Βασ. Αναστασόπουλος

«Δεν είναι δολοφονία. Είναι γυναικοκτονία. Πες το!» λένε και γράφουν σχεδόν επιτακτικά. Ακούω με ενδιαφέρον την επιχειρηματολογία τους: «Την σκότωσε γιατί την θεωρούσε κτήμα του»… «γιατί ένιωθε ότι αυτός ήταν ο δυνατός»… «γιατί την ζήλευε»… Και η επωδός: «Φταίει η πατριαρχία».

Αυτό το τελευταίο, ομολογώ, ποτέ δεν το κατάλαβα, ίσως αρνούμαι να το καταλάβω. Δεν ξέρω, αρχίζω να πιστεύω ότι δεν μεγάλωσα σε φυσιολογική οικογένεια. Δεν γύρισε ποτέ ο πατέρας μου να μου πει «οι γυναίκες αγόρι μου είναι μόνο για σεξ κι άμα αντιμιλούν να τους ρίχνεις και καμιά σβουριχτή». Δεν τον άκουσα να λέει ποτέ στη μητέρα μου κάτι σε στιλ «τράβα μωρή να πλύνεις τα πιάτα». Δεν λέω ότι όλα ήταν ρόδινα και τέλεια, όχι. Λέω όμως ότι πατέρας και μητέρα είχαν ίσο ρόλο και θέση μέσα στην οικογένεια, με αμοιβαίο σεβασμό. Κι ότι οι όποιες προστριβές προέκυπταν μάλλον από αυτή ακριβώς την ισότητα, για να μην βγει ο ένας πάνω από τον άλλον. Πατριαρχία, πάντως, δεν βίωσα κι έχω την αίσθηση ότι το ίδιο συνέβη και με πολλά από τα παιδιά της γενιάς μου -γεννημένοι εκεί κοντά στο 1976, λίγο πριν ή λίγο μετά. Μάλλον… μητριαρχικές τις έλεγες τις οικογένειές μας.

Αλλά ας επιστρέψουμε στο προκείμενο. Καθόμαστε και παίζουμε με τις λέξεις. Γυναικοκτονία. Ανθρωποκτονία. Δολοφονία. Έγκλημα. Λέξεις απλές, συνθέτες, περιγραφικές ωστόσο ενός φρικτού γεγονότος. Και διχαζόμαστε για μια ακόμη φορά. «Ισαποστάκια» δεν με λες, μάλλον το αντίθετο. Εδώ όμως νομίζω ότι πρέπει να «θάψουμε το τσεκούρι» ενός πολέμου χωρίς ουσία. Και να κάτσουμε να δούμε τι γίνεται με το σωφρονιστικό μας σύστημα, να κάτσουμε να συζητήσουμε πώς και γιατί ένας δολοφόνος που αποδίδει την πράξη του στην «κακιά στιγμή» μπορεί να... πέσει στα μαλακά και να βρεθεί εκτός φυλακής σε λίγα χρόνια.

Να δούμε την αυστηροποίηση των ποινών; Να την δούμε. Να βάλουμε στο τραπέζι ακόμα και την επαναφορά της θανατικής ποινής για ειδεχθή εγκλήματα; Σκληρό, αλλά προσωπικά λέω να την βάλουμε. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να δούμε το δάσος. Το σύστημα Δικαιοσύνης, την ποινή, την τιμωρία, τον σωφρονισμό. Ή μπορούμε να κοιτάμε μόνο το δέντρο και να συνεχίσουμε να θρηνούμε χαμένες ζωές.

Εδώ, κατά την ταπεινή μου άποψη, είναι το κρίσιμο σημείο. Κοινωνιολογικά μιλώντας, ο όρος «γυναικοκτονία» είναι αποδεκτός. Νομικά, ωστόσο, δεν σημαίνει τίποτα. Δεν έχει διαφορά εάν το θύμα είναι άντρας ή γυναίκα. Ο όρος «ανθρωποκτονία» καλύπτει εξίσου και τις δύο περιπτώσεις. Το να την πούμε, λοιπόν, «γυναικοκτονία» και όχι «δολοφονία», είναι άλλη μια έκφανση… κορεκτίλας, όπως αυτή, ας πούμε, που οδήγησε αδίκως και βεβιασμένα έναν συνάδελφο εκτός ΕΡΤ; Ή συνοδεύεται από κάποιο σαφές, συγκεκριμένο νομικό αίτημα;

Για να είμαι ξεκάθαρος: Δεν έχει κανένα νόημα το πώς θα το πούμε. Έχει νόημα πώς θα το αποτρέψουμε, πώς θα το προλάβουμε. Να το πούμε «γυναικοκτονία» για ποιον; Για την… ιστορία; Για τη… βιβλιογραφία; Για τους τίτλους στα media; Ή να διεκδικήσουμε τη νομική καθιέρωση του όρου και τη διαφορετική μεταχείριση, ενώπιον της Δικαιοσύνης, του εγκλήματος με δράστη άντρα και θύμα γυναίκα; Γιατί έτσι μόνο θα έχει νόημα το πώς να το πούμε.

Αλλιώς θα την… πατήσουμε, όπως περίπου συνέβη με το ελληνικό #metoo. Που είδαμε να φωτογραφίζονται περιχαρείς στο Προεδρικό η Μπεκατώρου με την Παπαχαραλάμπους και την Καρύδη και μείναμε να αναρωτιόμαστε: «Ώπα, τι έγινε παιδιά, χάσαμε κάτι; Γι’ αυτό έγιναν όλα;».