Το ισοζύγιο και το παραγωγικό μοντέλο

Στον τομέα της οικονομίας τα τελευταία πέντε χρόνια η Ελλάδα έχει καταγράψει σημαντική πρόοδο. Χωρίς να παραγνωρίζουμε ότι απέχουμε ακόμη από τα προ κρίσης επίπεδα, ή τα προβλήματα ανταγωνισμού που δημιουργεί η ολιγοπωλιακή διάρθρωση της ελληνικής αγοράς, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι έχουν πραγματοποιηθεί σημαντικά βήματα για την ανάταξη της οικονομίας. Πριν από λίγες ημέρες ανακοινώθηκαν στοιχεία για την ανάπτυξη το 2023 που έφθασε στο 2,3% (και όχι στο 2% όπως θεωρούσαμε), οδηγώντας το ονομαστικό ΑΕΠ του 2023 στα 225,2 δισ. ευρώ. Ταυτόχρονα με τα ίδια στοιχεία πληροφορηθήκαμε πως πέρυσι οι επενδύσεις στη χώρα αυξήθηκαν 6,6% και όχι 4% όπως διαφαινόταν αρχικά.

Το σημαντικότερο όμως είναι ότι η ελληνική οικονομία παρουσιάζει ανθεκτικότητα και παρά τις διεθνείς κρίσεις διατηρούμε ρυθμό ανάπτυξης μεγαλύτερο από ισχυρές οικονομίες της ΕΕ. Μετά την αναδρομική αναθεώρηση των στοιχείων ΑΕΠ προκύπτει ότι συνολικά στην πενταετία 2019-2023 το πραγματικό ΑΕΠ της χώρας είχε αύξηση 6,8%, και όχι 5,8% όπως πιστεύαμε. Την ίδια περίοδο η Ευρωζώνη είχε ανάπτυξη πραγματικού ΑΕΠ 3,5%.

Ειδικά μάλιστα για τις χρονιές 2021, 2022 και 2023, η Ελλάδα έρχεται πρώτη στην Ευρωζώνη στη σωρευτική αύξηση του κατά κεφαλή πραγματικού ΑΕΠ και πέμπτη αν προσθέσουμε και το 2020 που ξέσπασε η πανδημία. Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat για το δεύτερο τρίμηνο 2024, η Ελλάδα είναι δεύτερη στην Ευρωζώνη (μετά την Κύπρο που είναι πρώτη) στη μείωση του δημοσίου χρέους, το οποίο διαμορφώνεται στα 369,442 δισ. ευρώ και αντιστοιχεί στο 163,6% του ΑΕΠ.

Ωστόσο η πρόοδος είναι αναγκαίο να συνδυαστεί με αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου. Η Ελλάδα παρουσιάζει σταθερά έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, βασικό δείκτη για την υγεία και την ανταγωνιστικότητα μιας οικονομίας. Προχθές ανακοινώθηκε από την Τράπεζα της Ελλάδος ότι στο οκτάμηνο 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 989,5 εκατ. ευρώ, σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκε στα 7,3 δισ. ευρώ. Αν δεν ισοσκελίσουμε το ισοζύγιο η ελληνική οικονομία μόνιμα θα υστερεί.

Στην κατεύθυνση της αλλαγής του παραγωγικού μοντέλου στοχεύει το σχέδιο για τον μετασχηματισμό και την ενίσχυση των επενδύσεων και της βιομηχανίας που παρουσίασε χθες ο Πρωθυπουργός και ο υπουργός Ανάπτυξης. Ένα σχέδιο που αναδεικνύει τις επιχειρηματικές δραστηριότητες που χρειάζεται να αναπτυχθούν ανά Περιφέρεια, ενισχύει τον ρόλο της βιομηχανίας, βοηθάει στη σύνδεση της καινοτομίας και της έρευνας για παραγωγή ανταγωνιστικών προϊόντων. Αν το σχέδιο εφαρμοστεί με επιτυχία, χρηματοδοτηθούν παραγωγικές επενδύσεις και δεν εμπλακεί στα γρανάζια της γραφειοκρατίας θα είναι ίσως η σημαντικότερη μεταρρύθμιση που μπορεί να παρουσιάσει στον οικονομικό τομέα η Κυβέρνηση.