητικότητας μέσα από το Προεδρικό Μέγαρο. «Η ΕΕ στήριξε την Ελλάδα κατά την οικονομική κρίση. Τους έδωσαν 400 δισ. ευρώ. Όταν χώρες με πετρέλαιο ή φυσικό αέριο έχουν προβλήματα τους βοηθάνε φυσικά με ανταλλάγματα. Αλλά όταν η Τουρκία έχει προβλήματα της γυρνάνε την πλάτη. Ακόμα κι έτσι όμως, εμείς λέμε ότι θα κάνουμε θυσίες και θα τα καταφέρουμε μόνοι μας» είπε ενώ χαρακτήρισε για ακόμα μια φορά ειρηνευτική επιχείρηση την εισβολή στην Κύπρο.

Τη στιγμή πάντως που η Τουρκία δεν σέβεται τους διεθνείς κανόνες δικαίου και συνεχίζει να «δείχνει τα δόντια της» σε ένα κράτος μέλος, όπως είναι η Ελλάδα και η Κύπρος, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε το πράσινο φως για το δεύτερο οικονομικό πακέτο 3 δισ. ευρώ προς την Τουρκία, για τους Σύρους πρόσφυγες που φιλοξενεί στο έδαφός της. Την απόφαση ανακοίνωσε μέσω Twitter και ο Επίτροπος Μετανάστευσης Εσωτερικών Υποθέσεων και Ιθαγένειας, Δημήτρης Αβραμόπουλος, ο οποίος υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, οτι η Ε.Ε. έχει εκπληρώσει στο έπακρο την δέσμευσή της. Αξιοσημείωτο είναι, άλλωστε, πως αν και οι ευρωπαίοι φορολογούμενοι χρηματοδοτούν έργα για περισσότερα από δέκα χρόνια, έτσι ώστε η Τουρκία να οδηγηθεί στην ένταξη της στην ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο σε έκθεση του παραδέχεται κομβικά λάθη. Χαρακτηριστικό είναι ότι τα λεγόμενα προενταξιακά κονδύλια μέχρι στιγμής δεν υπόκεινται σε επαρκείς όρους, ενώ Επιπλέον, η αρμόδια Επιτροπή της ΕΕ δεν είχε επενδύσει επαρκώς σε σχέδια για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της δικαστικής εξουσίας, της ελευθερίας του Τύπου και της κοινωνίας των πολιτών. 

Η Λευκωσία, την ίδια ώρα, σε άμεση συνεργασία με την Αθήνα ρίχνει το βάρος της στο επικείμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο με στόχο να υπάρξει σαφής αναφορά καταδίκης των ενεργειών της Τουρκίας. Το θέμα των προκλήσεων της Τουρκίας μπήκε στην ατζέντα μετά από αίτημα του Προέδρου Αναστασιάδη. 

Η ελληνική κυβέρνηση επίσης επιχειρεί να στριμώξει τη γείτονα χώρα στο θέμα των κρατούμενων στρατιωτών, μέσω της διεθνοποίησής του. Στο πλαίσιο αυτό κινήθηκαν και 16 ευρωβουλευτές με κοινή τους δήλωση. «H συνεχιζόμενη κράτηση των δύο Ελλήνων δεν συνάδει προς τις αρχές της καλής γειτονίας, τις οποίες θα έπρεπε να τηρεί ένα υποψήφιο για ένταξη στην EE κράτος». Στην κοινή τους δήλωση οι Έλληνες Ευρωβουλευτές σημειώνουν πως «η συμπεριφορά αυτή των τουρκικών αρχών δεν αφορά μόνο την Ελλάδα, αλλά συνολικά την Ευρωπαϊκή Ένωση, της οποίας είναι κράτος-μέλος» και καλούν την τουρκική κυβέρνηση να απελευθερώσει άμεσα τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς. Και το Ελληνοαμερικανικό Συμβούλιο Ηγεσίας, αλλά και η η Αρμενική Επιτροπή Αμερικής (ANCA) καταγγέλουν δημόσια την στάση της Τουρκίας. Μέσω ολοσέλιδης διαφήμισης που καταχώρησαν στο χθεσινό φύλλο των New York Times καλούν τθς ΗΠΑ να μην πωλήσουν μαχητικά αεροσκάφη F -35 στην Τουρκία. Η καταχώριση τιτλοφορείται «Η Τουρκία είναι ένας αναξιόπιστος σύμμαχος» ενώ συνοδεύεται από το εξής κείμενο: «Απειλεί να επιτεθεί σε αμερικάνικα στρατεύματα στη Συρία. Εισβάλλει στον ελληνικό εναέριο χώρο χιλιάδες φορές μέσα σε ένα χρόνο, κατέχει παράνομα την Κύπρο (μέλος της ΕΕ) χρησιμοποιεί  πολεμικά πλοία για να εκφοβίσει αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρίες στην ΑΟΖ της Κύπρου.

Την ίδια στιγμή, η Αθήνα επιταχύνει τις διαδικασίες και εντατικοποιεί τις προσπάθειες. Στο πλαίσιο αυτό η Ελλάδα έχει στείλει στην Τουρκία πραγματογνώμονα, ο οποίος συμμετέχει ως τεχνικός σύμβουλος στην εξέταση των κινητών τηλεφώνων των δύο Ελλήνων. Με βάση τις έως τώρα πληροφορίες η πραγματογνωμοσύνη δεν έχει εντοπίσει οτιδήποτε επιλήψιμο στα τηλέφωνα των δύο Ελλήνων αξιωματικών, το οποίο να παραπέμπει σε στρατιωτική κατασκοπεία.