ΗΠΑ-Ταλιμπάν: Κοντά σε ιστορική συμφωνία - Μειώνεται η αμερικανική παρουσία στο Αφγανιστάν

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Ταλιμπάν θα υπογράψουν συμφωνία στις 29 Φεβρουαρίου μετά το τέλος μιας εβδομαδιαίας περιόδου περιορισμού της βίας στο Αφγανιστάν, δήλωσαν ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο και οι Ταλιμπάν.

Αφγανικές και διεθνείς δυνάμεις καθώς και δυνάμεις των Ταλιμπάν θα επιτηρήσουν την περίοδο περιορισμού της βίας που ξεκινά σήμερα τα μεσάνυχτα (21:30 ώρα Ελλάδας), δήλωσαν νωρίτερα Αφγανός αξιωματούχος και ηγέτες των Ταλιμπάν.

«Έπειτα από μακρές διαπραγματεύσεις ανάμεσα στο Ισλαμικό Εμιράτο του Αφγανιστάν και τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, τα δύο μέρη συμφώνησαν να υπογράψουν την οριστικοποιημένη συμφωνία παρουσία διεθνών παρατηρητών», ανέφερε σε δήλωση εκπρόσωπος των Ταλιμπάν.

Οι δύο πλευρές θα κάνουν επίσης διευθετήσεις για την απελευθέρωση κρατουμένων, δήλωσε ο εκπρόσωπος Ζαμπιχουλάχ Μουτζαχίντ.

Σε ξεχωριστή ανακοίνωση ο Πομπέο ανέφερε πως οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι Ταλιμπάν έχουν δεσμευθεί σε συνομιλίες προκειμένου να διευκολυνθεί μια πολιτική διευθέτηση στο Αφγανιστάν και να μειωθεί η παρουσία των ΗΠΑ στην περιοχή.

Η συμφωνία θα υπογραφεί με την επιτυχή εφαρμογή της συνεννόησης με τους Ταλιμπάν για σημαντικό περιορισμό της βίας σε όλη τη χώρα, πρόσθεσε ο Πομπέο.

Μια ευκαιρία για ειρήνη

Η συμφωνία θα μπορούσε να αποτελέσει μια ευκαιρία για ειρήνη στη χώρα έπειτα από χρόνια πολέμου και την παρουσία των ΗΠΑ που ξεκίνησε το 2001.

Διαπραγματευτές των ΗΠΑ και των Ταλιμπάν πραγματοποιούσαν συναντήσεις στην Ντόχα από το 2018, αν και οι μάχες μαίνονταν στο Αφγανιστάν και χιλιάδες άμαχοι και μαχητές έχουν σκοτωθεί καθώς οι αντάρτες διεύρυναν τον έλεγχο που ασκούν επί του εδάφους.

«Βάσει του σχεδίου, ο περιορισμός της βίας (RIV) θα ξεκινήσει ανάμεσα στους Ταλιμπάν και τις διεθνείς δυνάμεις και τις αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας και θα διαρκέσει μία εβδομάδα», δήλωσε στο Ρόιτερ ο Τζαβίντ Φαϊσάλ, διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Ασφαλείας του Αφγανιστάν.

«Ελπίζουμε ότι θα επεκταθεί για μεγαλύτερη περίοδο και θα ανοίξει τον δρόμο για μια κατάπαυση του πυρός και ενδο-αφγανικές συνομιλίες», πρόσθεσε.

Τρεις υψηλόβαθμοι ηγέτες των Ταλιμπάν --δύο στην Ντόχα και ένας στο Αφγανιστάν-- επιβεβαίωσαν επίσης στο Ρόιτερ ότι συμφώνησαν για τον περιορισμό της βίας στο Αφγανιστάν για επτά ημέρες, αρχής γενομένης από απόψε το βράδυ. Και οι τρεις μιλούσαν υπό τον όρο της ανωνυμίας.

Ταλιμπάν: Σκοπός είναι να δημιουργηθεί περιβάλλον ασφαλείας

Ηγετικό στέλεχος των Ταλιμπάν με έδρα την Ντόχα δήλωσε στο Reuters πως η περίοδος δεν μπορεί να αποκαλείται «κατάπαυση του πυρός». «Κάθε μέρος έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα αλλά δεν θα υπάρξουν επιθέσεις του ενός εναντίον των θέσεων του άλλου αυτές τις επτά ημέρες. Σκοπός είναι να δημιουργηθεί ένα περιβάλλον ασφάλειας στο Αφγανιστάν και μπορεί να επεκταθεί αν τα πράγματα πάνε καλά αφού υπογραφεί μια συμφωνία ειρήνης με τις ΗΠΑ», δήλωσε.

Αξιωματούχοι, γνώστες των συνομιλιών δήλωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι μια συμφωνία με τους Ταλιμπάν θα ακολουθηθεί από διαπραγματεύσεις για μια ενδο-αφγανική πολιτική διευθέτηση ανάμεσα στους Ταλιμπάν και μια αφγανική αντιπροσωπεία που θα μπορούσε να περιλαμβάνει κυβερνητικούς αξιωματούχους.

Οι Ταλιμπάν αρνούνταν προηγουμένως να μιλήσουν απευθείας με την κυβέρνηση της Καμπούλ, την οποία καταγγέλλουν ως μαριονέτα των ΗΠΑ.

Οι αφγανικές δυνάμεις θα συνεχίσουν τις συνήθεις στρατιωτικές επιχειρήσεις τους εναντίον άλλων οργανώσεων όπως το Ισλαμικό Κράτος, στη διάρκεια της περιόδου RIV, είπε ο Αφγανός εκπρόσωπος Φαϊσάλ, ο οποίος πρόσθεσε πως οι αφγανικές δυνάμεις θα ανταποδώσουν την παραμικρή παραβίαση από τους Ταλιμπάν.

«Τοπικοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι και αξιωματούχοι ασφαλείας έχουν λάβει οδηγίες από τον ίδιο τον πρόεδρο για το πώς θα παρακολουθούν τους κανονισμούς που συμφωνήθηκαν για την περίοδο RIV», είπε.

Το ΝΑΤΟ χαιρέτισε την ανακοίνωση της συμφωνίας ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και τους Ταλιμπάν που ανοίγει τον δρόμο για μια «βιώσιμη ειρήνη», όπως δήλωσε ο γενικός γραμματέας του διεθνούς οργανισμού Γενς Στόλτενμπεργκ.

«Χαίρομαι για τη σημερινή ανακοίνωση ότι επιτεύχθηκε συμφωνία για σημαντικό περιορισμό της βίας στο Αφγανιστάν», ανέφερε σε ανακοίνωση ο Στόλτενμπεργκ.

«Πρόκειται για μια κρίσιμη δοκιμή της βούλησης και της ικανότητας των Ταλιμπάν να περιορίσουν τη βία και να συμβάλουν στην ειρήνη με καλή πίστη. Μπορεί να ανοίξει τον δρόμο σε διαπραγματεύσεις μεταξύ των Αφγανών, σε μια βιώσιμη ειρήνη και στη διασφάλιση ότι η χώρα δεν θα είναι ποτέ πια καταφύγιο για τους τρομοκράτες», πρόσθεσε.

Το ΝΑΤΟ έχει μια αποστολή 16.000 ανδρών στο Αφγανιστάν για την εκπαίδευση, την υποστήριξη και την παροχή συμβουλών στις τοπικές δυνάμεις.

Η αντίδραση της Μόσχας

Από την πλευρά της, η Μόσχα χαιρέτισε την ανακοίνωση από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Μάικ Πομπέο της επερχόμενης υπογραφής συμφωνίας ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στους Ταλιμπάν, την οποία θεωρεί «σημαντικό γεγονός» για την ειρήνη στο Αφγανιστάν.

«Θα είναι ένα σημαντικό γεγονός για την ειρηνευτική διαδικασία στο Αφγανιστάν», δήλωσε ο ειδικός αντιπρόσωπος του Ρώσου προέδρου για το Αφγανιστάν, Ζαμίρ Καμπούλοφ, στο δημόσιο πρακτορείο ειδήσεων Ria Novosti.

Ο Καμπούλοφ εξέφρασε την ελπίδα ότι η πολιτική κρίση στο Αφγανιστάν, όπου αμφισβητείται η επανεκλογή του προέδρου Ασράφ Γάνι, «δεν θα εμποδίσει την υπογραφή» της ειρηνευτικής συμφωνίας.

«Η αληθινή εργασία θα ξεκινήσει στη συνέχεια» πρόσθεσε. Απαντώντας σε ερώτηση αν θα είναι παρών στην υπογραφή, ο Ζαμίρ Καμπούλοφ είπε πως εξαρτάται από το αν η Ρωσία θα λάβει επίσημη πρόσκληση.

Η Ρωσία, που επιδιώκει να έχει έναν ρόλο στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις στο Αφγανιστάν, διοργάνωσε δύο συναντήσεις στη Μόσχα ανάμεσα σε εκπροσώπους των Ταλιμπάν και Αφγανούς πολιτικούς αξιωματούχους το 2019 οι οποίες ολοκληρώθηκαν χωρίς να σημειωθεί αισθητή πρόοδος.