Ο Αγιος… Νικόλαος, η γαλοπούλα και τα φιλιά κάτω από τα γκι!

Μήπως και εσείς ψάχνετε την καλύτερη συνταγή για γεμιστή γαλοπούλα, η οποία κοσμεί εδώ και αρκετά χρόνια το ελληνικό χριστουγεννιάτικο τραπέζι; Μη σοκαριστείτε. Δεν πρόκειται για ελληνικό έθιμο! Αυτό που λίγοι γνωρίζουν είναι ότι αυτό το έθιμο μας έρχεται κατευθείαν από την Αγγλία, της οποίας το γιορτινό γεύμα εκτός από λαχταριστή, καλοψημένη και «φουσκωτή» γαλοπούλα περιλαμβάνει χορταστική κρεατόπιτα και ασφαλώς, χριστουγεννιάτικη πουτίγκα.

Οι Άγγλοι, μάλιστα, γεμίζουν το σπίτι τους αποκλειστικά για τα Χριστούγεννα με γλάστρες από κατακόκκινα αλεξανδριανά, κυρίως γύρω από το τζάκι, ενώ σε αυτούς απαντάμε και το έθιμο με τα κρεμαστά γκι, όπου εάν κανείς βρεθεί κάτω από αυτά στην αλλαγή του χρόνου πρέπει να ανταλλάξει φιλιά με τον διπλανό του. Για αυτό, εάν η Πρωτοχρονιά σας βρει στην Αγγλία, προσοχή στα γκι. Δεν είναι όλοι οι Άγγλοι σαν τον Χιου Γκραντ!

Στην πατρίδα του «Silent Night»

Επίσης, μπορεί τα κάλαντα να είναι έθιμο σε πολλούς λαούς, εντούτοις αν βρεθεί κανείς στην Αυστρία, την πατρίδα του «Silent Night», θα ακούσει τα κάλαντα από παιδιά με στολές των τριών μάγων με τα δώρα, ενώ τα χρήματα που θα δώσει θα είναι σίγουρος πως δεν πρόκειται να φαγωθούν σε ζαχαρωτά, αφού, σε αντίθεση με την Ελλάδα, τα χρήματα δεν προστίθενται στον παιδικό κουμπαρά, αλλά έχουν φιλανθρωπικό χαρακτήρα, καθώς προσφέρονται σε κοινωφελή ιδρύματα της χώρας.

Στην Αυστρία, ακόμη, τα δώρα δεν τα φέρνει ο Άγιος Βασίλης, αλλά ο Άγιος Νικόλαος, ο οποίος «μπαίνει» σε σπίτια στολισμένα με παραδοσιακά στεφάνια που στη μέση τους τοποθετούνται κεριά, ενώ ο βοηθός του δεν είναι κάποιο ξωτικό, αλλά ο  Krampus, ένα μυθικό πλάσμα.

Μήπως και εσείς βάζετε καλτσούλες στο τζάκι; Η μόδα αυτή όχι-όχι, δεν είναι παραδοσιακό μας έθιμο, αλλά φερμένη εκ Βελγίου. Στις κάλτσες αυτές, οι οποίες φέρουν όνομα ιδιοκτήτη, οι Βέλγοι τοποθετούν τα δώρα για το κάθε πρόσωπο ξεχωριστά, ενώ δίπλα από τη φωτιά που καίει βάζουν σανό και ζάχαρη για το άλογο του Sinterklaas, το δικό τους Άγιο Βασίλη. Στο Βέλγιο, επιπλέον, τα Χριστούγεννα εορτάζονται με ένα πλήθος παραστάσεων, όπου αποδίδονται καλλιτεχνικά σκηνές από τη Θεία Γέννηση, με λιτανείες σε όλη τη χώρα και με υπαίθριες αγορές.

Για όσους αγαπούν πολύ το γιορτινό κλίμα, τότε η Ιταλία είναι η χώρα που θα έπρεπε να επισκεφθούν, αφού εκεί η περίοδος των Χριστουγέννων έχει τη μεγαλύτερη διάρκεια από όλα τα άλλα χριστιανικά κράτη. Αρχίζει από τις 8 Δεκεμβρίου και ολοκληρώνεται στις 6 Ιανουαρίου, δηλαδή την ημέρα των Θεοφανίων. Και στην Ιταλία τα σπίτια διακοσμούνται με Αλεξανδριανά, χριστουγεννιάτικα δέντρα, παραδοσιακή φάτνη και άλλα πολύχρωμα διακοσμητικά στολίδια.
 
Στις 25 Δεκεμβρίου μετά το παραδοσιακό μεσημεριανό γεύμα, τα παιδιά συνηθίζουν να απαγγέλλουν ποιήματα στην οικογένεια και στους συγγενείς τους και για το λόγο αυτό ανταμείβονται με μικρά χρηματικά ποσά. Ένα ανάλογο έθιμο συμβαίνει και στην Κέρκυρα, όπου την πρώτη μέρα του χρόνου οι συγγενείς δίνουν στα παιδιά ένα μποναμά, τη λεγόμενη στρίνα και από ό,τι φαίνεται είναι κατάλοιπο της Ενετοκρατίας στα Ιόνια νησιά.

Επίσης, μεταξύ 5 και 6 Ιανουαρίου, όταν πέφτει η νύχτα,  η διάσημη, καλή και φτωχή μάγισσα, Befana, είναι εκείνη που μπαίνει στα σπίτια και τρώει καρύδια και μπισκότα που της άφησαν τα παιδιά, ενώ πριν πετάξει μακριά, τους αφήνει δώρα μέσα στις κρεμασμένες στο τζάκι κάλτσες, και συγκεκριμένα κάρβουνα για τα άτακτα παιδιά και γλυκά για τα φρόνιμα.

«Πιάνει» το χέρι σας; Αν ναι, πηγαίνετε μια βόλτα μέχρι τη Δανία, όπου την περίοδο πριν από τα Χριστούγεννα οι Δανοί ξεκινούν να φτιάχνουν μόνοι τους τα στολίδια για τη διακόσμηση των σπιτιών τους, όπως και το παραδοσιακό Αλεξανδριανό στεφάνι, το οποίο κοσμούν τέσσερα κεριά που συμβολίζουν τις τέσσερις Κυριακές που απομένουν μέχρι την ημέρα των Χριστουγέννων.

Το έθιμο του κεριού
Στη Δανία, ακόμη, συναντάμε και το «έθιμο του κεριού» που είναι ιδιαίτερα αγαπητό στα παιδιά και χρησιμεύει ως ημερολόγιο. Κάθε παιδί έχει ένα κερί, το οποίο χωρίζεται με οριζόντιες γραμμές ή νούμερα στις μέρες που αντιστοιχούν μέχρι τα Χριστούγεννα. Κάθε μέρα ανάβουν το κερί μέχρι να πλησιάσει την επόμενη κατά σειρά γραμμή. Μόλις η φωτιά φτάσει στην τελευταία, τότε τα παιδιά καταλαβαίνουν πως ήρθε επιτέλους η μέρα που θα πάρουν  το δώρο τους. Η περίοδος των Χριστουγέννων στη Δανία συνοδεύεται και από τα απαραίτητα και πολύ σκανταλιάρικα καλικαντζαράκια, τα λεγόμενα «Julenisser».

Και μπορεί στους Δανούς η λέξη «Julenisser» να σχετίζεται με καλικάντζαρους, στη Νορβηγία, όμως, «Julenissen» ονομάζεται ο Άγιος Βασίλης που μαζί με τους βοηθούς του φέρνει δώρα και καλή τύχη στο σπίτι και στο στάβλο. Άλλωστε και οι δύο χώρες ανήκουν στη Σκανδιναβική χερσόνησο, όπου τα Χριστούγεννα έχουν τις ρίζες τους σε αρχαία έθιμα που σχετίζονται με τη γεωργία και ειδικά με την εποχή της συγκομιδής. Στη Νορβηγία, επίσης, τα παιδιά αντί για γάλα με μπισκότα, «ταΐζουν» τον Άγιο Βασίλη με κουρκούτι από αλεύρι.

Αποχή από τις γλυκές αμαρτίες…

Αν σας αρέσουν οι…πειρασμοί και τα γλυκά, τότε σίγουρα μην πάτε Πολωνία! Εδώ η περίοδος που προηγείται των Χριστουγέννων είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς νέοι και μεγάλοι απέχουν συνειδητά από πειρασμούς και κυρίως από γλυκές «αμαρτίες», στην προσπάθειά τους να έχουν εσωτερική γαλήνη και αρμονία. Η παραμονή των Χριστουγέννων είναι για τους Πολωνούς η σημαντικότερη ημέρα των εορτών, αφού μετά από μια ημέρα νηστείας όλο το σόι συγκεντρώνεται στο γιορτινό τραπέζι απαραιτήτως με λευκό τραπεζομάντηλο, ενώ στη Δανία θα πάρετε και το δωράκι σας, διότι σε αντίθεση με την αγγλοσαξονική παράδοση, τα δώρα δεν απευθύνονται σε προκαθορισμένα πρόσωπα.

Για το τέλος κρατήσαμε τη Γερμανία, όπου και εδώ το διάστημα που προηγείται των Χριστουγέννων είναι πολύ σημαντικό. Τα παραδοσιακά έθιμα είναι τα χριστουγεννιάτικα μπισκότα και το κέικ. Χαρακτηριστικές, εντούτοις, είναι  οι χριστουγεννιάτικες αγορές στο κέντρο κάθε πόλης που πραγματοποιούνται από το πρώτο Σαββατοκύριακο του Δεκεμβρίου και τελειώνουν την παραμονή των Χριστουγέννων. Στις αγορές αυτές υπάρχουν πάγκοι γεμάτοι γλυκά, στολίδια και ζεστό, κόκκινο, γλυκό κρασί, αρωματισμένο με μπαχαρικά. Οπότε, σε περιόδους οικονομικής κρίσης η Γερμανία είναι ένας καλός προορισμός για όσους αγαπούν το κρασί και πόσο μάλλον όταν αυτό ρέει άφθονο και κυρίως, δωρεάν.!