Το αίμα από τον ομφάλιο λώρο «αναζωογόνησε» γερασμένους εγκεφάλους πειραματόζωων

Επιστήμονες στις ΗΠΑ κατάφεραν να ξανανιώσουν τον εγκέφαλο γερασμένων ποντικιών και να βελτιώσουν τις λειτουργίες της μάθησης και της μνήμης τους, χορηγώντας στα πειραματόζωα μια πρωτεΐνη που υπάρχει στο αίμα του ανθρώπινου ομφάλιου λώρου. Τα πειραματόζωα έγιναν πιο νεανικά και πιο έξυπνα. Είναι η πρώτη φορά που μια ανθρώπινη πρωτεΐνη έχει αυτό το αποτέλεσμα.

To εντυπωσιακό επίτευγμα -αν αποδειχθεί εφικτό να επαναληφθεί και στους ανθρώπους- μπορεί να βοηθήσει μελλοντικά στην ανάπτυξη νέων αντιγηραντικών θεραπειών για τον ανθρώπινο εγκέφαλο, αλλά και θεραπειών για νευροεκφυλιστικές παθήσεις όπως η νόσος Αλτσχάιμερ. Θα πρέπει όμως να προηγηθούν κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους και ορισμένοι επιστήμονες εμφανίζονται επιφυλακτικοί, με δεδομένο ότι συχνά αυτό που έχει αποτελέσματα στα πειραματόζωα, δεν «δουλεύει» εξίσου καλά στο ανθρώπινο σώμα.

Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή νευρολογίας Τόνι Γουίς-Κορέϊ της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Στάνφορντ της Καλιφόρνια, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", είχαν γίνει διεθνώς γνωστοί προ ετών, όταν είχαν δείξει ότι οι πρωτεΐνες από το αίμα νεαρών ποντικιών μπορούσαν να «φρεσκάρουν» τα γερασμένα ποντίκια.

Αυτή τη φορά, οι επιστήμονες έκαναν κάτι ανάλογο στον εγκέφαλο των ποντικιών, χρησιμοποιώντας ανθρώπινο αίμα. Οι ερευνητές χορήγησαν στα γερασμένα ποντίκια πλάσμα ανθρωπίνου αίματος (τόσο από νέους όσο και από ηλικιωμένους) ανά τέσσερις μέρες επί δύο εβδομάδες. Το αίμα που προερχόταν από ηλικιωμένους ανθρώπους, δεν βοήθησε καθόλου, αλλά το αίμα από τους νέους είχε πολύ θετικό αντίκτυπο στα ηλικιωμένα ποντίκια.

Αναζητώντας ποιο συστατικό του νεανικού ανθρωπίνου αίματος είναι αυτό που έχει τη δυνατότητα να ξανανιώνει τον γερασμένο εγκέφαλο των ζώων, οι ερευνητές απομόνωσαν μια συγκεκριμένη πρωτεΐνη, την ΤΙΜΡ2. Μετά τη χορήγηση αποκλειστικά της ΤΙΜΡ2, που φαίνεται να ξανανιώνει κυρίως τον ιππόκαμπο του εγκεφάλου, τα πειραματόζωα εμφάνισαν σημαντική βελτίωση στα τέστ μάθησης και μνήμης. Αντίθετα, όταν χορηγήθηκε πλάσμα αίματος χωρίς την εν λόγω πρωτεΐνη, τα γερασμένα πειραματόζωα δεν έδειξαν να ωφελούνται.

Συνεπώς η πρωτεΐνη ΤΙΜΡ2, που εκκρίνεται με φυσικό τρόπο στην αρχή της ανθρώπινης ανάπτυξης, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί φαρμακευτικά τα επόμενα χρόνια. Προς το παρόν, πάντως, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν με πιο τρόπο η εν λόγω πρωτεΐνη κάνει τα «μαγικά» της.

Επεσήμαναν επίσης ότι το πλάσμα αίματος από τον ανθρώπινο ομφάλιο λώρο περιέχει πιθανώς και άλλες σημαντικές πρωτεΐνες, όπως η GDF11, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντιγηραντικό «όπλο» στο μέλλον. Οι ερευνητές ευελπιστούν ότι στο μέλλον οι ηλικιωμένοι και οι ασθενείς με άνοια θα μπορούν να «φρεσκάρουν» τον εγκέφαλό τους με πρωτεΐνες όπως η ΤΙΜΡ2 ή με φάρμακα που θα μιμούνται τη δράση της.

Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη κλινικές δοκιμές από τουλάχιστον δύο εταιρείες (στη μία, την Alkahest, είναι υπεύθυνος ο Γουίς-Κορέϊ, ενώ μία άλλη βρίσκεται στη Νότια Κορέα), οι οποίες εγχύουν σε ηλικιωμένους ανθρώπους αίμα από νεαρούς. Τα πρώτα αποτελέσματα αναμένεται να ανακοινωθούν έως το τέλος του 2017. Κάτι από δράκουλα θυμίζει όλο αυτό, αλλά γίνεται για το καλό της επιστήμης...