Ιράκ: Συγκρούσεις και δακρυγόνα σε διαδηλώσεις - Δύο νεκροί

Δύο διαδηλωτές σκοτώθηκαν σήμερα στη Βαγδάτη όπου οι δυνάμεις ασφαλείας απώθησαν χιλιάδες ανθρώπους που είχαν συγκεντρωθεί μπροστά από την Πράσινη Ζώνη, επαναλαμβάνοντας ένα κίνημα διαμαρτυρίας στο Ιράκ που ξέσπασε στις αρχές Οκτωβρίου και κατά το οποίο σκοτώθηκαν 150 άνθρωποι.

Λίγο μετά τους νέους αυτούς θανάτους, ο μεγάλος αγιατολάχ Αλί Σιστάνι, η ανώτατη σιιτική αρχή στο Ιράκ, κάλεσε τις δυνάμεις ασφαλείας και τους διαδηλωτές σε «αυτοσυγκράτηση» προκειμένου να αποφευχθεί το «χάος» σε μια χώρα ήδη ευαίσθητη, όπως είπε, λόγω των «ξένων παρεμβάσεων».

Από την πτώση, το 2003, του δικτάτορα Σαντάμ Χουσέιν έπειτα από την αμερικανική εισβολή στη χώρα, το Ιράκ είναι το θέατρο παιχνιδιών επιρροής των δύο μεγάλων συμμάχων του, του Ιράν και των Ηνωμένων Πολιτειών, που είναι μεταξύ τους εχθροί, και δεν σταματά να τους καλεί να μην χρησιμοποιούν το έδαφός του ως πεδίο μάχης παρεμβαλλόμενων ενδιάμεσων.

Ενώ ο μεγάλος αγιατολάχ Σιστάνι έχει δώσει στην κυβέρνηση διορία μέχρι σήμερα να απαντήσει στα αιτήματα των διαδηλωτών, κάλεσε εκ νέου σε μεταρρυθμίσεις και για ένα τέλος στη διαφθορά, ένα από τα κυριότερα αιτήματα των διαδηλωτών.

Το πρωί αστυνομικοί με εξάρτυση κατά των διαδηλώσεων που είχαν αναπτυχθεί μαζικά στους δρόμους της Βαγδάτης έκαναν χρήση δακρυγόνων για να απομακρύνουν τους διαδηλωτές από την Πράσινη Ζώνη όπου βρίσκεται η έδρα της ιρακινής κυβέρνησης, αλλά και η πρεσβεία των Ηνωμένων Πολιτειών.

Οι δύο διαδηλωτές που σκοτώθηκαν στην ιρακινή πρωτεύουσα χτυπήθηκαν στο πρόσωπο από δακρυγόνα, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο μέλος της κυβερνητικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Αφού εκδιώχθηκαν από τα όρια του τομέα αυτού, οι διαδηλωτές επανήλθαν στην εμβληματική πλατεία Ταχρίρ, την οποία χωρίζει από την Πράσινη Ζώνη η γέφυρα αλ-Τζουμχουρίγια.

Οι διαδηλώσεις επαναλήφθηκαν χθες Πέμπτη το βράδυ και ορισμένοι Ιρακινοί πέρασαν τη νύχτα στην πλατεία. Άλλοι ήρθαν να τους συναντήσουν σήμερα. Αναμένονται ακόμη πολλοί υποστηρικτές του σιίτη κληρικού Μοκτάντα Σαντρ.

Το 2016 οι τελευταίοι είχαν καταλάβει την Πράσινη Ζώνη και το σύνολο των θεσμών της χώρας.

Οι διαδηλωτές έχουν ένα μόνο σύνθημα, «Κάτω το καθεστώς των κλεφτών», σε μια πλούσια σε πετρέλαιο χώρα όπου οι ελλείψεις ηλεκτρικού και πόσιμου νερού είναι χρόνιες και, κυρίως, μια χώρα η οποία υπονομεύεται από τη διαφθορά.

Οι διαδηλώσεις, που ξέσπασαν αυθόρμητα την 1η Οκτωβρίου μέσω εκκλήσεων στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης, σημαδεύτηκαν έως τις 6 Οκτωβρίου από τον θάνατο 157 ανθρώπων σχεδόν στο σύνολό τους διαδηλωτών και στην πλειονότητά τους στη Βαγδάτη, σύμφωνα με τον επίσημο απολογισμό.

Ενόψει των νέων κινητοποιήσεων, ο Μοκτάντα Σαντρ κάλεσε τους υποστηρικτές του να διαδηλώσουν και τους μαχητές του να «προστατεύσουν» τους διαδηλωτές, προκαλώντας φόβους για περισσότερη βία.

«Θέλω το μερίδιό μου στο πετρέλαιο», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο μια διαδηλώτρια στην πλατεία Ταχρίρ, ενώ το 20% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας σε αυτή τη χώρα όπου η πλειονότητα είναι σιίτες.

Για έναν άλλο διαδηλωτή, το θέμα είναι ευρύτερο. «Δεν πεινάμε, διεκδικούμε αξιοπρέπεια. Το μόνο που έχουμε ανάγκη είναι μια χώρα, αυτό είναι όλο», φωνάζει, χωρίς «τους λεγόμενους εκπροσώπους του λαού που έχουν υφαρπάξει όλους τους πόρους».

Πορείες έγιναν επίσης σε πολλές πόλεις νότια της Βαγδάτης, μεταξύ των οποίων η ιερή σιιτική πόλη Νατζάφ και η Νασιρίγια, όπως και στις αρχές Οκτωβρίου.

Απέναντι στην αμφισβήτηση που διέκοψε την περίοδο του πιο ιερού προσκυνήματος του σιιτικού ημερολογίου για να επαναληφθεί την ημέρα της πρώτης επετείου της ανάληψης των καθηκόντων της κυβέρνησης του Αντέλ Αμπντέλ Μάχντι, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε κοινωνικά μέτρα.

Αλλά δεν ανακοίνωσε καμία μεταρρύθμιση σε βάθος και κανένα μέτρο εναντίον των «μεγάλων ψαριών» στη 12η πιο διεφθαρμένη χώρα στον κόσμο, σύμφωνα με τη Διεθνή Διαφάνεια.

Οι διαδηλωτές ζητούν ένα νέο Σύνταγμα και πλήρη ανανέωση της πολιτικής τάξης.

Η κυβέρνηση μπορεί ωστόσο πάντοτε να υπολογίζει στον ισχυρό Χασντ αλ-Σάαμπι, έναν συνασπισμό παραστρατιωτικών όπου κυριαρχούν φιλοϊρανικές σιιτικές πολιτοφυλακές -- δεύτερη δύναμη στο Κοινοβούλιο και μέλος του κυβερνητικού συνασπισμού. Πολλοί από τους αρχηγούς του επανέλαβαν τις τελευταίες ημέρες την "πίστη" τους.

Πριν από τις νέες διαδηλώσεις, η αποστολή του ΟΗΕ στο Ιράκ κάλεσε την κυβέρνηση να «αντλήσει μαθήματα» και να «λάβει συγκεκριμένα μέτρα προκειμένου να αποφύγει τη βία».

Όπως και στις αρχές Οκτωβρίου, οι εκκλήσεις για διαδηλώσεις αφορούν την πλειονότητα των νότιων επαρχιών, σιιτικών και φυλετικών.

Το αυτόνομο Κουρδιστάν (βόρεια) παραμένει γενικά μακριά από τις ταραχές.

Στον βορρά και στη δύση, όπου η πλειονότητα είναι σουνίτες και ανακαταλήφθηκαν πριν από δύο χρόνια από την οργάνωση Ισλαμικό Κράτος, δεν σημειώθηκε καμία διαδήλωση, με τους ακτιβιστές να λένε ότι φοβούνται ότι θα κατασταλούν και θα κατηγορηθούν για «τρομοκρατία» ή για «υποστήριξη στο πρώην καθεστώς του Σαντάμ Χουσέιν», χαρακτηρισμοί οι οποίοι έχουν ήδη αποδοθεί στους διαδηλωτές.