Κορωνοϊός: Ποια διατροφή μπορεί να μας προστατεύσει από τη λοίμωξη
15.06.2021
08:03
Από τη στιγμή που ξεκίνησε η πανδημία, έχει ειπωθεί ότι ορισμένα τρόφιμα ή τύποι διατροφής μπορεί να προσφέρουν προστασία έναντι της COVID-19. Πόσο αξιόπιστοι είναι αυτοί οι ισχυρισμοί και ποια είναι τελικά η διατροφή που μπορεί να μας προφυλάξει
Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο BMJ Nutrition, Prevention and Health επιχείρησε να εξετάσει τη θεωρία του ρόλου της διατροφής στην προστασία από την COVID-19 και διαπίστωσε ότι οι επαγγελματίες υγείας που ακολουθούσαν χορτοφαγικές, ψαροφαγικές ή vegan διατροφές είχαν χαμηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης μέτριας έως σοβαρής COVID-19. Επιπλέον, η μελέτη βρήκε ότι όσοι ακολουθούσαν διατροφή χαμηλών υδατανθράκων ή υψηλών πρωτεϊνών φάνηκε να έχουν αυξημένο κίνδυνο μέτριας έως σοβαρής λοίμωξης.
«Από αυτό κάποιοι μπορεί να συμπεραίνουν ότι ορισμένες διατροφικές προτιμήσεις -όπως η χορτοφαγία ή η ψαροφαγία- μπορεί να ωφελήσουν μειώνοντας τον κίνδυνο για COVID-19. Στην πραγματικότητα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα», επισημαίνει ο επικεφαλής Ιατρικής και Διατροφής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Aston, Δρ. Duane Mellor σε σχετική με τη μελέτη δημοσίευση στο The Conversation.
Προσωπικές αναφορές και μικρά δείγματα
«Αρχικά, είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι οι προσωπικές αναφορές των τύπων διατροφής δεν επηρέασαν τον αρχικό κίνδυνο λοίμωξης από COVID-19. Η μελέτη δεν υποδεικνύει ότι η διατροφή μεταβάλλει τον κίνδυνο μόλυνσης, ούτε βρίσκει συνδέσεις ανάμεσα στον τύπο της διατροφής και τη διάρκεια της ασθένειας. Αντιθέτως, υποδεικνύει ότι υπάρχει μόνο μια σύνδεση ανάμεσα στη διατροφή και συγκεκριμένο κίνδυνο ανάπτυξης μέτριων έως σοβαρών συμπτωμάτων COVID-19», εξηγεί ο ειδικός.
Σύμφωνα με τον ίδιο, σημαντικό είναι να αξιολογηθεί και ο αριθμός των ανθρώπων που συμμετείχαν στη μελέτη. Συγκεκριμένα, συμμετείχαν περίπου 3.000 επαγγελματίες υγείας από έξι δυτικές χώρες και από αυτούς μόνο οι 138 ανέπτυξαν μέτρια έως σοβαρή νόσο. Καθώς, μάλιστα, καθένας κατέταξε τη διατροφή του σε μία από τις 11 κατηγορίες, ο αριθμός εκείνων που κατανάλωναν συγκεκριμένους τύπους διατροφής κατέληξε πολύ μικρός και ακόμα λιγότεροι ήταν εκείνοι που νόσησαν σοβαρά.
Αυτό σημαίνει ότι οι ψαροφάγοι έπρεπε να κατηγοριοποιηθούν μαζί με τους χορτοφάγους και τους vegan προκειμένου να προκύψουν ουσιαστικά συμπεράσματα. Στο τέλος, μόνο 41 χορτοφάγοι/vegan και πέντε ψαροφάγοι κόλλησαν κορωνοϊό, εκ των οποίων ελάχιστοι ανέπτυξαν μέτρια έως σοβαρή COVID-19. «Η ενασχόληση με τόσο μικρούς αριθμούς δειγμάτων αυξάνει τον κίνδυνο λανθασμένου εντοπισμού μιας σχέσης που ενδεχομένως να μην υπάρχει. Είναι αυτό που οι αναλυτές στατιστικής αποκαλούν σφάλμα τύπου 1», σχολιάζει ο Δρ. Mellor.
Σημειώνει, μάλιστα, ότι μπορεί να υπάρχει και άλλο πρόβλημα με την εν λόγω μελέτη, καθώς πρόκειται για μελέτη παρατήρησης που απλώς υποδεικνύει θεωρίες για το τι μπορεί να συμβαίνει και όχι κάποια σχέση αιτιότητα της διατροφής στη βαρύτητα της COVID-19.
Επιπλέον, η διατροφή που αναφέρουν οι άνθρωποι ότι ακολουθούν καθημερινά μπορεί να μην αυτό που πράγματι τρώνε. Για παράδειγμα, στην εργασία αυτή χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο για να βρεθεί τι τρόφιμα κατανάλωναν οι συμμετέχοντες, αλλά οι απαντήσεις προέκυπταν κι αυτές από τις αναφορές των συμμετεχόντων. Επίσης, οι ερωτήσεις ήταν μόνο 47, οπότε λεπτές αλλά σημαντικές διαφορές στη διατροφή των συμμετεχόντων μπορεί να πέρασαν απαρατήρητες.
Ένα τελευταίο ζήτημα είναι ότι η μελέτη δεν εξέτασε την ποιότητα διατροφής των ανθρώπων, μέσω αξιολόγησης των τροφίμων που όντως κατανάλωναν. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος που πρέπει να αντιμετωπιστεί με προσοχή, σύμφωνα με τον Δρ. Mellor, καθώς οι αυτο-αναφερόμενοι τύποι διατροφής ή τα διατροφικά ερωτηματολόγια μπορεί να μην συλλαμβάνουν πληροφορίες για την ποικιλία και τον τύπο των τροφίμων, αγνοώντας για παράδειγμα λεπτομέρειες για το πόσο φρέσκα ή επεξεργασμένα είναι τα τρόφιμα, πόσα γεύματα καταναλώνονται, κ.α. Επιπλέον, τα δεδομένα αυτά είναι τις περισσότερες φορές σημαντικά ανακριβή.
Τα συμπεράσματα
Όταν προσπαθούμε να προσδιορίσουμε την καλύτερη διατροφή για προστασία από την COVID-19, η αλήθεια είναι πως δεν έχουμε αρκετά ποιοτικά δεδομένα.
Το συμπέρασμα είναι το εξής: το όνομα της διατροφής που υποστηρίζει ότι ακολουθεί κάποιος είναι λιγότερο σημαντικό από αυτά που πράγματι καταναλώνει. Επειδή μια διατροφή λέγεται χορτοφαγική ή ψαροφαγική, δεν σημαίνει αυτόματα ότι είναι και υγιεινή.
«Από αυτό κάποιοι μπορεί να συμπεραίνουν ότι ορισμένες διατροφικές προτιμήσεις -όπως η χορτοφαγία ή η ψαροφαγία- μπορεί να ωφελήσουν μειώνοντας τον κίνδυνο για COVID-19. Στην πραγματικότητα, όμως, τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα», επισημαίνει ο επικεφαλής Ιατρικής και Διατροφής της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Aston, Δρ. Duane Mellor σε σχετική με τη μελέτη δημοσίευση στο The Conversation.
Προσωπικές αναφορές και μικρά δείγματα
«Αρχικά, είναι σημαντικό να υπογραμμίσουμε ότι οι προσωπικές αναφορές των τύπων διατροφής δεν επηρέασαν τον αρχικό κίνδυνο λοίμωξης από COVID-19. Η μελέτη δεν υποδεικνύει ότι η διατροφή μεταβάλλει τον κίνδυνο μόλυνσης, ούτε βρίσκει συνδέσεις ανάμεσα στον τύπο της διατροφής και τη διάρκεια της ασθένειας. Αντιθέτως, υποδεικνύει ότι υπάρχει μόνο μια σύνδεση ανάμεσα στη διατροφή και συγκεκριμένο κίνδυνο ανάπτυξης μέτριων έως σοβαρών συμπτωμάτων COVID-19», εξηγεί ο ειδικός.
Σύμφωνα με τον ίδιο, σημαντικό είναι να αξιολογηθεί και ο αριθμός των ανθρώπων που συμμετείχαν στη μελέτη. Συγκεκριμένα, συμμετείχαν περίπου 3.000 επαγγελματίες υγείας από έξι δυτικές χώρες και από αυτούς μόνο οι 138 ανέπτυξαν μέτρια έως σοβαρή νόσο. Καθώς, μάλιστα, καθένας κατέταξε τη διατροφή του σε μία από τις 11 κατηγορίες, ο αριθμός εκείνων που κατανάλωναν συγκεκριμένους τύπους διατροφής κατέληξε πολύ μικρός και ακόμα λιγότεροι ήταν εκείνοι που νόσησαν σοβαρά.
Αυτό σημαίνει ότι οι ψαροφάγοι έπρεπε να κατηγοριοποιηθούν μαζί με τους χορτοφάγους και τους vegan προκειμένου να προκύψουν ουσιαστικά συμπεράσματα. Στο τέλος, μόνο 41 χορτοφάγοι/vegan και πέντε ψαροφάγοι κόλλησαν κορωνοϊό, εκ των οποίων ελάχιστοι ανέπτυξαν μέτρια έως σοβαρή COVID-19. «Η ενασχόληση με τόσο μικρούς αριθμούς δειγμάτων αυξάνει τον κίνδυνο λανθασμένου εντοπισμού μιας σχέσης που ενδεχομένως να μην υπάρχει. Είναι αυτό που οι αναλυτές στατιστικής αποκαλούν σφάλμα τύπου 1», σχολιάζει ο Δρ. Mellor.
Σημειώνει, μάλιστα, ότι μπορεί να υπάρχει και άλλο πρόβλημα με την εν λόγω μελέτη, καθώς πρόκειται για μελέτη παρατήρησης που απλώς υποδεικνύει θεωρίες για το τι μπορεί να συμβαίνει και όχι κάποια σχέση αιτιότητα της διατροφής στη βαρύτητα της COVID-19.
Επιπλέον, η διατροφή που αναφέρουν οι άνθρωποι ότι ακολουθούν καθημερινά μπορεί να μην αυτό που πράγματι τρώνε. Για παράδειγμα, στην εργασία αυτή χρησιμοποιήθηκε ερωτηματολόγιο για να βρεθεί τι τρόφιμα κατανάλωναν οι συμμετέχοντες, αλλά οι απαντήσεις προέκυπταν κι αυτές από τις αναφορές των συμμετεχόντων. Επίσης, οι ερωτήσεις ήταν μόνο 47, οπότε λεπτές αλλά σημαντικές διαφορές στη διατροφή των συμμετεχόντων μπορεί να πέρασαν απαρατήρητες.
Ένα τελευταίο ζήτημα είναι ότι η μελέτη δεν εξέτασε την ποιότητα διατροφής των ανθρώπων, μέσω αξιολόγησης των τροφίμων που όντως κατανάλωναν. Αυτός είναι ένας ακόμη λόγος που πρέπει να αντιμετωπιστεί με προσοχή, σύμφωνα με τον Δρ. Mellor, καθώς οι αυτο-αναφερόμενοι τύποι διατροφής ή τα διατροφικά ερωτηματολόγια μπορεί να μην συλλαμβάνουν πληροφορίες για την ποικιλία και τον τύπο των τροφίμων, αγνοώντας για παράδειγμα λεπτομέρειες για το πόσο φρέσκα ή επεξεργασμένα είναι τα τρόφιμα, πόσα γεύματα καταναλώνονται, κ.α. Επιπλέον, τα δεδομένα αυτά είναι τις περισσότερες φορές σημαντικά ανακριβή.
Τα συμπεράσματα
Όταν προσπαθούμε να προσδιορίσουμε την καλύτερη διατροφή για προστασία από την COVID-19, η αλήθεια είναι πως δεν έχουμε αρκετά ποιοτικά δεδομένα.
Το συμπέρασμα είναι το εξής: το όνομα της διατροφής που υποστηρίζει ότι ακολουθεί κάποιος είναι λιγότερο σημαντικό από αυτά που πράγματι καταναλώνει. Επειδή μια διατροφή λέγεται χορτοφαγική ή ψαροφαγική, δεν σημαίνει αυτόματα ότι είναι και υγιεινή.
Καταληκτικά, προς το παρόν δεν υπάρχουν ισχυρά στοιχεία που να υποδεικνύουν ότι η χορτοφαγική ή ψαροφαγική διατροφή προστατεύουν από την COVID-19, επομένως δεν υπάρχει λόγος να βιαστείτε να αλλάξετε τη διατροφή σας. Αυτό που οι επιστήμονες γνωρίζουν με βεβαιότητα είναι ότι η φυσική δραστηριότητα, η γενικά υγιεινή διατροφή και ο έλεγχος του βάρους μπορούν πράγματι να μας ενισχύσουν απέναντι σε διάφορα προβλήματα υγείας, μεταξύ των οποίων και ο κορωνοϊός. Ίσως, τελικά, η καλύτερη συμβουλή είναι να ακολουθούμε τις γενικές διατροφικές οδηγίες: ποικιλία τροφίμων, με έμφαση στα φρούτα, τα λαχανικά, τους σπόρους, τους ξηρούς καρπούς και τα δημητριακά ολικής άλεσης και με λιγότερα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, πλούσια σε σάκχαρα, αλάτι και λίπη.
Διαβάστε περισσότερα στο ygeiamou.gr
Διαβάστε περισσότερα στο ygeiamou.gr
Ακολουθήστε το protothema.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr
Δείτε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο, τη στιγμή που συμβαίνουν, στο Protothema.gr