Η κρίση και η ύφεση έφεραν περισσότερες αυτοκτονίες σε όλη την Ευρώπη

Η οικονομική κρίση και ύφεση των τελευταίων ετών στην Ευρώπη είχε ως συνέπεια, μεταξύ άλλων, την αύξηση των αυτοκτονιών σε πολλές χώρες (αν και όχι σε όλες), σύμφωνα με μία νέα έρευνα Bρετανών επιστημόνων. Η αύξηση των αυτοκτονιών ήταν τετραπλάσια μεταξύ των ανδρών σε σχέση με των γυναικών, κυρίως επειδή η ανεργία και οι άλλες οικονομικές δυσκολίες πλήττουν ψυχολογικά πιο σοβαρά το θεωρούμενο παραδοσιακά ως «ισχυρό» φύλο.

Ήδη από το 1897, ο διάσημος Γάλλος κοινωνιολόγος Εμίλ Ντιρκέμ είχε επισημάνει τη διασύνδεση μεταξύ ύφεσης και αύξησης των αυτοκτονιών και είχε γράψει μάλιστα και σχετικό βιβλίο. Η εκτίμηση αυτή επιβεβαιώθηκε στον 20ό αιώνα, στη διάρκεια της Μεγάλης Κρίσης του μεσοπολέμου, αλλά και στην πιο πρόσφατη κρίση.

Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης και της Σχολής Υγεινής και Τροπικής Ιατρικής, με επικεφαλής τον κοινωνιολόγο 'Ααρον Ριβς, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο βρετανικό περιοδικό ψυχιατρικής «British Journal of Psychiatry», σύμφωνα με το BBC και τους «Times του Λος 'Αντζελες», ανέλυσαν στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας από 24 χώρες της Ευρώπης, τις ΗΠΑ και τον Καναδά. Οι επιστήμονες εκτιμούν ότι μόνο μεταξύ 2008-2010 η κρίση οδήγησε σε περισσότερες από 10.000 αυτοκτονίες.

Όπως επισημαίνεται, ενώ οι αυτοκτονίες εμφάνιζαν διαχρονικά μείωση στην Ευρώπη έως το 2007, στη συνέχεια η τάση αντιστράφηκε. Το 2009, εμφάνισαν αύξηση 6,5% και ανάλογη ήταν η αύξηση έως το 2011. Στις ΗΠΑ οι αυτοκτονίες ήδη εμφάνιζαν αυξητική τάση και πριν την κρίση, αλλά μετά το 2008 η αύξηση (της τάξης του 4,8% ςετησίως) ήταν ακόμη μεγαλύτερη, οδηγώντας σε περίπου 4.750 πρόσθετους θανάτους.

Οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι στην Ευρώπη υπήρξαν σχεδόν 8.000 αυτοκτονίες παραπάνω από αυτές που θα συνέβαιναν, αν συνεχίζονταν οι προηγούμενες τάσεις. Επεσήμαναν επίσης ότι σε μερικές χώρες, που είτε επλήγησαν λιγότερο από την κρίση, είτε εφάρμοσαν πιο αποτελεσματικές πολιτικές, αποφεύχθηκε η αύξηση των αυτοκτονιών. Στη Σουηδία και στην Φινλανδία οι αυτοκτονίες παρέμειναν σταθερές, ενώ στην Αυστρία μειώθηκαν, παρά την αύξηση της ανεργίας.

Οι πιο πολλές αυτοκτονίες ανέκαθεν γίνονταν από ανθρώπους με σοβαρή (κλινική ή μείζονα) κατάθλιψη. Οι ερευνητές ανέφεραν ότι η απώλεια της θέσης εργασίας λόγω απόλυσης, της κατοικίας λόγω αδυναμίας πληρωμής του στεγαστικού δανείου και η αύξηση των κάθε είδους χρεών ήταν οι βασικές αιτίες για την αύξηση του στρες και της δημιουργίας κατάθλιψης σε έναν άνθρωπο, με τελική συνέπεια την αυτοκτονία. Η μελέτη έδειξε ακόμη ότι στη διάρκεια της κρίσης έχει αυξηθεί σημαντικά η χορήγηση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων σε πολλές χώρες.

«Υπάρχουν πολλά αξιόπιστα στοιχεία που δείχνουν ότι οι υφέσεις οδηγούν σε αύξηση των αυτοκτονιών, αλλά η έκπληξη είναι πως αυτό δεν συνέβη σε όλες τις χώρες», δήλωσε ο Ριβς, πράγμα που σημαίνει, όπως είπε, ότι «έχουν σημασία οι πολιτικές που εφαρμόζονται. Οι χώρες αυτές (σ.σ. οι οποίες απέφυγαν την αύξηση των αυτοκτονιών) επενδύουν σε προγράμματα που βοηθούν τους ανθρώπους να επιστρέψουν στη δουλειά τους, π.χ. με εκπαίδευση, συμβουλές και επιδότηση μισθών».

Ένας από τους ερευνητές, ο καθηγητής Ντέηβιντ Στάκλερ της Οξφόρδης, πρόσθεσε ότι «οι αυτοκτονίες αποτελούν την κορυφή του παγόβουνου. Αυτά τα στοιχεία αποκαλύπτουν μία αναδυόμενη κρίση ψυχικής υγείας στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική. Σε αυτούς τους δύσκολους οικονομικούς καιρούς, η έρευνά μας δείχνει ότι είναι κρίσιμο να βρούμε τρόπους για να προστατεύσουμε εκείνους που είναι πιθανό να πληγούν περισσότερο».