Τζαμάλ Κασόγκι: Το χρονικό μιας προαναγγελθείσας εκτέλεσης

Ήταν μια πολύ ζεστή μέρα στις αρχές του καλοκαιριού το 2018, όταν μια ομάδα ανδρών με προεξάρχοντα τον πρίγκιπα της Σαουδικής Αραβίας και διάδοχο του θρόνου Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν συζητούσε σε μια δροσερή αίθουσα του παλατιού του στο Ριάντ. Ανάμεσα στους εξ απορρήτων και απόλυτα έμπιστους συνεργάτες ήταν φυσικά και ο διοικητής της της διαβόητης Αλ Μουκαμπαράτ, στρατηγός Αχμέντ Αλ Ασίρι.

Αυτός που είχε ήδη δημιουργήσει μια ειδική επιχειρησιακή ομάδα με την κωδική ονομασία «Τίγρεις» η οποία ήταν επιφορτισμένη με ειδικές αποστολές απαγωγής στο εξωτερικό.
Ήταν σε εκείνο το meeting που ο διάδοχος του θρόνου φέρεται να ζήτησε από τον Αλ Ασίρι να «φέρει» στο βασίλειο τον «ενοχλητικό» δημοσιογράφο της Washington Post, Τζαμάλ Κασόγκι, έναν από τους πιο σφοδρούς επικριτές του. Τότε άρχισε να σφραγίζεται η φρικτή μοίρα του αρθρογράφου της Post, που τέσσερις μήνες αργότερα φτάνει πέρυσι το μεσημέρι της 2ας Οκτωβρίου στο προξενείο της χώρας του, στην Κωνσταντινούπολη.

Μαζί του είναι η αρραβωνιαστικιά του Χατιτζέ, στην οποία λέει να τον περιμένει έξω, μέχρι να πάρει ένα απαραίτητο για τον επικείμενο γάμο τους έγγραφο. Στις μία και τέταρτο, εισέρχεται στο προξενείο και από εκείνη την στιγμή εξαφανίζεται από προσώπου γης, ανοίγοντας ταυτόχρονα τον ασκό του Αιόλου σε ένα γεωπολιτικό και κατασκοπευτικό θρίλερ που συγκλόνισε την υφήλιο.

Μόνο που εκείνη την ημέρα και τουλάχιστον μέχρι τις τέσσερις το απόγευμα κανείς δεν ήξερε τι είχε διαδραματιστεί πίσω από τις κλειστές πόρτες του προξενείου της Σαουδικής Αραβίας.
Μόνο η αρραβωνιαστικιά του ανησυχεί όσο περνάει η ώρα και ο Τζαμάλ δεν εμφανίζεται, ούτε απαντάει στο κινητό του τηλέφωνο, οποτε και επικοινωνεί με τον σύμβουλο του Τούρκου πρωθυπουργού, Γιασίν Ακτάϊ. Αυτός ενημερώνει άμεσα τον διοικητή της ΜΙΤ Χακάν Φιντάν και τον αρχηγό της Αστυνομίας και αμέσως μετά επικοινωνεί με τον πρεσβευτή της Σαουδικής Αραβίας. Ο τελευταίος εκπλήσσεται από το τηλεφώνημα και δηλώνει παντελή άγνοια για το θέμα, ενώ την ίδια στιγμή στα κεντρικά της ΜΙΤ, οι Τούρκοι αναλύουν ένα βίντεο από το εσωτερικό του προξενείου.

Το θρίλερ μόλις έχει αρχίσει....

Ανομολόγητη φρίκη, χωρίς τέλος

Την Παρασκευή το απόγευμα στις 3 Οκτωβρίου γίνεται γνωστό ότι οι Τουρκικές Υπηρεσίες Ασφαλείας έχουν εντοπίσει τον ακριβή χώρο μέσα στο προξενείο, όπου ο Τζαμάλ Κασόγκι δολοφονήθηκε από μια ομάδα 15 εκτελεστών. Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ του Al Jazeera, ο τεμαχισμός του 60χρονου δημοσιογράφου από τον αντισυνταγματάρχη Σαλάχ Αλ Τουμπάϊγκι άρχισε αμέσως μετά την τελευταία του αναπνοή. Προηγήθηκε ο άγριος ξυλοδαρμός του, το κόψιμο των δαχτύλων από τα χέρια του και ο αποκεφαλισμός του ενώ ήταν-σύμφωνα με με μια άλλη εκδοχή της υπόθεσης-ζωντανός αλλά ναρκωμένος.

Εμπειρότατοι πρώην επιχειρησιακοί πράκτορες Δυτικών Υπηρεσιών λένε σε κατ' ιδίαν συζητήσεις με δημοσιογράφους ότι πρόκειται αναμφίβολα για την πιο αποτρόπαια εκτέλεση που έχει πραγματοποιήσει μυστική υπηρεσία. Υποστηρίζουν μάλιστα ότι μόνο καλά οργανωμένη δεν ήταν, αφού η Τουρκική ΜΙΤ κατόρθωσε την ίδια κιόλας ημέρα να εντοπίσει τους 15 εκτελεστές της επιχειρησιακής ομάδας «Τίγρης».

Τα μέλη της κατέφθασαν τα ξημερώματα της 2ας Οκτωβρίου με δύο learjet στο αεροδρόμιο Κεμάλ Ατατούρκ της Κωνσταντινούπολης, επέδειξαν διαβατήρια με τα πραγματικά τους ονόματα και διέμειναν σε δύο ξενοδοχεία πολύ κοντά στο προξενείο. Όταν χτύπησε ο «συναγερμός» για την εξαφάνιση του Κασόγκι οι υπηρεσίες ασφαλείας της Τουρκίας βρήκαν σχεδόν αμέσως την άφιξη των δύο learjet το προηγούμενο βράδυ. Κλιμάκιο πρακτόρων της ΜΙΤ κατέφτασε στο αεροδρόμιο και πρόλαβε να ελέγξει εξονυστιστικά-φορώντας στολές υπαλλήλων του αεροδρομίου-το ένα από τα δύο lear jet, χωρίς όμως να ανακαλύψει κάτι, ενώ και οι επιβαίνοντες σε αυτό ήταν «καθαροί» όταν σκαναρίστηκαν οι αποσκευές τους. Το άλλο είχε φύγει νωρίτερα, επιστρέφοντας στο βασίλειο του σκότους, που για αρκετές εβδομάδες τηρεί σιγή ιχθύος γύρω από την εξαφάνιση του δημοσιογράφου της Washington Post.

Προσπάθησε μάλιστα ανεπιτυχώς να τον συνδέσει με την τρομοκρατία μέσω δημοσιεύματος στο οποίο χρησιμοποιήθηκε απόσπασμα από ένα βιβλίο, το οποίο έλεγε ότι ο Κασόγκι ήταν φίλος του Οσάμα Μπιν Λάντεν. Κάτι που αν ίσχυε, θα ήταν ένας de facto απαγορευτικός παράγοντας, στο να του παραχωρηθεί η Αμερικάνικη υπηκοότητα, την οποία κατείχε και είναι αυτή που δημιούργησε μεγάλο πρόβλημα στην σχέση των ΗΠΑ με την Σαουδική Αραβία.

Τα τελικά αποτελέσματα των Τουρκικών Υπηρεσιών Ασφαλείας ήταν καταλυτικά για την αποτρόπαιη εκτέλεση ενώ όπως ήταν αναμενόμενο αυτά του βασιλείου εμφάνισαν τον πρίγκιπα Σαλμάν ως μια λευκή περιστερά, που δεν ήξερε τίποτε για την απόρρητη επιχείρηση της δικής του Αλ Μουκαμπαράτ. Όπως ήταν αναμενόμενο όλοι οι εμπλεκόμενοι πράκτορες και στρατιωτικοί που εκτέλεσαν την επιχείρηση, έντεκα εκ των οποίων φέρονται να είναι πολύ κοντά στον πρίγκιπα-διάδοχο ανακοινώθηκε μήνες μετά ότι συνελήφθησαν. Έκτοτε η τύχη τους αγνοείται στο βασίλειο του σκότους και δεν έχει γίνει γνωστό αν δικάστηκαν και τις ποινές τους επιβλήθηκαν την ίδια στιγμή που ο Μοχάμεντ Μπιν Σαλμάν παρέμεινε στο απυρόβλητο, μόνο από τον Αμερικανό πρόεδρο.

Για όλα τα ΜΜΕ στην Δύση είναι αυτός που ζήτησε να του φέρουν στο βασίλειο τον δημοσιογράφο, χωρίς να διευκρινίσει αν τον ήθελε ζωντανό ή σε κομμάτια. Η συνέχεια γράφτηκε στις 2 Οκτωβρίου στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας όπου οι κραυγές του Κασόγκι δεν βγήκαν προς τα έξω, όταν του έκοβαν τα δάχτυλα πάνω σε ένα τραπέζι, πριν τον αποκεφαλίσουν και τον τεμαχίσουν την τελευταία ημέρα της ζωής του.

Τις άκουσαν πολλοί όπως η διευθύντρια της CIA Τζίνα Χάσπελ και αξιωματούχοι του ΟΗΕ που ερευνούσαν την εκτέλεση του ανθρώπου που βίωσε έναν φρικιαστικό θάνατο.
Η ζωή του εκείνο το μεσημέρι του Οκτώβρη δεν είχε καμία σημασία για τους «Τίγρεις» του πρίγκιπα που αστειεύονταν μάλιστα λίγο πριν μπει ο Κασόγκι στο προξενείο ρωτώντας «Πότε θα έρθει το ζώο που πρόκειται να θυσιαστεί;»

Ο ενοχλητικός δημοσιογράφος

Το «ζώο» βέβαια ήταν ένας άνθρωπος που αντίκρυσε το φως για πρώτη φορά στις 13 οκτωβρίου του 1958 στην ιερή πόλη της Μεδίνα και μεγάλωσε μέσα στους κόλπους μιας οικογένειας, η οποία είχε ανέκαθεν στενούς δεσμούς με την δυναστεία των Σαούντ. Ο παππούς του Μοχάμεντ ήταν ο προσωπικός γιατρός του Αμπντουλαζίζ Αλ Σαούντ, του ανθρώπου που ίδρυσε το βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας, ενώ θείος του ήταν ο διάσημος έμπορος όπλων Αντνάν Κασόγκι και ξάδερφος του ο αδικοχαμένος Ντόντι Αλ Φαγέντ.

Έξυπνος, οξυδερκής και με οξεία αντίληψη τελείωσε την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην χώρα του, ενώ το 1981 ταξίδεψε για σπουδές διοίκησης επιχειρήσεων στην Αμερική.
Εντρύφησε από νεαρός στην δημοσιογραφία, ξεκινώντας από την Saudi Gazette στην ηλικία των 24 ετών και πέρασε από διάφορες εφημερίδες μέχρι να γίνει αρχισυντάκτης στην Al Medina το 1991, όπου και παρέμεινε για οκτώ χρόνια.

Αμέσως μετά επέλεξε να εργαστεί ως ανταποκριτής σε διάφορες χώρες και στην Μέση Ανατολή και εκεί συνεργάστηκε με τις μυστικές υπηρεσίες της χώρας του, ως πληροφοριοδότης.
Εκείνη την περίοδο γνώρισε και τον Οσάμα Μπιν Λάντεν, από τον οποίο πήρε συνέντευξη τρεις τουλάχιστον φορές ενώ απέκτησε στενότατη σχέση με τον πρίγκιπα Τουρκί Αλ Φαϊζάλ, τον παντοδύναμο τότε αρχηγό της Αλ Μουκαμπαράτ. Δεν είναι λίγοι αυτοί που ισχυρίζονται ότι χάρη σε αυτή την πολύ στενή σχέση, ο Κασόγκι απέκτησε πρόσβαση σε πολλά απόρρητα μυστικά του βασιλείου και σε «πηγές» που τον τροφοδοτούσαν με πληροφορίες που δεν είχε κανείς άλλος ακόμη και τώρα.

Η επιστροφή του ως επιτελικού έγινε το 1999 στην εφημερίδα Arab News ως διευθυντής σύνταξης όπου και περέμεινε τέσσερα χρόνια πριν πάρει μεταγραφή στην Al Watan, με το ίδιο αξίωμα.
Απολύθηκε σε δύο μήνες από το Υπουργείο Τύπου του βασιλείου με την κατηγορία ότι επέτρεψε σε συντάκτη της εφημερίδας να ασκήσει κριτική στον λόγιο Ιμπν Ταϊμίγια που θεωρείται ο ιδρυτής του Ουαχαμπισμού, ενός υπερσυντηρικού και φονταμενταλιστικού ισλαμικού κινήματος.

Έγινε έτσι ευρύτερα γνωστός στην Δύση ως ένας φιλελεύθερος και προοδευτικός δημοσιογράφος που τολμά να ασκεί κριτική στα πιο ελεγχόμενα από το κράτος ΜΜΕ. Αυτοξεορίστηκε τότε στο Λονδίνο όπου έγινε ένας από τους συμβούλους του Αλ Φαϊζάλ πριν επιστρέψει ξανά το 2007 στην Al Watan, από όπου απολύθηκε ξανά τρία χρόνια αργότερα. Αυτή την φορά αιτία ήταν η στήλη ενός ποιητή στην εφημερίδα που αμφισβητούσε τις βασικές αρχές του Σαλαφισμού και οδήγησε τον Κασόγκι σε παραίτηση. Διατήρησε όμως τις υψηλές γνωριμίες του μέσα στην βασιλική οικογένεια και εργάστηκε σε διαφορα κανάλια, όμως τον Δεκέμβριο του 2016 η εντονότατη κριτική που άσκησε στον Ντόναλντ Τραμπ, δεν μπορούσε να γίνει δεκτή από τον βασιλιά Σαλμάν, πατέρα του σημερινού διαδόχου.

Εξορίστηκε από την Σαουδική Αραβία και το καλοκαίρι του 2017 μετακόμισε μόνιμα στην Αμερική και άρχισε να αρθρογραφεί για την Washington Post. Η κριτική του στον νέο διάδοχο του θρόνου ήταν από την αρχή πολύ έντονη, όμως υπήρξαν και άρθρα που ήταν θετικά για τον Σαλμάν, όπως αυτά για τις μεταρρυθμίσεις που εξήγγειλε, μεταξύ των οποίων ήταν και το δικαίωμα στις γυναίκες να οδηγούν. Κατήγγειλε όμως δριμύτατα τις συλλήψεις επτά ακτιβιστριών που ζητούσαν επιτακτικά το δικαίωμα να αποφασίζουν οι γυναίκες του βασιλείου χωρίς την ανδρική κηδεμονία του συζύγου, του πατέρα ή του αδερφού για την ζωή τους. Με πάνω από 2.000.000 followers στο Twitter ήταν σύμφωνα με τον Spectator η πιο δυνατή φωνή κριτικής απέναντι στο βασίλειο του σκότους, με συχνότατες εμφανίσεις στα μεγαλύτερα τηλεοπτικά δίκτυα του κόσμου. Κι αυτό τελικά ενοχλούσε πολύ τον διάδοχο που φέρεται να αποφάσισε την τελική λύση για τον Κασόγκι, ο οποίος κατέληξε κομμάτια μέσα σε ένα μαύρο βαν.


Το βαν, η φάρμα και οι νέες αποκαλύψεις

Ήταν αυτό με τις χαρακτηριστικές πράσινες διπλωματικές πινακίδες, που βγήκε από τον χώρο στάθμευσης κάπου στο κέντρο της πόλης και ανέπτυξε αμέσως ταχύτητα. Λίγη ώρα μετά, το διαλυμένο και βγαλμένο GPS του οχήματος πετάχτηκε στον δρόμο, δείγμα ότι οι επιβαίνοντες σε αυτό δεν ήθελαν επ' ουδενί να γνωρίζει κανείς την διαδρομή τους. Αυτό που δεν φαντάζονταν ήταν ότι δύο εβδομάδες μετά η διπλή διαδρομή τους προς το δάσος του Μπελγκράντ και μια δασώδη περιοχή στο προάστιο Γκαζί της Πόλης, θα ερχόταν στο φώς.

Οι ενδελεχείς έρευνες της ΜΙΤ αλλά και άλλων υπηρεσιών ασφαλείας της Τουρκίας αποκάλυψαν τις κινήσεις 14 οχημάτων που πάρκαραν και έφυγαν από το προξενείο της Σαουδικής Αραβίας την ημέρα που ο Τζαμάλ Κασόγκι διάβηκε την είσοδό του αλλά δεν ξαναβγήκε ποτέ. Οι Τούρκοι αξιωματούχοι με προεξάρχοντα τον διοικητή της ΜΙΤ Χακάν Φιντάν είχαν εστιάσει από τις πρώτες ημέρες των ερευνών στις κινήσεις των συγκεκριμένων οχημάτων.

Δεκάδες πράκτορες και αστυνομικοί παρακολούθησαν εξονυχιστικά το υλικό από εκατόν πενήντα κάμερες παρακολούθησης-οι λεγόμενες CCTV-και κατόρθωσαν να εντοπίσουν που διασκορπίστηκαν τα 14 οχήματα. Κάποια στιγμή ένα κονβόι αυτοκινήτων εισήλθε σε χώρο στάθμευσης και σταμάτησε σε σημείο που δεν το «έπιαναν» οι κάμερες του πάρκινγκ.
Λίγη ώρα αργότερα βγήκε από το πάρκινγκ το μαύρο βαν με τις πράσινες διπλωματικές πινακίδες το οποίο κατέληξε στα βόρεια της πόλης μέσα από την δασώδη περιοχή του Γκαζί και το δάσος του Μπελγκράντ, πριν επιστρέψει πίσω.

Λίγες ώρες μετά ειδικές ερευνητικές ομάδες του εγκληματολογικού χτενίζουν βράδυ τις δύο περιοχές, χρησιμοποιώντας ειδικά εκπαιδευμένα σκυλιά, αναζητώντας τα απομεινάρια της σωρού του Κασόγκι. Είχε προηγηθεί την Τετάρτη έρευνα στην προξενική κατοικία, όπου οι αστυνομικοί «χτένισαν» έναν μικρό παρακείμενο ελαιώνα χωρίς όμως να ανακαλύψουν κάτι.

Στο στόχαστρο των Τούρκων πρακτόρων μπήκε και μια συγκεκριμένη έκταση γεωργικής γης στην περιοχή της Γιάλοβα, ενενήντα χιλιόμετρα έξω από την Κωνσταντινούπολη, σύμφωνα με το Al Jazeera, χωρίς όμως να δοθούν περαιτέρω λεπτομέρειες. Όπως γράφτηκε εξετάζεται η πιθανότητα μετά τον διαμελισμό του σώματος του δημοσιογράφου οι εκτελεστές του να διέλυσαν εκεί τα μέρη του κορμιού του με εδικό οξύ και να έθαψαν τα όποια υπολείμματα. Οι διαρροές σε Δυτικά και Αραβικά ΜΜΕ με νέα στοιχεία και φωτογραφίες από την ομάδα των 15 φερόμενων εκτελεστών του Κασόγκι συνεχίστηκαν και τις επόμενες εβδομάδες.

Στις φωτό απεικονίζεται ξεκάθαρα ο συνταγματάρχης Μαχέρ Αμπντουλαζίζ Μουτρέμπ που ήταν ο αρχηγός της ομάδας των «Τίγρεων». Φορώντας κουστούμι και λευκό πουκάμισο εισήλθε στο προξενείο στις δέκα παρά πέντε το πρωί, ακολουθούμενος από αρκετούς άλλους, όλοι τους μέλη της ομάδας που προχώρησε στον βασανισμό, τον ακρωτηριασμό και τον αποκεφαλισμό του δημοσιογράφου μέσα στο προξενείο της Σαουδικής Αραβίας. Σύμφωνα με τις διαρροές προς τα ΜΜΕ εκεί εντοπίστηκαν τα δαχτυλικά αποτυπώματα του αντισυνταγματάρχη Σαλάχ Αλ Τουμπάϊγκι, του στρατιωτικού ιατροδικαστή που φέρεται να «διαμέλισε» το πτώμα του Τζαμάλ Κασόγκι. Λίγο πριν γίνει αυτό έλεγε στον Μουτρέμπ ότι όταν «κόβει» πτώματα του αρέσει να ακούει κλασσική μουσική, ή να απολαμβάνει καφέ μαζί με ένα καλό πούρο.

Μέρες μετά την δολοφονία Κασόγκι έγινε γνωστό ότι σκοτώθηκε σε «ύποπτο τροχαίο» ο Μασάντ Σαλάντ Μ. Αλ Μποστάνι, υποσμηναγός της Πολεμικής αεροπορίας και εις εκ των 15 που προσγειώθηκαν στο Κεμάλ Ατατούρκ τα ξημερώματα της 2ας Οκτωβρίου με δύο lear jet. Ο θάνατος του κατέδειξε σύμφωνα με αναλυτές Δυτικών υπηρεσιών τον πανικό που κυριαρχούσε στα ανώτατα κυβερνητικά κλιμάκια του βασιλείου που έψαχναν να βρουν τον αποδιοπομπαίο τράγο στον οποίο θα φορτωθούν όλα ώστε ο διάδοχος να εμφανιστεί «καθαρός» και έκπληκτος!
Κι αυτός σύμφωνα με τους New York Times ήταν ο εξ απορρήτων του πρίγκιπα Σαλμάν και επικεφαλής της Αλ Μουκαμπαράτ-της Κεντρικής Υπηρεσίας Πληροφοριών του Βασιλείου-στρατηγός Αχμέντ Αλ Ασίρι.

Ο πιο πιστός στρατηγός του πρίγκιπα-διαδόχου και ο επικεφαλής των μυστικών υπηρεσιών της χώρας καθαιρέθηκε τελικά από το αξίωμα του και σύμφωνα με τα ελεγχόμενα ΜΜΕ του βασιλείου ενήργησε μόνος του. Αποφάσισε δηλαδή, να συλλάβει τον Κασόγκι και έστειλε χωρίς να ενημερώσει τον de facto ηγέτη της χώρας, μια ομάδα 15 ατόμων η πλειονότητα εκ των οποίων ήταν πολύ κοντά στον Σαλμάν, να εκτελέσουν την επιχείρηση. Η συνέχεια ήταν πιθανότατα η πιο φρικτή δολοφονία που εκτέλεσε ποτέ μυστική υπηρεσία για να εξοντώσει έναν άνθρωπο στέλνοντας μια αγέλη δολοφόνων να τον κομματιάσει, κυριολεκτικά χωρίς έλεος.