Bloomberg: Η συμφωνία των Πρεσπών μάθημα για το Brexit

«Αν βγουν οι αριθμοί, ο Τσίπρας θα έχει προσφέρει στην Ελλάδα ένα ειρηνικότερο περιβάλλον και την προοπτική της απολύτως απαραίτητης οικονομικής επέκτασης στα Δυτικά Βαλκάνια», εκτιμά το πρακτορείο Βloomberg σε κύριο άρθρο του αναφορικά με τη συμφωνία των Πρεσπών. «Αν ο Τσίπρας τα καταφέρει όπως ο Ζάεφ, τότε οι δυό τους θα αποτελέσουν ένα σημαντικό παράδειγμα για τους ηγέτες της Σερβίας και του Κοσόβου. Τελικά, εξαρτάται από αυτούς να επιτευχθεί πρόοδος στις σχέσεις των δύο τελευταίων βαλκανικών χωρών που παραμένουν σε ανεπίλυτη διαμάχη» σημειώνει το Bloomberg, τονίζοντας ότι η επίλυση του ονοματολογικού της ΠΓΔΜ αποτελεί ένα μάθημα για το Brexit από την Ελλάδα, την κοιτίδα της Δημοκρατίας.

Το Bloomberg υπογραμμίζει ότι η έγκριση από το κοινοβούλιο της «Μακεδονίας» της αλλαγής ονομασίας της χώρας, που κατ’ αυτό τον τρόπο παραμέρισε το μεγαλύτερο εμπόδιο της ενσωμάτωσης στους δυτικούς θεσμούς, αποτελεί απόδειξη ότι τα δυσεπίλυτα πολιτικά ζητήματα διευθετούνται καλύτερα μέσω των παραδοσιακών παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων παρά μέσω της άμεσης έκφρασης της λαϊκής βούλησης, μεταδίδει το πρακτορείο Bloomberg. «Η Βρετανία του Brexit έχει κάτι να μάθει από αυτό. Τον Ιούνιο του 2018, ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ, Ζόραν Ζάεφ ήρθε σε συμφωνία με τον Έλληνα ομόλογό του Αλέξη Τσίπρα για τη μετονομασία της χώρας του σε «Βόρεια Μακεδονία», ώστε να διαφοροποιηθεί από την περιοχή της βόρειας Ελλάδας, τον τόπο γέννησης του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Σε αντάλλαγμα, ο Τσίπρας υποσχέθηκε να άρει τις επί χρόνια υφιστάμενες αντιρρήσεις της Ελλάδας στην ένταξη της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.

Η συμφωνία συνάντησε την έντονη αντίδραση της αντιπολίτευσης στις δύο χώρες. Στην «Μακεδονία», οι αντιρρήσεις πηγάζουν από ένα εθνικιστικό πρόγραμμα που εφάρμοζε τον πρώην κυβερνών κόμμα VMRO-DPMNE, που στόλισε τα Σκόπια με αρχαιοπρεπή αγάλματα, περιλαμβανομένου και ενός του Μ. Αλεξάνδρου. Η «αρχαιοποίηση» αυτή έγινε στο πλαίσιο των προσπαθειών του VMRO να οικοδομήσει μια εθνική ταυτότητα σχεδόν εκ του μηδενός για την σλαβική πλειοψηφία των κατοίκων της χώρας. Ωστόσο, η εθνικιστική κυβέρνηση ενεπλάκη σε σκάνδαλα διαφθοράς (ο ηγέτης του VMRO-DPMNE έχει διαφύγει στην Ουγγαρία). Το γεγονός αυτό, καθώς και η αλαζονική στάση της ηγεσίας του VMRO-DPMNE απέναντι στη σημαντική αλβανική μειονότητα, εξώθησε τα αλβανικά κόμματα να στρέψουν την προτίμησή τους στους φιλοευρωπαίους Σοσιαλδημοκράτες του Ζάεφ. Τον Σεπτέμβριο έγινε δημοψήφισμα για την μετονομασία της «Μακεδονίας». Οι εθνικιστές μποϋκόταραν τη διαδικασία και πολλοί που είχαν φύγει από τη χώρα δεν επέστρεψαν για να ψηφίσουν. Το δημοψήφισμα απέτυχε λόγω της χαμηλής συμμετοχής. Αυτό όμως δεν σήμανε και το τέλος του ζητήματος για τον Ζάεφ, που ήταν αποφασισμένος να περάσει τις αλλαγές από το κοινοβούλιο. Χρειαζόταν πλειοψηφία των δύο τρίτων την οποία δεν διέθετε, παρά το επίμονο φλερτ με τα αλβανικά κόμματα.

Άρχισε να συναντά τον κάθε βουλευτή ξεχωριστά μέχρι να εξασφαλίσει 81 ψήφους, μεταβάλλοντας διαρκώς την ημερομηνία διεξαγωγής της κρίσιμης ψηφοφορίας όσο διαπραγματευόταν. Τελικά, εξασφάλισε τις ψήφους στις 11 Ιανουαρίου. Αντικειμενικά, είναι προς όφελος της «Μακεδονίας» το γεγονός ότι ο Ζάεφ προσπάθησε πολύ για να εκπληρώσει τις δικές του υποχρεώσεις από τη συμφωνία. Εκτός ΕΕ, οι προοπτικές της μικροσκοπικής και περίκλειστης χώρας δεν είναι σπουδαίες. Καμία εθνικιστική προπαγάνδα δεν μπορεί να αποκρύψει την προφανή ανάγκη της οικονομικής ενσωμάτωσης στην Ευρώπη. Η Ρωσία, η μόνη εναλλακτική λύση έναντι του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, είναι πολύ απομακρυσμένη και πολύ αδύναμη οικονομικά για να βοηθήσει.

Μάθημα για το Brexit

Όπως κατάλαβαν πολλοί Βρετανοί μετά από δυόμιση χρόνια της υπόθεσης Brexit, η προσφυγή στον λαό δεν αποτελεί πάντα τον καλύτερο τρόπο για να επιλυθεί ένα επίμαχο ζήτημα. Η παλαιά και δοκιμασμένη μέθοδος των πολιτικών διαπραγματεύσεων μπορεί κάποιες φορές να αποφέρει καλύτερα αποτελέσματα. Ίσως οι υπέρμαχοι της παραμονής να εύχονται να είχαν έναν δικό τους Ζάεφ, πρόθυμο να πιέσει για τα πιστεύω τους ακόμη και όταν ηττήθηκαν στο δημοψήφισμα. Αν όχι έναν Ζάεφ, τότε έναν πανούργο Τσίπρα. Ο αριστερός πρωθυπουργός ήρθε σε μειονεκτική θέση μετά την παραίτηση του εταίρου του, Πάνου Καμμένου. Ο Τσίπρας, όμως, που έχει πλέον μεγάλη πείρα επικίνδυνων κοινοβουλευτικών ελιγμών, πιθανότατα διαθέτει την απαιτούμενη στήριξη για να λάβει την ψήφο εμπιστοσύνης και, ακόμη και αν αυτό δεν γίνει, να περάσει τη συμφωνία με τον Ζάεφ πριν από τη διεξαγωγή εθνικών εκλογών. Η άμεση προσφυγή στον λαό ίσως να είναι κακή ιδέα, με δεδομένη τη συναισθηματική δηλητηρίαση και την παραπληροφόρηση που συνοδεύουν ένα πολωτικό δημοψήφισμα. Η κοινή γνώμη μεταστρέφεται μόλις τα οικονομικά οφέλη (ή τα κόστη) αρχίζουν να γίνονται αισθητά. Σε ορισμένες περιπτώσεις – ιδίως όταν οι ψηφοφόροι βρίσκονται σε σύγχυση – η αντιπροσωπευτική δημοκρατία λειτουργεί καλύτερα από τα δημοψηφίσματα», καταλήγει το κύριο άρθρο του Bloomberg.