Brexit: Σάλος για το «πραξικόπημα» Τζόνσον με το λουκέτο στη Βουλή - Ογκώδεις διαδηλώσεις

Την ανακοίνωση της αναστολής των εργασιών της Βουλής την δεύτερη εβδομάδα του Σεπτεμβρίου και μέχρι τις 14 Οκτωβρίου ανακοίνωσε το πρωί της Τετάρτης ο εκκεντρικός πρωθυπουργός της Βρετανίας, Μπόρις Τζόνσον, προκαλώντας «θύελλα» αντιδράσεων, όχι μόνο στους κόλπους της αντιπολίτευσης, αλλά και στο εσωτερικό του Συντηρητικού κόμματος.

Η παραπάνω απόφαση του νέου οικοδεσπότη της Ντάουνινγκ Στριτ σημαίνει πως οι βουλευτές θα έχουν πολύ λιγότερο χρόνο στη διάθεσή τους να συζητήσουν για το Brexit, δηλαδή για την αποχώρηση της Βρετανίας από την ευρωπαϊκή οικογένεια. Οι υποστηρικτές της παραμονής της χώρας στην ΕΕ χαρακτήρισαν την απόφαση του 55χρονου Βρετανού πρωθυπουργού «πραξικόπημα» αλλά, ακόμα και πολλοί υποστηρικτές του Brexit, άσκησαν κριτική στην απόφαση του Μπόρις Τζόνσον.

Ο νέος πρωθυπουργός επιθυμεί να ξεκινήσει μια νέα σύνοδος της Βουλής, με ανανεωμένο πρόγραμμα, από τις 14 Οκτωβρίου. Εκείνη την ημέρα θα πραγματοποιηθεί η ομιλία της βασίλισσας Ελισάβετ, η οποία είθισται να παρουσιάζει τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησης. Όμως, με την ξαφνική απόφαση του Τζόνσον, αντί η Βουλή να διακόψει τις εργασίες της, όπως ήταν το σύνηθες, για τρεις εβδομάδες, τώρα κλείνει επί πέντε εβδομάδες, αφήνοντας λίγο χρόνο στους βουλευτές, που ήθελαν να εμποδίσουν το σχέδιο του Τζόνσον για μια έξοδο από την ΕΕ χωρίς συμφωνία.

Σε αρκετές πόλεις της Βρετανίας διοργανώθηκαν διαδηλώσεις κατά της απόφασης του Μπόρις Τζόνσον να ανασταλεί η λειτουργία του Κοινοβουλίου. «Σταματήστε το πραξικόπημα» ήταν το κεντρικό σύνθημα.

Στο Λονδίνο, κόσμος συγκεντρώθηκε έξω από το Κοινοβούλιο, ενώ ακολούθησε πορεία προς την Ντάουνινγκ Στριτ, όπου βρίσκεται η πρωθυπουργική κατοικία. «Ντροπή σας!», φώναζαν οι διαδηλωτές, ενώ κρατούσαν πλακάτ με συνθήματα κατά του Μπόρις Τζόνσον ή με μηνύματα όπως «Υπερασπιστείτε τη δημοκρατία».

Fucking epic.#parliament
Thousands are here#StopTheCoup pic.twitter.com/3QMhnNs435

— EU Flag Mafia (@EUflagmafia) August 28, 2019

Whitehall #stopthecoup pic.twitter.com/3GABb1UeAf

— Rosie Heys Esq. (@RosieHeys) August 28, 2019

Protesters - including @HackneyAbbott - are now heading from College Green to Parliament Sq to join a bigger demonstration.

Traffic on Millbank has been brought to a standstill.@OwenJones84 calls for civil disobedience.

The mood is positive but people are angry. #StopTheCoup pic.twitter.com/S52aau8OUG

— Stefan Simanowitz (@StefSimanowitz) August 28, 2019

Absolutely incredible scenes today at Westminster 💪🏽#StopTheCoup 🚨 pic.twitter.com/iZKZn5yP2Z

— Best For Britain #StopBrexit (@BestForBritain) August 28, 2019

Ο Μπόρις Τζόνσον διακόπτει τις εργασίες της Βουλής σε μια κρίσιμη πολιτικά περίοδο στη χώρα

Το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν προγραμματισμένο να αποχωρήσει από την ΕΕ στις 29 Μαρτίου. Όταν, όμως, η Βουλή απέρριψε τρεις φορές το σχέδιο αποχώρησης που είχε συμφωνηθεί με την ΕΕ και παρουσίασε η τότε πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, ορίστηκε νέα ημερομηνία αποχώρησης η 31η Οκτωβρίου.

Ο Μπόρις Τζόνσον, πρώην δήμαρχος του Λονδίνου και πρώην υπουργός Εξωτερικών, υπήρξε εμβληματική μορφή της εκστρατείας του Brexit και είχε δεσμευτεί να το φέρει σε πέρας «με ή χωρίς συμφωνία». Όμως, η πλειοψηφία των βουλευτών της αντιπολίτευσης και πολλοί βουλευτές από το Συντηρητικό κόμμα δεν επιθυμούν η Βρετανία να αποχωρήσει από την ΕΕ χωρίς συμφωνία. Φοβούνται ότι μια τέτοια αποχώρηση θα έβλαπτε την βρετανική οικονομία, θα ανέβαζε τις τιμές και θα περιόριζε την Βρετανία από την πρόσβαση σε μια μεγάλη αγορά, όπως είναι η ευρωπαϊκή.

Οι παραπάνω έχουν απειλήσει πως θα φέρουν στη Βουλή νόμο, ο οποίος θα απαγορεύει ένα Brexit χωρίς συμφωνία. Αν δεν το επιτύχουν, θα μπορούσαν να καταθέσουν πρόταση δυσπιστίας εναντίον της κυβέρνησης.

Οι πολιτικοί τριγμοί, πάντως, είναι ήδη εμφανείς, μετά την απόφαση για το «λουκέτο» ενός μηνός στο βρετανικό Κοινοβούλιο. Η Ρουθ Ντέιβιντσον, η ηγέτιδα του Συντηρητικού Κόμματος στη Σκωτία, πρόκειται να υποβάλει την παραίτησή της, λόγω των πολιτικών διαφωνιών της με τον Μπόρις Τζόνσον. Η Ντέιβιντσον διαφωνεί με την πρόθεση του Τζόνσον να προχωρήσει στο Brexit ακόμη και χωρίς συμφωνία με την ΕΕ, εφόσον χρειαστεί.

Παράλληλα, ούτε τρεις στους δέκα Βρετανούς δεν τάσσονται υπέρ της αναστολής της λειτουργίας του βρετανικού Κοινοβουλίου, της απόφασης του Μπόρις Τζόνσον που προκάλεσε κύμα αντιδράσεων στη Βρετανία, «πυροδοτώντας» σχόλια περί αντιδημοκρατικής συμπεριφοράς.

Μόλις το 27% των Βρετανών τάσσεται υπέρ της αναστολής της λειτουργίας του Κοινοβουλίου για ένα μήνα, ενώ 47% δηλώνει αντίθετο στην απόφαση αυτή.

Η δημοσκόπηση του ινστιτούτου YouGov διεξήχθη σε δείγμα 5.734 Βρετανών για λογαριασμό των Times και δημοσιεύτηκε λεπτά έπειτα από την ανακοίνωση ότι η βασίλισσα Ελισάβετ εγκρίνει το σχέδιο Τζόνσον για αναστολή της λειτουργίας της βουλής.

Είναι νόμιμη η διακοπή των εργασιών της Βουλής;

Ναι, είναι νόμιμη, αλλά «οι περιστάσεις είναι ασυνήθιστες», όπως υπογραμμίζει το BBC. Νομική προσφυγή κατά της απόφασης Τζόνσον θα ήταν δύσκολη, καθώς η κυβέρνηση δεν παραβαίνει κάποιο νόμο. Ο Βρετανός πρωθυπουργός χρησιμοποιεί τη διαδικασία στη Βουλή, για να πραγματοποιήσει την υπόσχεσή του και να βγάλει τη Βρετανία από την ΕΕ.

Οι βουλευτές, από την πλευρά τους, είτε θα συμφωνήσουν μαζί του, παίρνοντας το ρίσκο ενός Brexit χωρίς συμφωνία, είτε θα προκαλέσουν εκλογές με την ψήφο δυσπιστίας στην κυβέρνηση Τζόνσον. Ο πρόεδρος της Βουλής των Κοινοτήτων, Τζον Μπέρκοου, αποκάλεσε την απόφαση Τζόνσον να διακόψει την λειτουργία της Βουλής «συνταγματική ντροπή», που σχεδιάστηκε για να εμποδίσει τους βουλευτές να κάνουν διάλογο για το Brexit.

Στο ίδιο πλαίσιο, την επίσπευση της ακρόασης από το δικαστήριο νομικής προσφυγής εναντίον της πρωτοβουλίας του Βρετανού πρωθυπουργού για την αναστολή της λειτουργίας του Κοινοβουλίου θα επιδιώξει ομάδα δικηγόρων που εκπροσωπεί την βουλευτή του Εθνικού Κόμματος Σκωτίας, Τζοάνα Τσέρι, την επικεφαλής των Φιλελεύθερων Δημοκρατών, Τζο Σουίνσον, και πάνω από 70 ακόμη βουλευτές, οι οποίοι κατέθεσαν κατεπείγον αίτημα στο Ανώτατο Δικαστήριο του Εδιμβούργου, ζητώντας την έκδοση προσωρινών ασφαλιστικών μέτρων κατά της αναστολής των εργασιών του κοινοβουλευτικού σώματος.

Ο ρόλος της βασίλισσας Ελισάβετ

Η βασίλισσα έχει λόγο, αλλά αυτός τελεί υπό περιορισμό. Τυπικά, η κυβέρνηση οφείλει να λάβει άδεια από την 93χρονη μονάρχη για να διακόψει την λειτουργία της Βουλής. Όμως, όλοι ξέρουν πως η βασίλισσα στη Βρετανία είθισται να μένει έξω από την πολιτική. Αν η Ελισάβετ είχε αρνηθεί το αίτημα του Μπόρις Τζόνσον για κλείσιμο της Βουλής, αυτό θα ήταν «πρωτοφανές».

Πτώση της στερλίνας

Οι πολιτικές εξελίξεις που ενισχύουν το ενδεχόμενο ενός άτακτου Brexit oδήγησαν, όπως ήταν φυσιολογικό, στην πτώση της στερλίνας. Η βρετανική λίρα υποχώρησε κατά 0,6% έναντι του δολαρίου και του ευρώ.

Αναλυτές κάνουν λόγο για μια φυσιολογική αντίδραση των αγορών ενώπιον των κινδύνων που εγκυμονεί μια έξοδος της Βρετανίας χωρίς συμφωνία με την ΕΕ.

«Η αντίδραση το πρωί δεν ήταν τόσο σημαντική. Ήταν περισσότερο κάτι σπασμωδικό. Φαίνεται πως ήδη έχει αποτιμηθεί ότι υπάρχει μια σοβαρή πιαθανότα για άτακτο Brexit. Tώρα βέβαια που η Ευρωπαϊκή Ένωση βλέπει πως το άτακτο Brexit είναι στο τραπέζι και είναι μια πραγματική απειλή, είναι πιθανό να έρθουν με μια νέα πρόταση συμφωνίας για να την αντιμετωπίσουν» ανέφερε ο οικονομικός αναλυτής Μάικλ Μπέικερ.

Πρόταση δυσπιστίας και προκήρυξη εκλογών

Η Βουλή θα συνεδριάσει την Τρίτη 3 Σεπτεμβρίου και θα διακόψει τις εργασίες της στις 10 του ίδιου μήνα. Σύμφωνα με το σχέδιο του Μπόρις Τζόνσον, η Βουλή θα ανοίξει ξανά στις 14 Οκτωβρίου, δηλαδή μόλις 2 1/2 εβδομάδες πριν το Ηνωμένο Βασίλειο αποχωρήσει από την ΕΕ. Όμως, αν οι βουλευτές καταφέρουν να περάσει πρόταση δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης πριν τις 10 Σεπτεμβρίου, τότε θα μπορούσαν τον Οκτώβριο να προκηρυχθούν εκλογές.

Αν προκηρυχθούν εκλογές και κερδίσει το Συντηρητικό κόμμα, η διαδικασία του Brexit θα συνεχιστεί. Δημοσκόπηση της περασμένης εβδομάδας έδινε στο κόμμα του Τζόνσον ποσοστό 31%, ενώ στο Εργατικό Κόμμα του Τζέρεμι Κόρμπιν 21%. Οι Εργατικοί είναι διχασμένοι σε ό,τι αφορά το Brexit. Οι ψηφοφόροι στις παραδοσιακά εργατικές περιφέρειες στηρίζουν το «διαζύγιο» με την ΕΕ, ενώ οι ψηφοφόροι στις μεγάλες πόλεις προτιμούν την παραμονή στην ΕΕ.

Οι Φιλελεύθεροι Δημοκράτες και το Εθνικό Κόμμα της Σκωτίας τάσσονται σθεναρά κατά του Brexit. Υπάρχει, βέβαια, και το κόμμα του Νάιτζελ Φάρατζ, «Brexit Party», που επιθυμεί την αποχώρηση της Βρετανίας από την ΕΕ με κάθε τίμημα.

Η ρευστή πολιτική κατάσταση στη χώρα αυτή την περίοδο καθιστά δύσκολη οποιαδήποτε πρόβλεψη σε ενδεχόμενη εκλογική αναμέτρηση.