Χάος στο Σουδάν μετά τον τριπλασιασμό της τιμής του ψωμιού

Αντιμέτωπος με τις συνεχιζόμενες διαδηλώσεις, ο πρόεδρος του Σουδάν Όμαρ Ελ Μπασίρ σκλήρυνε κι άλλο τον τόνο χθες Δευτέρα, απαγορεύοντας κάθε δημόσια συγκέντρωση χωρίς άδεια των αρχών· όμως οι οργανωτές των κινητοποιήσεων εναντίον του προέτρεψαν τον λαό να βγει ξανά στους δρόμους.

Αφού επέβαλε την Παρασκευή κατάσταση εκτάκτου ανάγκης καθ' άπασα την επικράτεια, ο αρχηγός του κράτους, αντιμέτωπος με την πιο σοβαρή πρόκληση αφότου κατέλαβε την εξουσία πριν από τριάντα χρόνια, με το ισλαμιστικό πραξικόπημα που υποστήριξε ο στρατός, διεμήνυσε ότι μόνο οι δημόσιες συγκεντρώσεις που έχουν την έγκριση του Χαρτούμ θα γίνονται ανεκτές.

Στο πλαίσιο των μέτρων που συνδέονται με την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, γνωστοποίησε επίσης ότι εξουσιοδότησε τις δυνάμεις ασφαλείας να εξαπολύουν εφόδους σε κτίρια «όπου λαμβάνουν χώρα ύποπτες δραστηριότητες» και να προχωρούν σε σωματικούς ελέγχους. Θα μπορεί επίσης να αίρεται η ασυλία κοινοβουλευτικών και στρατιωτικών με εισαγγελικές εντολές.

Επίσης απαγόρευσε «τη δημοσιοποίηση ή την ανταλλαγή, μη εξαιρουμένων των ιστότοπων κοινωνικής δικτύωσης, πληροφοριών που απειλούν το Κράτος ή τους πολίτες».

Όσοι παραβιάζουν τις νέες διατάξεις θα διατρέχουν τον κίνδυνο να τους επιβάλλονται ποινές έως και δέκα ετών κάθειρξης, ξεκαθάρισε η προεδρία, η οποία έκανε τις ανακοινώσεις αυτές έπειτα από τις διαδηλώσεις που επαναλήφθηκαν χθες Δευτέρα παρά την κήρυξη κατάστασης εκτάκτου ανάγκης την Παρασκευή.

Ένας από τους βασικούς οργανωτές των κινητοποιήσεων, η Ένωση Σουδανών Επαγγελματιών, ξεκαθάρισε αμέσως ότι θα αψηφήσει τα νέα μέτρα της κυβέρνησης του Μπασίρ.

«Απευθύνουμε έκκληση στον λαό μας, στην πρωτεύουσα, σε όλες τις Πολιτείες, σε όλες τις πόλεις και σε όλα τα χωριά, να κατέβει στον δρόμο τώρα για να εκφράσει την απόρριψη των νέων μέτρων έκτακτης ανάγκης που ανακοινώθηκαν από τον επικεφαλής του καθεστώτος», ανέφερε η οργάνωση, που έχει ενταχθεί στη Συμμαχία για την Ελευθερία και την Αλλαγή (ΣΕΑ).

«Δεν φοβόμαστε»

Νωρίτερα χθες, πριν από τις ανακοινώσεις του Μπασίρ, εκατοντάδες άνθρωποι συγκεντρώθηκαν στο Χαρτούμ και φώναξαν «ελευθερία, ειρήνη, δικαιοσύνη», το σύνθημα του κινήματος αμφισβήτησης του προέδρου, ανέφεραν αυτόπτες μάρτυρες. Η αστυνομία αποπειράθηκε να διαλύσει το πλήθος κάνοντας χρήση δακρυγόνων.

Λίγη ώρα αργότερα, διαδηλώσεις σημειώθηκαν επίσης και σε άλλες συνοικίες της πρωτεύουσας, την Μπούρι, τη Σαμπάτ και την Αλ Ντέιμ, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες.

«Αψηφάμε το καθεστώς και δεν φοβόμαστε την κατάσταση έκτακτης ανάγκης», είπε η Ερίτζ, μια διαδηλώτρια που απέφυγε να αναφέρει το επώνυμό της, για λόγους ασφαλείας. «Δεν έχουμε παρά έναν και μόνο σκοπό, κι αυτός είναι να ωθήσουμε τον πρόεδρο να εγκαταλείψει το αξίωμά του», πρόσθεσε.

Στην Ομντουρμάν, τη δίδυμη πόλη του Χαρτούμ, η αστυνομία έκανε επίσης χρήση δακρυγόνων εντός του πανεπιστημίου θηλέων Άχφαντ, όπου φοιτήτριες οργάνωσαν χθες μια συγκέντρωση.

Το Σουδάν έχει μετατραπεί από τη 19η Δεκεμβρίου σε θέατρο σχεδόν καθημερινών διαδηλώσεων, τις οποίες πυροδότησε η απόφαση της κυβέρνησης να τριπλασιάσει την τιμή του ψωμιού στη χώρα που βιώνει οικονομικό μαρασμό.

Η αμφισβήτηση μεταμορφώθηκε πολύ γρήγορα σε μαζικό κίνημα με αίτημα να αποχωρήσει ο Μπασίρ, 75 ετών, ο οποίος ασκεί με σιδηρά πυγμή την εξουσία στη χώρα από το πραξικόπημα των ισλαμιστών το 1989 και εννοεί να διεκδικήσει και τρίτη θητεία στην προεδρία το 2020.

«Ανησυχούν» η Ουάσινγκτον και οι Ευρωπαίοι

Κατά τη διάρκεια συνεδρίασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, οι ΗΠΑ προέτρεψαν το Χαρτούμ να «τερματίσει αμέσως τη βίαιη καταστολή των ειρηνικών διαδηλώσεων».

«Είμαστε έντονα ανήσυχοι για την κήρυξη κατάσταση έκτακτης ανάγκης», δήλωσε ο αμερικανός αντιπρόσωπος στον ΟΗΕ Τζόναθαν Κόεν, θέση με την οποία ταυτίστηκαν πολλές ευρωπαϊκές χώρες, όπως η Γερμανία, μέλος του ΣΑ το τρέχον διάστημα.

Αντί της παραχώρησης περισσότερων εξουσιών στα σώματα ασφαλείας για να καταστείλουν τις διαδηλώσεις, χρειάζονταν μάλλον «μέτρα για να δοθεί απάντηση στις θεμιτές διαμαρτυρίες του πληθυσμού», έκρινε ο Κόεν.

Πέραν της μείωσης των επιδοτήσεων του ψωμιού, το Σουδάν -- που είδε να ακρωτηριάζονται τα τρία τέταρτα των πετρελαιοπηγών του όταν ανεξαρτητοποιήθηκε το Νότιο Σουδάν το 2011 -- είναι αντιμέτωπο με πληθωρισμό που κυμαίνεται περί το 70% και με έλλειψη συναλλάγματος.

Η πανίσχυρη Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών και Ασφαλείας έχει συλλάβει από τον Δεκέμβριο εκατοντάδες διαδηλωτές, ηγέτες της αντιπολίτευσης, ακτιβιστές και δημοσιογράφους, τονίζουν ΜΚΟ.

Κατά τον επίσημο απολογισμό, αφότου ξέσπασαν οι διαδηλώσεις, τη 19η Δεκεμβρίου, έχουν σκοτωθεί 31 άνθρωποι. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch, HRW) κάνει λόγο για τουλάχιστον 51 νεκρούς.

Απορρίπτοντας τις εκκλήσεις να παραιτηθεί, ο Μπασίρ προχώρησε σε αλλαγές στα ανώτατα κλιμάκια, καθαιρώντας την κυβέρνησή του.

Αψηφώντας τη διεθνή κοινότητα, αντικατέστησε επίσης τον αναπληρωτή του στην ηγεσία του κυβερνώντος κόμματος με τον Άχμεντ Χαρούν, σε βάρος του οποίου εκκρεμεί ένταλμα σύλληψης για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας που έχει εκδοθεί από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) για τον ρόλο που φέρεται να διαδραμάτισε στη σύρραξη στο Νταρφούρ.