Τουρκία: Παρέμβαση ΟΗΕ για την απελευθέρωση δύο εκπαιδευτικών

Η Τουρκία πρέπει να απελευθερώσει δύο άνδρες που φυλακίστηκαν με την υποψία ότι διατηρούν δεσμούς με τον αυτοεξόριστο ιεροκήρυκα που κατηγορείται από την Άγκυρα για την απόπειρα πραξικοπήματος του 2016 και να τους αποζημιώσει για την αυθαίρετη κράτησή τους, έκρινε σήμερα η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.

Ο καθηγητής πανεπιστημίου Ισμέτ Οζτσελίκ και ο διευθυντής σχολείου Τουργκάι Καραμάν απελάθηκαν το 2017 από τη Μαλαισία στην Τουρκία, όπου κατηγορούνται για δεσμούς με το δίκτυο του Φετουλάχ Γκιουλέν.

Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016 η κυβέρνηση του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προφυλάκισε περισσότερους από 77.000 ανθρώπους, εν αναμονή της δίκης τους. Οι συλλήψεις έχουν γίνει ρουτίνα, στο πλαίσιο μιας καταστολής που, όπως λένε οι επικριτές του προέδρου, καταδεικνύει τον εντεινόμενο αυταρχισμό στην Τουρκία.

Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έκρινε ότι η Τουρκία παραβίασε τις θεμελιώδεις ελευθερίες των δύο ανδρών και έδωσε στις τουρκικές αρχές περιθώριο 180 ημερών προκειμένου να συμμορφωθούν με την απόφασή της. Να σημειωθεί πάντως ότι το όργανο αυτό δεν έχει την εξουσία να επιβάλει την εφαρμογή των αποφάσεών του. "Το κράτος υποχρεούται (...) να απελευθερώσει τους συντάκτες (σ.σ. της αίτησης) και να τους παράσχει ικανοποιητική αποζημίωση για τις παραβιάσεις που υπέστησαν", αναφέρει η έκθεση της Επιτροπής, σημειώνοντας ότι ως μέλος ενός διεθνούς οργανισμού η Τουρκία οφείλει να ενεργήσει και να επανορθώσει.

Η Άγκυρα είχε ζητήσει να εξαιρεθεί, προβάλλοντας ως αιτιολογία το καθεστώς έκτακτης ανάγκης και τη "σοβαρή και περίπλοκη φύση" των υποτιθέμενων εγκλημάτων των δύο υπόπτων, όμως η Επιτροπή απέρριψε αυτό το επιχείρημα, τονίζοντας ότι δεν εξήγησε για ποιον λόγο συνιστούσαν απειλή.

Προς το παρόν η Τουρκία δεν έχει προβεί σε κανέναν σχόλιο για την απόφαση της Επιτροπής.

Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, οι τουρκικές αρχές έχουν ζητήσει την έκδοση πολλών υπόπτων για δεσμούς με το δίκτυο του Γκιουλέν. Μολονότι ορισμένες χώρες, όπως το Πακιστάν, η Μαλαισία και το Κόσοβο, υπάκουσαν στα αιτήματα αυτά, άλλες έχουν αρνηθεί να τους εκδώσουν. Πέρσι, έξι Τούρκοι συνελήφθησαν και απελάθηκαν από το Κόσοβο κατόπιν αιτήματος της Άγκυρας, μια υπόθεση που οδήγησε στην απόλυση του υπουργού Εσωτερικών του Κοσόβου. Στο Πακιστάν οι αρχές απέλασαν τον πρώην διευθυντή μιας αλυσίδας τουρκικών ιδιωτικών σχολείων αλλά και τα μέλη της οικογένειάς του.

Ο Οζτσελίκ και ο Καραμάν ζούσαν στη Μαλαισία επί 13 χρόνια. Σύμφωνα με την Επιτροπή του ΟΗΕ ο Καραμάν ήταν ο επικεφαλής του Time International School, ενός ιδρύματος που βασιζόταν στη διδασκαλία του Γκιουλέν. Το κίνημα του ιεροκήρυκα έχει ιδρύσει περίπου 2.000 εκπαιδευτικά ιδρύματα σε όλον τον κόσμο. Ο Γκιουλέν ζει αυτοεξόριστος στην Πενσιλβάνια από το 1999.