Γιατί φοβόμαστε τους κλόουν;

Ο κλόουν αποτελεί, αναμφισβήτητα, μία από τις πιο παράξενες φοβίες του ανθρώπου, αν σκεφτεί κανείς ότι ο ίδιος είναι μέρος ενός παιδικού συμβόλου.

Έχει ταυτιστεί απόλυτα με παιδικά πάρτι και στιγμές διασκέδασης, ενώ παράλληλα αποτελεί μία τρομακτική φιγούρα για πολλούς ενήλικες.

Πώς εξηγείται το φαινόμενο αυτό, όμως, και τι υποστηρίζει ο ψυχίατρος και καθηγητής της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, Steven Schlozman; 

Σύμφωνα με τον Steven Schlozman, ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του κλόουν που τρομάζουν παιδιά και ενήλικες είναι το μόνιμο χαμόγελο.

Σε πολλές παραστάσεις ή ταινίες, ακόμα και κωμικές, μπορεί ένας κλόουν να τραυματιστεί ή να στενοχωρεθεί.

Το γεγονός, όμως, ότι αυτό δεν μπορεί να αποτυπωθεί στις εκφράσεις του μιας και το προσωπείο του, περιβάλλεται από ένα μόνιμο χαμόγελο, προκαλεί μία ανασφάλεια στο θεατή, ο οποίος δεν μπορεί να καταλάβει τα πραγματικά του συναισθήματά.

Επιπλέον το χαμόγελο, είναι ένας μορφασμός, ο οποίος, αποτυπώνει σε μεγάλο βαθμό καλά πράγματα, αλλά αν αυτό είναι μόνιμο, τότε το μυαλό μας σκέφτεται ότι κάτι δεν πάει καλά.

Το υπερβολικό μακιγιάζ των κλόουν συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη της φοβίας. Τα διογκωμένα χαρακτηριστικά αλλά και τα φαρδιά ρούχα και παπούτσια, είναι κάτι που δεν έχουμε συνηθίσει να βλέπουμε και μας φαίνεται αφύσικο, γεγονός που μας προκαλεί μία ανησυχία.

Ένα ακόμη πράγμα που ενισχύει τη φοβία μας, σύμφωνα με το Schlozman, είναι ότι οι κλόουν εξ' ορισμού, είναι προορισμένοι για να μας κάνουν να γελάσουμε. Στο βάθος του μυαλού μας, όμως υπάρχει πάντα η φοβία ότι δε θα καταφέρουν να εκπληρώσουν την αποστολή τους αυτή, γεγονός που μας προκαλεί μία ανασφάλεια.




Στο Μεσαίωνα, αν ένας κλόουν δεν κατάφερνε να κάνει το Βασιλιά να γελάσει, τότε το πλήρωνε πολύ ακριβά. Πολλοί από αυτούς, μέχρι που ακρωτηριάστηκαν για να καταφέρουν να προκαλέσουν γέλιο.

Το γεγονός ότι οι κλόουν έχουν πρωταγωνιστήσει σε πολλές ταινίες θρίλερ αποτελεί, επίσης, βασικό στοιχείο του φόβου μας.

Η εικόνα πως οι κλόουν είναι φορείς του κακού εντυπώνεται στο μυαλό μας και μας δημιουργεί μία πολύ αρνητική αντίληψη γι' αυτούς.
 
Αξίζει να σημειωθεί ότι πολλοί ενήλικες κουβαλούν αυτή τη φοβία από την παιδική τους ηλικία και πολλές φορές δεν είναι σε θέση να εξηγήσουν τον λόγο που τους προκαλεί τρόμο.

Σε γενικές γραμμές ο κύριος λόγος που προκαλείται η φοβία είναι η μάσκα ή τα καλυμμένα χαρακτηριστικά που δεν επιτρέπουν να διακρίνεις τις εκφράσεις του προσώπου. 

Γι’ αυτό και πολλές ταινίες τρόμου χρησιμοποιούν μάσκες ή παραμορφωμένα χαρακτηριστικά αποκλειστικά γι’ αυτό το λόγο, για να προκαλούν φόβο.