Ισραήλ: Στον Γκαντς η διερευνητική επαφή για σχηματισμό κυβέρνησης

Για πρώτη φορά έπειτα από μια δεκαετία και πλέον, θα δοθεί απόψε σε κάποιον που δεν ονομάζεται Μπενιαμίν Νετανιάχου η εντολή να σχηματίσει την επόμενη κυβέρνηση του Ισραήλ.

Ο ισραηλινός πρόεδρος Ρεουβέν Ρίβλιν θα αναθέσει διερευνητική εντολή στον στρατηγό ε.α. Μπένι Γκαντς, τον βασικό αντίπαλο του Νετανιάχου στις εκλογές της 17ης Σεπτεμβρίου, αφού καμιά κοινοβουλευτική ομάδα δεν πρόβαλε ένσταση χθες.

Ο Ρίβλιν διευκρίνισε ότι θα κάνει δεκτό τον στρατηγό ε.α., αρχηγό του ακόμη πολύ νέου κόμματος Μπλε και Λευκό, στις 19:00 [τοπική ώρα και ώρα Ελλάδας].

Ο 70χρονος Νετανιάχου αναγκάστηκε προχθές Δευτέρα να επιστρέψει την εντολή στον πρόεδρο, αφού αποδείχθηκαν άκαρπες όλες οι προσπάθειές του να εξασφαλίσει ικανή στήριξη (60+ έδρες) στην Κνέσετ, την ισραηλινή Βουλή, ώστε να σχηματίσει νέα κυβέρνηση. Επρόκειτο για βαριά ήττα για τον ηγέτη της ισραηλινής δεξιάς, καθώς αυτή ήταν η δεύτερη φορά μέσα σε χονδρικά ένα εξάμηνο που δεν κατάφερε να σχηματίσει κυβέρνηση έπειτα από πρόωρες εκλογές. Το Ισραήλ συνεχίζει να βιώνει κατά πολλούς πρωτοφανές πολιτικό αδιέξοδο.

Ο κεντρώος Γκαντς θα έχει στη διάθεσή του 28 ημέρες για να ολοκληρώσει τη δύσκολη αποστολή να σχηματίσει κυβέρνηση. Εάν αποτύχει — θα βρεθεί αντιμέτωπος με τους ίδιους περιορισμούς που είχε και ο Νετανιάχου — ο πρόεδρος θα ενημερώσει τον πρόεδρο της Κνέσετ ότι δεν υπάρχει καμία πιθανότητα να σχηματιστεί κυβέρνηση. Σε αυτή την περίπτωση, το κοινοβούλιο των 120 μελών έχει τη δυνατότητα να προτείνει εκείνο εντολοδόχο πρωθυπουργό, με προϋπόθεση την εξασφάλιση 61 ψήφων. Ο νέος εντολοδόχος πρωθυπουργός θα έχει στη διάθεσή του 21 ημέρες για να προσπαθήσει με τη σειρά του να σχηματίσει κυβέρνηση· αν αποτύχει, η Κνέσετ θα είναι υποχρεωμένη να διαλυθεί και θα προκηρυχθούν νέες εκλογές.

Ο Νετανιάχου, ο πρωθυπουργός που παρέμεινε περισσότερο από κάθε άλλον — 13 χρόνια, τα 10 συναπτά — στο αξίωμα στην ιστορία του Ισραήλ, οδήγησε τη χώρα στις εκλογές του Σεπτεμβρίου για να παραμείνει στην εξουσία, αψηφώντας τις έρευνες σε βάρος του για υποθέσεις διαφθοράς. Αλλά τις κέρδισε ο Γκαντς, χωρίς πάντως να εξασφαλίσει πλειοψηφία στο κοινοβούλιο που θα του επέτρεπε να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.

«Είμαστε πάντοτε αισιόδοξοι, είναι τρόπος ζωής», διαβεβαίωσε χθες ο Γκαντς μιλώντας στην ισραηλινή δημόσια τηλεόραση από τη θέση του οδηγού του αυτοκινήτου του.

Ο Νετανιάχου κατηγορεί τον Γκαντς, νέο πολιτικό, ότι τορπίλισε τις προσπάθειες να σχηματιστεί κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Το Λικούντ, το κόμμα του απερχόμενου πρωθυπουργού, προσπάθησε να πείσει το Μπλε και Λευκό του Γκαντς να δεχθεί έναν συμβιβασμό που εισηγήθηκε ο πρόεδρος Ρίβλιν: οι Νετανιάχου και Γκαντς θα εναλλάσσονταν στην προεδρία της κυβέρνησης. Ο στρατηγός ε.α. απέρριψε το ενδεχόμενο, αφού το κόμμα του εξασφάλισε στις εκλογές 33 έδρες έναντι 32 του Λικούντ και άρα, έκρινε, εκείνος έπρεπε να ονομαστεί νέος πρωθυπουργός. Τονίζει πως επιδιώκει να σχηματίσει μια κυβέρνηση με «φιλελεύθερη» κατεύθυνση, κάτι που εξ ορισμού αποκλείει τα υπερορθόδοξα θρησκευτικά κόμματα που τα τελευταία χρόνια συγκυβερνούσαν με τον Νετανιάχου.

Αποκλειομένης συμφωνίας με το Λικούντ, ο Γκαντς ενδέχεται να αποπειραθεί να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας, με στήριξη από ισραηλινούς άραβες κοινοβουλευτικούς — ουδέποτε έχει προσκληθεί να συμμετάσχει στην κυβέρνηση ισραηλινή αραβική πολιτική παράταξη. Αλλά αυτό ενέχει πολλά ρίσκα, για τον ίδιο και κάθε ισραηλινό άραβα πολιτικό που θα το δεχθεί.

Την προηγούμενη φορά που είχε ανατεθεί εντολή σε κάποιο άλλο πολιτικό πρόσωπο να σχηματίσει κυβέρνηση στο Ισραήλ, το ημερολόγιο έγραφε 2008. Η Τζίπι Λίβνι, η άλλοτε υπουργός Εξωτερικών και επικεφαλής του Καντίμα, κόμματος που δεν υπάρχει πλέον, είχε αποπειραθεί να σχηματίσει κυβέρνηση και είχε αποτύχει. Προκηρύχθηκαν εκλογές, διεξήχθησαν το 2009, κέρδισε ο Νετανιάχου. Η Λίβνι ουδέποτε κατάφερε έκτοτε να βγει από το περιθώριο της πολιτικής σκηνής — προηγούμενο που ασφαλώς ο Νετανιάχου δεν έχει ξεχάσει.

Η ισραηλινή πολιτική τράπουλα ίσως ξαναμοιραστεί όταν ο γενικός εισαγγελέας Αβιχάι Μάντελμπλιτ ανακοινώσει εάν πράγματι θα απαγγείλει κατηγορίες σε βάρος του Νετανιάχου για τρεις υποθέσεις διαφθοράς. Η οριστική απόφασή του αναμένεται να αποκαλυφθεί μέχρι τα τέλη της χρονιάς.