H EE ανακάλυψε τι ναρκωτικά χρησιμοποιούν οι Ευρωπαίοι από τα.... αστικά λύματα!

Κοκαΐνη, αμφεταμίνη, μεθαμφεταμίνη και χάπια ecstasy (MDMA). Ποια είναι τα ναρκωτικά που επιλέγουν οι περισσότεροι Ευρωπαίοι και ποιές πόλεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατέχουν τα πρωτεία;

Αναλύοντας τα αστικά λύματα σε 73 πόλεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των γειτονικών κρατών (Ισλανδία, Νορβηγία, Λιχτενστάιν) , το Ευρωπαϊκό Κέντρο Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας (EMCDDA) αποτυπώνει τις συνήθειες των Ευρωπαίων πολιτών στην κατανάλωση τεσσάρων παράνομων ναρκωτικών ουσιών, της κοκαΐνης, της αμφεταμίνης, της μεθαμφεταμίνης και των χαπιών ecstasy (MDMA).

Μια έρευνα που δείχνει τα δεδομένα για τη συχνότητα χρήσης, την ποσότητα των ουσιών και την πληθυσμιακή και ηλικιακή σύνθεση των πόλεων, στις οποίες διαβιούν περισσότεροι από 46 εκατ. πολίτες.

Από το 2011 και υπό την αιγίδα του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, ευρωπαϊκοί ερευνητικοί φορείς στα κράτη-μέλη της ΕΕ, ανιχνεύουν τη χρήση ναρκωτικών ουσιών ή και των μεταβολιτών τους (το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των ουσιών από τον ανθρώπινο οργανισμό) στα αστικά λύματα. Οι αναλύσεις πραγματοποιούνται στην είσοδο των σταθμών επεξεργασίας λυμάτων προτού υποστούν οποιαδήποτε επεξεργασία. Από τις συγκεντρώσεις κάθε ναρκωτικής ουσίας υπολογίζεται η ποσότητα του ναρκωτικού σε milligram ανά 1.000 πολίτες, σε καθημερινή βάση.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ευρωπαϊκού Κέντρου Παρακολούθησης Ναρκωτικών και Τοξικομανίας, το 2018 η «πρωτεύουσα» στη χρήση κοκαΐνης στην Ευρώπη ήταν το Μπρίστολ της Μεγάλης Βρετανίας. Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα αστικά λύματα της πόλης της νοτιοδυτικής Αγγλίας έδειξε ότι τα Σαββατοκύριακα του 2018 η κατανάλωση κοκαΐνης άγγιξε τα 1.138,8 mg/1.000 κατοίκους. Δεύτερη πόλη σε κατανάλωση κοκαΐνης στην Ευρώπη ήταν το Άμστερνταμ στην Ολλανδία, με 1040,4 mg/1.000 κατοίκους. Την πρώτη πεντάδα στην κατανάλωση κοκαΐνης συμπληρώνουν η Ζυρίχη στην Ελβετία (970,6 mg/1.000 κατοίκους), η Αμβέρσα στο Βέλγιο (836,1 mg/1. 000 κατοίκους) και το Σανκτ Γκάλεν στην Ελβετία (815,6 mg/1. 000 κατοίκους).

Τι συμβαίνει στην Ελλάδα

Για το έτος 2018 δεν υπάρχουν στοιχεία για την χώρα μας. Ωστόσο η κατανάλωση κοκαΐνης όπως φαίνεται από την ανάλυση των αστικών λυμάτων καταγράφει μικρή αύξηση. Το 2016 οι Αθηναίοι κατανάλωσαν 34,3,6 mg κοκαΐνης /1. 000 κατοίκους, ενώ το 2017 η κατανάλωση ανέβηκε στα 42,4 mg/1. 000 κατοίκους. Τεράστια αύξηση παρατηρήθηκε στην κατανάλωση αμφεταμίνης, καθώς από 1,8 mg /1. 000 κατοίκους το 2017, οι Αθηναίοι κατανάλωσαν 10,46 mg το 2018. Στην Αθήνα καταγράφηκε αύξηση και στην χρήση χαπιών ecstasy (MDMA). Συγκεκριμένα, το 2016 τα αστικά λύματα στην πρωτεύουσα έδειχναν κατανάλωση 3,2 mg /1. 000. Το 2017 η κατανάλωση άγγιξε το 4,2 mg, ενώ το 2018 εκτοξεύτηκε στα 3,2 mg /1. 000 κατοίκους.

«Πρωταθλήτριες» στην κατανάλωση αμφεταμίνης είναι πόλεις της Γερμανίας. Η πόλη Σααρμπρύκεν έχει την πρώτη θέση με την κατανάλωση αμφεταμίνης να φθάνει τα Σαββατοκύριακα τα 431 mg/1. 000 κατοίκους. Ακολουθεί το Ρέικιαβικ της Ισλανδίας, το Όσλο της Νορβηγίας και η Αμβέρσα στο Βέλγιο.

Η Ερφούρτη της Θουριγγίας στη Γερμανία είναι η «πρωτεύουσα» στην κατανάλωση μεθαμφεταμίνης, καθώς τα αστικά λύματα της πόλης έδειξαν συγκέντρωση 211,3 mg/ 1000 κατοίκους. Γερμανικές πόλεις λαμβάνουν και το «ασημένιο» και »χάλκινο» μετάλλιο στη χρήση μεθαμφεταμίνης, καθώς το Κέμνιτς της Σαξωνίας, είναι με 211,5 mg μεθαμφεταμίνης η δεύτερη πόλη στη λίστα της έρευνας και τρίτη έρχεται η Δρέσδη, πρωτεύουσα της Σαξωνίας, με 181,9 mg.

Τα υψηλότερα ποσοστά της ουσίας MDMA, δηλαδή των χαπιών ecstasy, ανιχνεύθηκαν στην Ολλανδία, με το Άμστερνταμ και την Ουτρέχτη να βρίσκονται στις δύο πρώτες θέσεις, και την Ζυρίχη να ακολουθεί. Σημειώνεται ότι η ανάλυση των υγρών αστικών λυμάτων δεν συμπεριέλαβε την ανίχνευση κάνναβης, ηρωίνης και μεθαδόνης, καθώς υφίστανται πολλές διαφωνίες μεταξύ των επιστημόνων για την αξιοπιστία των στοιχείων αναφορικά με αυτές τις ουσίες.

Η Κύπρος

Ιδιαίτερη αίσθηση προκαλεί η ανάλυση των αστικών λυμάτων στην Κύπρο, καθώς μια από τις μικρότερες χώρες της ΕΕ κατατάσσεται περίπου στην μέση των κρατών που καταναλώνουν τις περισσότερες ποσότητες μεθαμφεταμίνης και MDMA (ecstasy). Το 2018 η Λεμεσός ήταν η 12η πόλη σε σύνολο 73 σε κατανάλωση μεθαμφεταμίνης με τα αστικά λύματα να καταγράφουν 33,8 mg/1. 000 κατοίκους

Αν και οι αναλύσεις για τον εντοπισμό ναρκωτικών ουσιών στα υγρά αστικά λύματα των ευρωπαϊκών πόλεων ξεκίνησαν για τη μελέτη των τάσεων στην κατανάλωση παράνομων ναρκωτικών στον γενικό πληθυσμό, με σκοπό την πρόληψη και τη βέλτιστη αντιμετώπιση του προβλήματος, τα όρια ανάμεσα στην καταγραφή των παράνομων αυτών ουσιών και στην προστασία της ιδιωτικής ζωής των πολιτών είναι πλέον δυσδιάκριτα.


Από το 2011 μέχρι σήμερα έχουν υπάρξει αρκετές περιπτώσεις, τόσο εντός της Ε.Ε. όσο και διεθνώς, όπου η ανάλυση των υγρών λυμάτων έχει πλέον ξεφύγει από τις μεγάλες πόλεις και έχει εφαρμοστεί σε μικρές κοινότητες, σε χώρους εργασίας, σε σχολεία, σε μουσικά φεστιβάλ, σε σωφρονιστικά ιδρύματα, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί ακόμα και σε συγκεκριμένα οικοδομικά τετράγωνα πόλεων.

Επίσης, η ανάλυση των υγρών αστικών λυμάτων δεν περιορίζεται μόνο στη χρήση παράνομων ουσιών, αλλά αποτελεί μια διαδεδομένη μέθοδο καταγραφής των συνηθειών των κατοίκων. Η χρήση φαρμάκων, όπως αντικαταθλιπτικά, αντιψυχωσικά, ηρεμιστικά, αλλά και αντιβιοτικά καταγράφεται σε μόνιμη βάση από τους επιστημονικούς φορείς που αναλύουν τα υγρά αστικά λύματα για να σκιαγραφήσουν τις συνήθειες των κατοίκων. Η συγκεκριμένη πρακτική έχει αναγκάσει αρκετές επιτροπές Βιοηθικής να ζητήσουν περιορισμούς στις αναλύσεις των αστικών λυμάτων για να διασφαλιστούν τα ατομικά δικαιώματα και οι θεμελιώδεις ελευθερίες των ατόμων.