Αλέξανδρος Κασιμάτης

Η ακρίβεια είναι ένα αρκετά σύνθετο πρόβλημα που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί επαρκώς στον χρόνο μια κυβερνητικής θητείας. Καλοί οι έλεγχοι από τη ΔΙΜΕΑ, τα πρόστιμα και οι πιέσεις, αλλά τα αποτελέσματα θα είναι αποσπασματικά και παροδικά. Ο πυρήνας του προβλήματος είναι η ολιγοπωλιακή δομή της ελληνικής αγοράς που εύκολα οδηγεί σε άτυπα μονοπώλια. Ειδικά με την κρίση που έβγαλε από την αγορά αρκετούς, κυρίως μικρότερες εταιρίες, αλλά και με τη συγκέντρωση που έγινε σε διάφορους κλάδους σε όλους τους κρίσιμους κλάδους όπως μεταφορές, τηλεπικοινωνίες κ.λπ., κυριαρχούν από 2 έως το πολύ 4 επιχειρηματικά σχήματα. Με την αίσθηση που υπάρχει -και όχι αδικαιολόγητα- της υπερφορολόγησης, των υψηλών εργοδοτικών εισφορών κ.λπ. οι ισχυρές εταιρίες είτε συνεννοούνται και μοιράζουν την αγορά, είτε υιοθετούν κοινές πρακτικές που μειώνουν το κόστος τους, αλλά λειτουργούν σε βάρος του καταναλωτή.

Οι Αμερικανοί κατά τη διάρκεια της ποτοαπαγόρευσης διαπίστωσαν ότι η μαφία και όποιοι άλλοι εμπορεύονταν παράνομα ποτά, ξέπλεναν τα χρήματα στη Wall Street. Για να σταματήσουν το φαινόμενο και να προστατέψουν τη χρηματιστηριακή αγορά έδωσαν υπερεξουσίες στη SEC, την αμερικανική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Αυτός είναι και ο λόγος που η SEC μπορεί να παρακολουθεί τηλέφωνα, να κάνει κινηματογραφικού τύπου εφόδους σε γραφεία και κατοικίες, να συνεργάζεται με τη Δικαιοσύνη, τις διωκτικές αρχές κ.ά. Αντίθετα στην Ευρώπη, που δεν αντιμετώπισαν τέτοια προβλήματα, οι διαδικασίες είναι πολύ πιο ήπιες, πιο αργές και οι δυνατότητες σημαντικά περιορισμένες.

Το παράδειγμα των Αμερικανών πρέπει να ακολουθήσουμε στη χώρα μας με την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Να την περιβάλλουμε με μεγαλύτερο κύρος, να τη θωρακίσουμε με υπερεξουσίες για τις έρευνές της, να την ενισχύουμε με το κατάλληλο (και καλοπληρωμένο) ανθρώπινο δυναμικό, να βρούμε τρόπους να αποκτήσει μεγαλύτερη ταχύτητα στις διαδικασίες της, να την κρατήσουμε μακριά από τα κόμματα, να τη διασυνδέσουμε με τη Δικαιοσύνη. Με δυο λόγια, να μετατρέψουμε την Επιτροπή Ανταγωνισμού σε μια πραγματική και αποτελεσματική απειλή για όσους “στήνουν” την αγορά.

Δεν είναι ουτοπικό σχέδιο γιατί και σήμερα υπάρχουν υπηρεσίες και τμήματα του Δημοσίου που λειτουργούν υποδειγματικά. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που δημοσιοποίησε η Επιτροπή Ανταγωνισμού, για το 2024 έχει 7 ολοκληρωμένες υποθέσεις ελέγχου, ακόμα 3 που θα ολοκληρωθούν σε 5 μήνες, ενώ 63 υποθέσεις είναι προς έναρξη. Ταυτόχρονα, ο αρμόδιος υπουργός έχει υποσχεθεί να την ενισχύσει με 50 άτομα.