Λιβύη: Η ΕΕ αναλαμβάνει δράση μετά τις ρωσο-τουρκικές πρωτοβουλίες

Την παροιμία «κάλλιο αργά παρά ποτέ» προσπαθεί να επιβεβαιώσει τις τελευταίες ήμερες η Ευρωπαϊκή Ένωση, μετά τις πρωτοβουλίες της Ρωσίας και της Τουρκίας για τη Λιβύη. Η Μόσχα και η Άγκυρα έχουν επιλέξει να καλύψουν το κενό που άφησε η αμερικανική αποχώρηση από τη Λιβύη και να ορίσουν τις ζώνες επιρροής τους σε ολόκληρη τη Μεσόγειο. Απέναντι σε αυτήν την πραγματικότητα, η Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά κυρίως μέσω των εμπλεκόμενων κρατών – μελών της, προσπαθεί να θωρακιστεί και να αποτρέψει οποιαδήποτε τετελεσμένα στα φυσικά της σύνορα.

Ο διαμεσολαβητικός πόλεμος που διεξάγεται στη Λιβύη και στον οποίον συμμετέχει η νέο – οθωμανική Τουρκία και η μετά- σοβιετική Ρωσία, δεν θα ήταν δυνατόν να αφήσει αδιάφορη την ΕΕ, η οποία παρόλο που άργησε να απαντήσει, ετοιμάζεται να δώσει μια απάντηση που δεν θα μπορεί να παρερμηνευτεί.

Η ΕΕ παίζει σε πολλά και παράλληλα ταμπλό. Διπλωματικό, οικονομικό και γεωπολιτικό. Ωστόσο πρέπει να προσέχει τις όποιες εξελίξεις στην προσφυγική κρίση - και την πιθανότητα η Τουρκία να εκβιάσει την ΕΕ εκτός από τις προσφυγικές ροές στα ελληνικά νησιά και με αυτές από τη Λιβύη προς την Ιταλία- και την ρωσική επιρροή σε ολόκληρη τη Μεσόγειο.

Η ΕΕ προσπαθεί να αντιμετωπίσει όχι μόνο τη ρώσο – τουρκική προσέγγιση στην περιοχή, αλλά και άλλα, τρίτα κράτη, που διεξάγουν έναν πόλεμο δι' αντιπροσώπων στη Λιβύη. Παράλληλα η ΕΕ προσπαθεί να βρει τη χρυσή τομή και ανάμεσα στα ίδια τα κράτη - μέλη της και κυρίως την Ιταλία και τη Γαλλία που δεν μπορούν να συμφωνήσουν σε μια κοινή ευρωπαϊκή αντιμετώπιση της τουρκικής και ρωσικής προκλητικότητας.

«Η απόφαση της Ιταλίας να μην βρεθεί στην Ελλάδα για την υπογραφή του EastMed και η επιλογή της να βρεθεί απλώς ως παρατηρητής στο Κάιρο (σ.σ στη συνάντηση των ΥΠΕΞ Ελλάδας, Γαλλίας, Κύπρου, Αιγύπτου) ήταν ένα μεγάλο σφάλμα» δηλώνει στο «ΘΕΜΑ» διπλωματική πηγή από τη Ρώμη. Σύμφωνα με την ίδια πηγή «η ιταλική κυβέρνηση έπρεπε να είναι πιο σαφής σχετικά με τη θέση της και κυρίως να εξετάσει πώς η Τουρκία γίνεται επικίνδυνη για ολόκληρη την περιοχή».

Την ίδια στιγμή ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ έχει ξεκινήσει έναν μαραθώνιο διαβουλεύσεων με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη, με σκοπό να υπάρξει μια διεθνής λύση στη Σύνοδο για τη Λιβύη που θα λάβει χώρα στη Γερμανία μέσα στον μήνα. «Η Γερμανία είναι η ιδανική χώρα που θα μπορούσε να διοργανώσει ένα διεθνές συνέδριο για τη Λιβύη. Δεν επιθυμεί τη στρατιωτική εμπλοκή , διαθέτει μεγάλο διπλωματικό κεφάλαιο και μπορεί να συνομιλήσει με κάθε πλευρά. Από το Παρίσι, την Ουάσινγκτον, τη Μόσχα και την Άγκυρα», υπογραμμίζει Ευρωπαίος διπλωμάτης στο «ΘΕΜΑ».

Ωστόσο η Γερμανία θα πρέπει πρώτα να βρει τη λύση ανάμεσα στα δύο μεγαλύτερα κράτη της ΕΕ που έχουν άμεσα συμφέροντα στη Λιβύη. Ήτοι τη Γαλλία και την Ιταλία. «Η Ιταλία είναι η μόνη χώρα που υποστηρίζει προς το παρόν τον Φαγιέζ αλ Σαράζ. Δεν πρέπει όμως να ξεχνάμε ότι όλο αυτό το χάος το ξεκίνησε η Γαλλία το 2010». υποστηρίζει ιταλική πηγή στο «ΘΕΜΑ». Σύμφωνα με την ίδια πηγή «η Ιταλία, σε αυτή την κατάσταση έχει πολλά να χάσει. Διακινδυνεύουμε τον έλεγχο των πετρελαϊκών περιοχών και το λαθρεμπόριο μεταναστών. Όλα αυτά μπορεί να περάσουν στα χέρια του Ερντογάν. Και βέβαια μαζί με αυτά χάνουμε την επιρροή μας ως Ευρωπαϊκή Ένωση στη Μεσόγειο».

Το Σάββατο 11 Ιανουαρίου η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ θα βρεθεί στη Μόσχα όπου και θα συναντήσει τον πρόεδρο της χώρας Βλαντίμιρ Πόυτιν. Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της γερμανικής καγκελαρίας οι δύο ηγέτες «θα μιλήσουν για την κατάσταση στη Λιβύη».

Ο ρόλος τη Γαλλίας

Η Γαλλία του προέδρου Εμανουέλ Μακρόν δεν σκοπεύει να αφήσει τις πρωτοβουλίες για την επίλυση της κατάστασης στη Λιβύη σε κανέναν. Ή μάλλον, σκοπεύει να να δώσει το «ΟΚ» στην ΕΕ, όταν και εφόσον έχει διασφαλίσει τα συμφέροντα της χώρας στην περιοχή. Η Γαλλία συμμετέχει σε κάθε προσπάθεια της Ελλάδας και της Κύπρου (ως κράτη – μέλη της ΕΕ) να απομονώσουν την Τουρκία και τη Ρωσία από την περιοχή, ενώ παράλληλα προσπαθεί να καταλήξει σε μια συμφωνία με τη γειτονική Ιταλία ώστε επιτέλους η ΕΕ να απαντήσει με ισχυρή φωνή.

Ωστόσο οι 13 Γάλλοι υπήκοοι τους οποίους «εντόπισαν» οι αρχές της Τυνησίας τον περασμένο Απρίλιο και οι γαλλικοί πύραυλοι Javelin που βρέθηκαν στα χέρια ανδρών του Χαφτάρ, δυσκολεύουν την κοινή ευρωπαϊκή προσέγγιση.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση γνωρίζει πολύ καλά ότι για να υπάρξει μια συμφωνία στη Λιβύη που θα διασφαλίζει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα, χρειάζονται γρήγορα και μεγάλα βήματα. Μόσχα και Άγκυρα δεν ακολουθούν τον αργό βηματισμό.