Ανδρέας Μπελεγρής

Όταν ολοκληρωθεί όμως η διαπραγμάτευση μετά τις υποχωρήσεις οι παίχτες πρέπει να πείσουν εκείνους που τους παρακολουθούν ότι παραμένουν αξιόπιστοι. Βαρουφάκης και Σόιμπλε αμέσως μετά τη συνεδρίαση του Eurogroup επιχείρησαν ακριβώς αυτό: να διασώσουν την τιμή τους. Ο ένας είπε για αλλαγή σελίδας στην Ευρώπη και ο άλλος υπονόησε την απόλυτη ταπείνωση της νέας ελληνικής κυβέρνησης. Κι αυτοί οι δύο άνθρωποι, λίγα λεπτά πριν, είχαν υπογράψει το ίδιο ανακοινωθέν.

Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το κείμενο της συμφωνίας του Eurogroup διακρίνεται από τα γενικόλογα σημεία του τα οποία θα πρέπει να έχουν συγκεκριμενοποιηθεί ως τη Δευτέρα. Οι γερόλυκοι της διπλωματίας λένε πως τα γενικά κείμενα τα επιδιώκουν οι ισχυρές χώρες και τα συγκεκριμένα οι μικρές. Αυτό συμβαίνει γιατί οι ισχυροί θέλουν να έχουν τη δυνατότητα του ελιγμού, ενώ οι μικροί θέλουν να έχουν εξασφαλιστεί. Από αυτή την άποψη, σε πρώτη φάση, η Γερμανία επιβεβαίωσε τον ηγεμονικό ρόλο της.

Πάρακάτω τώρα. Η Ελλάδα κέρδισε πολιτικό χρόνο έξω, τον οποίο, όμως, αντάλλαξε προσφέροντας αμηχανία στο εσωτερικό της χώρας. Το τελεσίγραφο Σόιμπλε, δηλαδή ότι όλα τελειώνουν στις 28 Φεβρουαρίου αν δεν υπάρξει συνέχεια του μέχρι πρότινος προγράμματος, δεν έπιασε μεν, όμως, φάνηκε πως και η απειλή Βαρουφάκη για GREXIT δεν απέδωσε τα αναμενόμενα. Έτσι η ελληνική πλευρά εξασφάλισε ότι το επόμενο τετράμηνο δεν θα ληφθούν νέα μέτρα - άρα θα διακοπεί το πρόγραμμα σε αυτό το επίπεδο - όμως υποχώρησε στην τακτική της άρνησης της αξιολόγησης του υπάρχοντος προγράμματος, σε ότι αφορά στους δημοσιονομικούς στόχους και τις δόσεις.

Κομβικό σημείο είναι πως, σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ, η Ελλάδα έπεισε ότι τα μεγάλα πρωτογενή πλεονάσματα θα ήταν μια καλή μαγνητική φωτογραφία της κατάστασης ενός κλινικά νεκρού ασθενούς στο τέλος του χρόνου. Το αρνητικό είναι ότι αυτή η επιτυχία δεν διατυπώθηκε πουθενά.

Η μετονομασία της Τρόικας έχει επικοινωνιακό κυρίως χαρακτήρα, χωρίς ωστόσο να της λείπει και η ουσία. Με το να μην επιστρέψουν οι εκπρόσωποι των Θεσμών, πλέον, στην Ελλάδα, αποφεύγεται η επανάληψη της καταρράκωσης του εθνικού ψυχισμού. Επίσης, η άμεση διαπραγμάτευση με καθέναν εταίρο, αφήνει περιθόρια πολιτικής διαπραγμάτευσης ακόμα και στα σημεία.

Από την εκτίμηση Σόιμπλε ότι η κυβέρνηση πρέπει να εξηγήσει στους ψηφοφόρους της την νέα πραγματικότητα, φάνηκε ότι η γερμανική πλευρά είχε ανάγκη από μια νίκη, έστω σε επίπεδο εντυπώσεων. Επίσης, η αντίδραση Ισπανίας και Πορτογαλίας έδειξε πως η έννοια της ελληνικής ιδιαιτερότητας στην αντιμετώπιση της κρίσης τρομάζει τις κυβερνήσεις άλλων πληττόμενων χωρών. Οι αντιδράσεις αυτές είναι δείγμα ότι η συμφωνία αυτή έφυγε από την κανονικότητα των διαπραγματεύσεων, όπως τη γνωρίζαμε.

Όμως, η Ευρώπη γυρίζει σελίδα, όπως είπε ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών; Ο Βαρουφάκης πάντοτε πίστευε ότι η σωτηρία της ελληνικής οικονομίας είναι συνδεδεμένη με την αλλαγή των ευρωπαϊκών θεσμών. Ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να βγει από το αδιέξοδο στις υπάρχουσες συνθήκες χωρίς ταυτόχρονες αλλαγές στα κέντρα λήψης αποφάσεων.  Ως εκ τούτου, επιδιώκει παρέμβαση στα ευρωπαϊκά πράγματα προτείνοντας μια σειρά από πρωτοβουλίες που αφορούν, κυρίως, στην ΕΚΤ. Δηλαδή δεν είναι απλά ένας Έλληνας υπουργός που μάχεται για μια καλή συμφωνία για τη χώρα του.

Αντίθετα, έχει ορισμένες επεξεργασμένες προτάσεις για τον τρόπο λειτουργίας του οικοδομήματος που λέγεται ΕΕ. Από αυτή την άποψη είναι κάτι τελείως διαφορετικό από όλους τους προκατόχους του στα χρόνια της ελληνικής κρίσης, που έχει καταστεί ο πυρήνας της ευρωπαϊκής κρίσης. Και αν συνυπολογίσει κανείς πως είναι ο πρώτος υπουργός Οικονομικών των τελευταίων ετών που δεν απολαμβάνει την αποδοχή των εταίρων, τότε, ναι, με αυτή τη νέα συμφωνία - προϊόν ασύμμετρων, έστω, υποχωρήσεων - η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει σελίδα.

Εν ολίγοις: ας πούμε ότι η Ελλάδα έχασε την Παρασκευή στα περισσότερα από εκείνα που ζητούσε, όμως πρόκειται για μια ήττα που προηγούμενοι υπουργοί Οικονομικών θα ήθελαν πολύ να έχουν