Χιλή: Η Δημοκρατία έχει υποχρέωση να αμυνθεί με... απαγόρευση κυκλοφορίας στους δρόμους

«Η δημοκρατία έχει υποχρέωση να αμυνθεί», δήλωσε χθες Κυριακή ο συντηρητικός πρόεδρος της Χιλής Σεμπαστιάν Πινιέρα, δύο ημέρες μετά την επιβολή μέτρων εκτάκτου ανάγκης σε μεγάλο μέρος της χώρας, η οποία συγκλονίζεται τις τελευταίες τρεις ημέρες από βίαια επεισόδια με τουλάχιστον δύο γυναίκες νεκρές.

«Η δημοκρατία δεν έχει μόνο δικαίωμα, έχει υποχρέωση να αμυνθεί, χρησιμοποιώντας όλα τα όργανα που διαθέτει (...) για να αγωνιστεί εναντίον όσων προσπαθούν να την καταστρέψουν», είπε ο αρχηγός του Κράτους μετά την έκτακτη συνεδρίαση στην οποία συμμετείχαν οι πρόεδροι της Βουλής, της Γερουσίας και του Ανωτάτου Δικαστηρίου.

Νωρίτερα, οι αρχές κήρυξαν απαγόρευση κυκλοφορίας, για δεύτερη συνεχόμενη νύχτα, στην πρωτεύουσα Σαντιάγο, η οποία επρόκειτο να τεθεί σε εφαρμογή «από τις 19:00» τοπική ώρα [01:00 της Δευτέρας ώρα Ελλάδας] και να τερματιστεί στις 06:00 της Δευτέρας [12:00], προτρέποντας τους πολίτες «να παραμείνουν ήρεμοι» και «στα σπίτια τους», διά χειλέων του στρατηγού Χαβιέρ Ιτούριαγκα. Η κατάσταση «έκτακτης ανάγκης» που κηρύχθηκε από τον πρόεδρο Πινιέρα έχει εξάλλου επεκταθεί πλέον σε πέντε περιφέρειες.

Οι αρχές δυσκολεύονται να ελέγξουν την κατάσταση, εν μέσω μαζικών διαδηλώσεων, βίαιων επεισοδίων, λεηλασιών και εμπρησμών, που ακολούθησαν την αύξηση της τιμής των εισιτηρίων των μέσων μαζικής μεταφοράς, που ακυρώθηκε το Σάββατο από τον Πινιέρα, χωρίς όμως αυτό να τερματίσει το ξέσπασμα οργής.

Θρυαλλίδα ήταν η αύξηση από τα 800 στα 830 πέσος (περίπου 1,04 ευρώ) των εισιτηρίων του μετρό στο Σαντιάγο, το πιο εκτενές (140 χλμ.) και πιο σύγχρονο στη Λατινική Αμερική, που εξυπηρετεί καθημερινά περίπου τρία εκατομμύρια επιβάτες.

Στο Σαντιάγο δυσκολευόταν χθες να κυκλοφορήσει κανείς. Στο διεθνές αεροδρόμιο της πρωτεύουσας της Χιλής επικρατούσε χάος: πολλά μέλη του προσωπικού του δεν κατάφεραν καν να πάνε στη δουλειά τους. Δεκάδες πτήσεις καθυστέρησαν ή ακυρώθηκαν.

Η κυβερνήτρια της μητροπολιτικής περιφέρειας του Σαντιάγο, η Κάρλα Ρουμπιλάρ, δήλωσε χθες ότι τρεις άνθρωποι — ανάμεσά τους δύο γυναίκες — έχασαν τη ζωή τους το Σάββατο, όταν διαδηλωτές έβαλαν φωτιά σε σούπερ μάρκετ στην συνοικία Σαν Μπερνάρντο, στο νότιο τμήμα της πρωτεύουσας. Ο υπουργός Εσωτερικών Αντρές Τσάντγουικ είπε αργότερα ότι δύο γυναίκες έχασαν τη ζωή τους στην πυρκαγιά κι ένας ακόμη άνθρωπος νοσηλεύεται σε νοσοκομείο σε σοβαρή κατάσταση, με εγκαύματα στο 75% του σώματός του.

Ο εισαγγελέας Χαβιέρ Αρμεντάρις έκανε λόγο για 4 νεκρούς, καθώς άλλος ένας άνθρωπος έχασε τη ζωή του σε εμπρησμό σε σούπερ μάρκετ στη Ματουκάνα, στο κέντρο του Σαντιάγο.

Ως το απόγευμα της Κυριακής, σύμφωνα με εισαγγελείς, είχαν ασκηθεί διώξεις σε 1.462 ανθρώπους για τις διαδηλώσεις της ίδιας ημέρας, 614 στο Σαντιάγο. Προχθές Σάββατο, αναφέρθηκαν 179 συλλήψεις στην πρωτεύουσα.

Ο Τσάντγουικ διευκρίνισε ότι 240 πρόσωπα προσήχθησαν διότι παραβίασαν την απαγόρευση κυκλοφορίας που επιβλήθηκε το απόγευμα του Σαββάτου. Ήταν η πρώτη φορά που εφαρμόστηκε τέτοιο μέτρο μετά το τέλος της δικτατορίας του Αουγκούστο Πινοτσέτ (1973-1990).

Ο στρατός, που διατάχθηκε από τον Πινιέρα να αποκαταστήσει την τάξη, ανακοίνωσε χθες ότι οι άνδρες του πυροβόλησαν και τραυμάτισαν δύο ανθρώπους στη φτωχή συνοικία Λα Πιντάνα, όπου προσπαθούσαν να απωθήσουν πλήθος που λεηλατούσε σούπερ μάρκετ κατά τη διάρκεια της απαγόρευσης κυκλοφορίας. Ένας ήταν επιβάτης σε αυτοκίνητο που κινήθηκε προς τους στρατιωτικούς αψηφώντας τα προειδοποιητικά πυρά, ενώ ο δεύτερος ήταν διερχόμενος, σύμφωνα με τον στρατό.

Η θυγατρική της Walmart στη Χιλή επιβεβαίωσε ότι καταστήματά της σε όλη στη χώρα ανέστειλαν τη λειτουργία τους, καθώς έξι πυρπολήθηκαν και 111 λεηλατήθηκαν.

Διαδηλωτές συγκρούστηκαν χθες στο κέντρο του Σαντιάγο, ορισμένοι από τους οποίους φώναζαν το σύνθημα «El pueblo unido jamas sera vencido» («Ο λαός ενωμένος δεν θα νικηθεί ποτέ»), που παρέπεμπε στις ημέρες της στρατιωτικής δικτατορίας.

Έπειτα από τρεις ημέρες βίαιων επεισοδίων, το κέντρο της πρωτεύουσας και άλλων μεγάλων πόλεων (Βαλπαραΐσο, Κονσεψιόν) ήταν χθες αγνώριστα: φωτιές ακόμα έκαιγαν, με φόντο κουφάρια καμένων λεωφορείων, λεηλατημένα καταστήματα, πέτρες και καδρόνια παντού. Οι υλικές ζημιές εκτιμάται ότι φθάνουν τα 300 εκατομμύρια δολάρια μόνο σε σταθμούς του μετρό, πολλοί εκ των οποίων καταστράφηκαν ολοσχερώς. Θα χρειαστούν «μήνες» για να αποκατασταθεί η λειτουργία του, προειδοποίησαν υπεύθυνοι.

Η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που κήρυξε ο πρόεδρος Πινιέρα το βράδυ της Παρασκευής ισχύει για 15 ημέρες στην πρωτεύουσα των 7 εκατομμυρίων κατοίκων και στις άλλες περιοχές όπου επιβλήθηκε.

Στο ξέσπασμα οργής συνέβαλε η επιδείνωση των κοινωνικοοικονομικών συνθηκών και των ανισοτήτων στη χώρα, όπου υπηρεσίες όπως αυτές της υγείας ή της παιδείας έχουν εκχωρηθεί σχεδόν εξ ολοκλήρου στον ιδιωτικό τομέα.