Βασίλης Στεφανακίδης

Συγκεκριμένα, ενώ ο πληθωρισμός σε ετήσια βάση τον Σεπτέμβριο έτρεχε με 2,9%, που δεν το λες και λίγο, όταν γίνεται τόση προσπάθεια να τιθασευτεί και να πάψει να ροκανίζει την αγοραστική δύναμη των Ελλήνων πολιτών, μια σειρά από κατηγορίες προϊόντων που συναπαρτίζουν τις βασικές ανάγκες των νοικοκυριών κυμάνθηκαν σε πολύ υψηλότερα επίπεδα.

Ετσι, λοιπόν, η ΕΛΣΤΑΤ διαπιστώνει ότι το λάδι, που δεν μπορεί να λείψει από κανένα νοικοκυριό, έχει αυξηθεί σε 9μηνη βάση κατά 38,9%, τα ψάρια κατά 9,9%, το ρεύμα κατά 11,3%, οι αεροπορικές μεταφορές κατά 36,4% τα ασφάλιστρα υγείας κατά 14%, τα ασφάλιστρα αυτοκινήτου κατά 5,6% και η στέγαση κατά 5,9%.

Μετά ταύτα, φρονώ πως όλα όσα ακούμε για τα καρτέλ, για το κυνήγι των επιχειρήσεων που αισχροκερδούν, τα πρόστιμα και όλη αυτή η μάχη για την καταπολέμηση της ακρίβειας στην πράξη είναι κενό γράμμα.

Με άλλα λόγια ό,τι και να λένε, ο «οικογενειακός πληθωρισμός», αν μπορεί να το πει κανείς έτσι, με βάση τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που είναι αναγκασμένη να χρησιμοποιεί μια οικογένεια που θέλει να ζήσει αξιοπρεπώς, είναι πολύ υψηλότερος από τον επίσημο πληθωρισμό του 2,9%. Και φυσικά δεν είναι μόνο η ακρίβεια στα συγκεκριμένα προϊόντα και υπηρεσίες, αλλά πολύ περισσότερα, και περνούν κάτω από το ραντάρ της ΕΛΣΤΑΤ, που μετράει συγκεκριμένα πράγματα.

Και, το κυριότερο, δεν μπορώ να καταλάβω πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί αυτή η παράλογη ακρίβεια από τους ελεγκτικούς μηχανισμούς.
Για παράδειγμα, τι μπορούν να κάνουν για τα ψάρια και τα φρούτα; Ή για το λάδι που η παραγωγή του πέρυσι ήταν μικρή και δεν μπορεί να ικανοποιήσει τη ζήτηση; Οσο για τη στέγαση και τις τρελές τιμές στα ενοίκια, αυτό είναι ένα άλλο πολύπλοκο και δυσεπίλυτο πρόβλημα.

Ομως αναρωτιέμαι, στο θέμα των αεροπορικών εισιτηρίων, όταν μάλιστα οι τιμές των καυσίμων έχουν πέσει κατά 12,6%, πώς δικαιολογούν οι εταιρείες αυτές τις αυξήσεις στους ναύλους; Δεν μπορεί να γίνει καμιά παρέμβαση, όπως είχε κάνει η κυβέρνηση πέρυσι με τις υπερβολικές αυξήσεις στα ναύλα των ακτοπλοϊκών; Είναι εντελώς ανεξέλεγκτες και ο καθένας κάνει ό,τι θέλει;

Επίσης με τις ασφαλιστικές. Πώς διαμορφώνονται τα ασφάλιστρα; Με βάση τον ανταγωνισμό ή με βάση τα οικονομικά αποτελέσματα της κάθε εταιρείας; Δηλαδή, ανάλογα με τα πόσα κέρδη θέλουν να εγγράψουν στον ισολογισμό τους. Από τη στιγμή μάλιστα που η ασφάλιση των αυτοκινήτων είναι υποχρεωτική, δεν θα έπρεπε να υπάρχει και κάποιος στοιχειώδης έλεγχος και αιτιολόγηση των ετήσιων αυξήσεων;

Γιατί λοιπόν αυξήθηκαν στο 9μηνο κατά 14% τα ασφάλιστρα υγείας; Μια υπηρεσία στην οποία προσφεύγουν όλο και περισσότεροι Ελληνες προκειμένου να μη ζήσουν τις τριτοκοσμικές συνθήκες που επικρατούν στα περισσότερα νοσοκομεία του ΕΣΥ.

Κι αυτά είναι μόνο μερικά παραδείγματα που βγάζουν μάτι ότι κάτι δεν πάει καλά στην αγορά και δεν μας επιτρέπουν να αισιοδοξούμε πως κάποια στιγμή θα εκλογικευτεί το κόστος ζωής.

Είναι γνωστό πως ό,τι ανεβαίνει σχεδόν ποτέ δεν κατεβαίνει, αλλά, επιτέλους, δεν πρέπει κάποια στιγμή να δούμε μια σταθεροποίηση των τιμών - έστω στα ψηλά επίπεδα που είδαμε τα τελευταία 2 χρόνια; Πρέπει συνεχώς να βλέπουμε ετήσιες αυξήσεις για τα πάντα και πολλαπλάσιες ακόμα και του επίσημου πληθωρισμού με βάση τον οποίο υπολογίζονται οι όποιες αυξήσεις σε μισθούς και συντάξεις;

Ξέρω την πάγια απάντηση σ’ αυτά τα ρητορικά, ούτως ή άλλως, ερωτήματα, ότι στην ελεύθερη αγορά ο ανταγωνισμός διαμορφώνει τις τιμές. Το ερώτημα όμως είναι για ποιον ανταγωνισμό μιλάμε μεταξύ ψαράδων και αγροτών, των 10 ασφαλιστικών εταιρειών και των δύο αεροπορικών εταιρειών;

Και, τελικά, αν υπάρχει ή δεν υπάρχει παρεμβατική δύναμη στα χέρια της κυβέρνησης ή απλώς η ελεύθερη αγορά την έχει βάλει στην άκρη ως απλό παρατηρητή.