Τα παιδιά και οι κίνδυνοι του διαδικτύου

Ανησυχητικά είναι τα αποτελέσματα της έρευνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, EU Kids Online, για τη χρήση του διαδικτύου από παιδιά στην Ελλάδα.

Από την έρευνα προκύπτει ότι μόνο ένας στους τέσσερις γονείς στην Ελλάδα αξιοποιεί τα διαθέσιμα ηλεκτρονικά "εργαλεία" για να προστατέψει τα παιδιά του από πιθανούς κινδύνους στο Ίντερνετ, ένα φαινόμενο που έχει διεθνή διάσταση.

Από την άλλη, στη χώρα μας ο ηλεκτρονικός εκφοβισμός (bullying) έχει μικρή εξάπλωση σε σχέση με άλλες χώρες.

Η έρευνα διαπίστωσε ότι τόσο τα παιδιά όσο και οι γονείς καθησυχάζονται, όταν τους παρέχονται περισσότερα "εργαλεία" για να αντιμετωπίσουν τους διαδικτυακούς κινδύνους. Προς το παρόν όμως, δεν χρησιμοποιούν συχνά τις διαθέσιμες επιλογές (συμβουλές μέσω διαδικτύου ή τα λεγόμενα 'κουμπιά πανικού') και επομένως η αγορά θα μπορούσε να προχωρήσει σε περαιτέρω προληπτικές ενέργειες προστασίας.

Περισσότερα από 25.000 παιδιά από όλη την Ευρώπη (και ένας από τους γονείς τους), σε 25 ευρωπαϊκές χώρες, συμμετείχαν μέσω συνεντεύξεων στην έρευνα EU Kids Online, που καθοδηγείται από τη London School of Economics, με συντονίστρια την καθηγήτρια Μέσων και Επικοινωνίας Σόνια Λίβινγκστόουν και χρηματοδοτείται από το κοινοτικό πρόγραμμα Safer Internet (Ασφαλέστερο Διαδίκτυο).

Η μελέτη αποκάλυψε ότι ενώ το 70% των γονέων μιλά με τα παιδιά του για το τι κάνουν στο διαδίκτυο και περισσότεροι από τους μισούς προσφέρουν πρακτικές συμβουλές και υποστήριξη, σχετικά λίγοι χρησιμοποιούν τα διαθέσιμα ηλεκτρονικά "εργαλεία" για να τα βοηθήσουν. Στην Ελλάδα αυτό ισχύει μόνο για το 24% των γονέων.

Η έρευνα δείχνει ότι, τα περισσότερα παιδιά δεν ενοχλούνται και δεν αναστατώνονται από αυτά που συναντούν στο διαδίκτυο. Αν και τα παιδιά αναφέρουν ότι ο εκφοβισμός (bullying) είναι σχετικά ασυνήθιστος, όσα έχουν υποστεί τέτοιο διαδικτυακό εκφοβισμό, ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν ότι αυτή η εμπειρία τα αναστάτωσε. Η Ελλάδα πάντως και άλλες νοτιοανατολικές ευρωπαϊκές χώρες έχουν το μικρότερο ποσοστό στο φαινόμενο του εκφοβισμού (17% είτε μέσω διαδικτύου είτε στην πραγματική ζωή).

Επίσης, το 23% των παιδιών ανέφεραν ότι έχουν δει σεξουαλικό ή πορνογραφικό υλικό τον περασμένο χρόνο, με το διαδίκτυο να είναι εξίσου κοινή πηγή όσο η τηλεόραση, οι ταινίες και το βίντεο. Στην Ελλάδα το διαδίκτυο αποτελεί λιγότερο συχνή πηγή πορνογραφικού υλικού.

Η έρευνα δείχνει ότι τα παιδιά καλωσορίζουν την ενασχόληση των γονιών τους με τους κινδύνους που ελλοχεύει η χρήση του διαδικτύου, αλλά παράλληλα αναδεικνύει το πρόβλημα ότι υπάρχουν πολύ λίγα εργαλεία για να τους βοηθήσουν να μπλοκάρουν επαφές, να φιλτράρουν ανεπιθύμητο σεξουαλικό υλικό ή να καταγγείλουν προβλήματα, όταν αυτά συμβαίνουν.

Η έκθεση προτείνει επίσης οι αρμόδιες υπηρεσίες να στοχεύουν σε όλο και μικρότερα παιδιά, που τώρα ξεκινούν να χρησιμοποιούν το Ίντερνετ, όσον αφορά τις πηγές και την καθοδήγηση για την ασφάλεια στο διαδίκτυο, καθώς επίσης να αναπτύξουν περισσότερο θετικό περιεχόμενο που να απευθύνεται ειδικά στα παιδιά.

Από ελληνικής πλευράς συνέβαλε στην ευρωπαϊκή έρευνα η ελληνική ομάδα με την καθοδήγηση της δρος Λίζας Τσαλίκη, λέκτορα του τμήματος Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Πανεπιστημίου Αθηνών.