Για πρώτη φορά εξελέγη γυναίκα δήμαρχος στην Κολομβία

Ανοικτά ομοφυλόφιλη, εμβληματική αγωνίστρια εναντίον της διαφθοράς στην Κολομβία, η 49χρονη Κλαούντια Λόπες έγινε χθες Κυριακή η πρώτη γυναίκα στην ιστορία που εξελέγη δήμαρχος στην Μπογκοτά, την πρωτεύουσα της χώρας των Άνδεων, στις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές οι οποίες διεξήχθησαν σε συγκριτικά ήρεμη ατμόσφαιρα, έπειτα απο μια προεκλογική εκστρατεία που αμαυρώθηκε από αιματηρά επεισόδια.

Εξάλλου, το πολιτικό κόμμα στο οποίο μετατράπηκε η άλλοτε οργάνωση ανταρτών FARC συμμετείχε στις εκλογές για δεύτερη φορά μετά τη συμφωνία ειρήνης του 2016.

Η Λόπες, υποψήφια του κεντροαριστερού κόμματος Πράσινη Συμμαχία, επικράτησε ενός αριστερού και δύο συντηρητικών υποψηφίων και θα γίνει η δήμαρχος της πρωτεύουσας των 7,2 εκατομμυρίων κατοίκων, διαδεχόμενη τον κεντροαριστερό Ενρίκε Πενιαλόσα Λονδόνιο. Εξασφάλισε το 35,23% των ψήφων, έπειτα από μια αμφίρροπη μάχη με τον Κάρλος Φερνάντο Γκαλάν (32,47%), κατά τα αποτελέσματα με το 99,41% των ψηφοδελτίων καταμετρημένο.

Πάνω από 116.000 Κολομβιανοί συμμετείχαν στην εκλογική διαδικασία για την ανάδειξη περιφερειαρχών, δημάρχων και συμβούλων.

«Αλλάξαμε την ιστορία», διατράνωσε μετά την επικράτησή της η πρώην γερουσιάστρια Λόπες, ανυποχώρητη αντίπαλος της σκληρής δεξιάς που κυβερνά τη χώρα εδώ και κάτι περισσότερο από έναν χρόνο. Παρότι είχε ταχθεί υπέρ της συμφωνίας ειρήνης που υπέγραψε με τις τότε Επαναστατικές Ένοπλες Δυνάμεις της Κολομβίας ο τέως πρόεδρος Χουάν Μανουέλ Σάντος, η Λόπες αρνήθηκε κάθε συμμαχία ή συνεργασία με το κόμμα Κοινή Εναλλακτική Επαναστατική Δύναμη, στο οποίο μετασχηματίστηκε η οργάνωση των ανταρτών, διατηρώντας το ίδιο ακρώνυμο στα ισπανικά, επικαλούμενη τη δράση των ανταρτών στο παρελθόν.

Οι χθεσινές τοπικές εκλογές ήταν οι πρώτες που διεξήχθησαν αφότου υπεγράφη η συμφωνία ειρήνης.

Πέραν της νίκης της Λόπες — μάλλον απρόσμενης στη συντηρητική χώρα, όπου παραδοσιακά την εξουσία ασκούν άνδρες των ελίτ — άλλη μια πρωτιά στις χθεσινές εκλογές ήταν η ανάδειξη ενός πρώην μαχητή των FARC σε θώκο δημάρχου. Ο Γκιγιέρμο Τόρες, 65 ετών, άλλοτε γνωστός με τα προσωνύμια «τραγουδιστής των FARC» και «Χουλιάν Κονράδο», επικράτησε στις δημοτικές εκλογές στην πόλη Τουρμπάκο, στην επαρχία Μπολίβαρ (βόρεια), που συγκαταλέγεται σε αυτές που έχουν υποστεί τα πιο βαριά πλήγματα στην εμφύλια σύρραξη που διαρκεί πάνω από μισό αιώνα στην Κολομβία. Ο πρώην αντάρτης συγκέντρωσε το 50,11% των ψήφων έναντι 31,89% του πλησιέστερου αντιπάλου του, σύμφωνα με την εκλογική επιτροπή.

Όμως δεν ήταν υποψήφιος του κόμματος FARC, αλλά μιας συμμαχίας των αριστερών κομμάτων Ανθρώπινη Κολομβία και Πατριωτική Ένωση — αυτή η τελευταία ήταν ο στόχος μιας συστηματικής εκστρατείας εξολόθρευσης των μελών της ως τις αρχές της δεκαετίας του 1990, την οποία διεξήγαγαν ακροδεξιά τάγματα θανάτου που συνδέονταν με μέρος του κρατικού μηχανισμού.

«Εκλογικά, καταφέραμε σκληρό πλήγμα στους διεφθαρμένους», ανέφερε ο Τόρες μέσω Twitter.

Μια από τις πιο γνωστές δημόσιες εμφανίσεις του Τόρες ήταν αυτή που έκανε το 1999, εγκαινιάζοντας τις ειρηνευτικές συνομιλίες με την κυβέρνηση του τότε προέδρου Αντρές Παστράνα, οι οποίες δεν είχαν καρποφορήσει.

Στις τοπικές εκλογές, ξαναπήρε την κιθάρα του και έκανε εκστρατεία στον δήμο της Τουρμπάκο με vallenatos, δημοφιλή λαϊκά τραγούδια.

Το κόμμα FARC είχε εξασφαλίσει μόλις το 0,27% των ψήφων στις βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν το 2018. Πάντως, βάσει των όρων της συμφωνίας ειρήνης, έχει εξασφαλισμένες δέκα έδρες στο κοινοβούλιο, αριθμό συγκριτικά μικρό, στο σύνολο των 280 εδρών.

Το κόμμα συμμετείχε σε αυτές τις εκλογές κατεβάζοντας 308 υποψήφιους, οι περισσότεροι από τους οποίους διεκδικούσαν θέσεις δημοτικών συμβούλων — μόλις 18 ήταν υποψήφιοι δήμαρχοι.

Η συμφωνία ειρήνης δεν σήμανε το τέλος της βίας, καθώς συνεχίζουν τη δράση τους ακροδεξιοί παραστρατιωτικοί, αποστάτες των FARC που δεν αναγνωρίζουν τη συμφωνία ειρήνης, συμμορίες κακοποιών, αλλά και ο Στρατός Εθνικής Απελευθέρωσης (ELN), επισήμως η τελευταία οργάνωση που διεξάγει ανταρτοπόλεμο στην Κολομβία.

Σύμφωνα με το κόμμα FARC, 168 πρώην αντάρτες και συγγενείς τους έχουν δολοφονηθεί μετά την υπογραφή της συμφωνία ειρήνης.

Ο Χουάν Κάρλος Γκαλίνδο, επικεφαλής της υπηρεσίας που οργάνωσε τις εκλογές, τις χαρακτήρισε «τις πιο ειρηνικές των τελευταίων ετών» μετά το κλείσιμο των εκλογικών τμημάτων. Ο δεξιός πρόεδρος Ιβάν Ντούκε από την πλευρά του μίλησε για «θετικό» απολογισμό της διαδικασίας, επισημαίνοντας ότι συμμετείχαν «οι περισσότεροι υποψήφιοι στην ιστορία» της χώρας.

Στις χθεσινές εκλογές 36,6 εκατ. ψηφοφόροι κλήθηκαν να επιλέξουν δημάρχους, δημοτικά συμβούλια, μέλη και επικεφαλής περιφερειακών συμβουλίων, μεταξύ 116.428 υποψηφίων, το 37% εκ των οποίων ήταν γυναίκες. Οι νέοι εκλεγμένοι αξιωματούχοι θα αναλάβουν τα καθήκοντά τους από 1ης Ιανουαρίου 2020.

Παρά την ικανοποίηση που εξέφρασε ο πρόεδρος Ντούκε, η προεκλογική εκστρατεία αμαυρώθηκε από δεκάδες πολυάριθμα επεισόδια. Αφότου οριστικοποιήθηκαν οι υποψηφιότητες, την 27η Ιουλίου, διαπράχθηκαν επτά δολοφονίες υποψηφίων, άλλοι 12 έγιναν στόχοι επιθέσεων, ένας απήχθη και 88 δέχθηκαν απειλές, κατά στοιχεία μιας ανεξάρτητης δημόσιας αρχής. Συνολικά, 2.065 υποψήφιοι είχαν φύλαξη, το κόστος της οποίας επωμίστηκε το κράτος.