Δημήτρης Δανίκας

Με το πλήρωμα του χρόνου. Με την τεχνολογία. Με την ιντερνετική επικοινωνία, με τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, με τα reality shows, με την ασταμάτητη και πολλές φορές αφερέγγυα πληροφόρηση. Αλλά και με την επέκταση της βίας. Κάθε μορφής, κάθε παραλλαγής.

Για παράδειγμα, το εφιαλτικό περιστατικό σε κάποιο χωριό του Τέξας. Οπου κάποιος 18χρονος εφόρμησε σε Δημοτικό Σχολείο με δύο ημιαυτόματα όπλα που αγόρασε από το «περίπτερο» της γειτονιάς, στέλνοντας στον θάνατο 19 μικρά παιδιά και δύο δασκάλες.

Ποια η ψυχολογική αιτία; Το τραύλισμα. Το bullying. Η περιφρόνηση. Ο χλευασμός. Και πολλά άλλα. Η βία όρος ύπαρξης. Η βία βασικός όρος επικράτησης. Η βία το βασικό «εργαλείο» επιβίωσης, εκδίκησης και πολλές φορές ψυχολογικής λύτρωσης.

Στον δυτικό, αναπτυγμένο κόσμο σκοτώνουν έτσι για ψύλλου πήδημα. Για πλάκα. Για υπαρξιακή «ψυχανάλυση». Στον δυτικό κόσμο η ζωή είναι πολύτιμη και ακριβή. Στον Τρίτο Κόσμο είναι φτηνή. Πάμε παρακάτω.

Με το πλήρωμα του χρόνου και με όλες αυτές τις τεχνολογικές «ανέσεις», ανασηκώνεται το χαλί και από κάτω αποκαλύπτεται η αλήθεια. Ποια αλήθεια; Οι συστηματικές σεξουαλικές κακοποιήσεις. Οι επίσης συστηματικές βίαιες συμπεριφορές. Τα ξεσπάσματα. Οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις. Τα πάντα.

Δύο οι δρόμοι που έχουν χαραχτεί στην περίπτωση κάθε κακοποιημένου, περιφρονημένου παιδιού. Κάθε πλάσματος που από τη νηπιακή του ηλικία, αντί για αγάπη, τρυφερότητα, προστασία, λαμβάνει αδιαφορία, χλευασμό, υποτίμηση και κάθε είδους κακοποιητική συμπεριφορά.

Ο πρώτος δρόμος είναι η παντελής έλλειψη εκτίμησης για το πρόσωπό του, το σώμα του, τον χαρακτήρα του. Αυτός ο δρόμος τον οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στην εσωστρέφεια και την «ανυπαρξία». Αυτό το μικρό πλάσμα το καλύτερο θύμα για bullying. Ο καρπαζοεισπράκτορας. Ο «χαζός». Ο δειλός. Ο ασήμαντος. Το τίποτα.

Ο δεύτερος δρόμος είναι ο θυμός, η οργή, το ξέσπασμα και η υιοθέτηση, η ενσωμάτωση στα κύτταρά του, κάθε μορφής βίας. Οπως τον κακοποιήσανε, έτσι κι αυτός θα κακοποιήσει τους «από κάτω». Στο σπίτι τον «ξυλοφόρτωναν». Μεταφορικώς και πολλές φορές κυριολεκτικώς. Το ίδιο κάνει κι αυτός. Ετσι διαπαιδαγωγήθηκα. Ετσι έμαθα. Ετσι θα κάνω.

Ποιο το ευδιάκριτο όριο που χωρίζει τους θύτες από τα θύματα; Η ομοιομορφία. Ποιο το υποψήφιο θύμα; Μα φυσικά το πλάσμα που διαφέρει από την αγέλη. Πώς διαμορφώνονται τα κριτήρια της «αγέλης». Από την περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Από τα πρότυπα. Από την κυρίαρχη σωματική, εμφανισιακή, την οικονομική και κοινωνική σημειολογία.

Εκτός «αγέλης» το υπέρβαρο πλάσμα. Το παιδί που τραυλίζει. Ο αλλοδαπός. Ο κακοντυμένος. Ο ανάπηρος. Ο εσωστρεφής. Το παιδί που για λόγους αντικειμενικούς ή και υπαρξιακούς δεν ακολουθεί, δεν μιμείται τους βασικούς κώδικες επικοινωνίας και αξιακών προτιμήσεων που έχουν υιοθετήσει οι άλλοι.

Κάθε μορφή «διαφορετικότητας» αφορμή για χλευασμό και εκφοβισμό. Αυτός ο φαύλος κύκλος. Αυτό το αδιέξοδο. Αυτό το «στρατόπεδο» στο οποίο εκπαιδεύονται οι αυριανοί μικροί και μεγάλοι εγκληματίες. Οι χουλιγκάνοι. Τα υποψήφια μέλη συμμοριών. Ολα από εκεί προέρχονται. Από το «στρατόπεδο». Από την οικογένεια. Από το σπίτι.

Από εκεί τα πρώτα «γράμματα». Το αλφάβητο. Οι πρώτες εικόνες. Προερχόμενες από ενδοοικογενειακές συγκρούσεις. Από «διαφορές». Οταν το σπίτι έχει μεταβληθεί σε «καταψύκτη». Οταν οι «πυλώνες» καταρρέουν. Χωρίς αισθήματα, χωρίς στοργή, χωρίς βασικά, πρωταρχικά ενδιαφέροντα. Οταν απουσιάζει και πολλές φορές οι γονείς περιφρονούν την πρώτη, μορφωτική «ύλη». Και όταν υποκύπτουν και υποκλίνονται στη μόδα του συρμού, ε τότε όλα είναι πιθανά!

Εν ολίγοις εμείς οι γονείς φταίμε. Από εκεί το πρόβλημα. Μετά το σχολείο, το ευρύτερο περιβάλλον και οι επιθεωρητές από το υπουργείο Παιδείας. Με αυτή τη σειρά. Το μήλο θα πέσει κάτω από τη μηλιά. Στο δέντρο, την οικογένεια θα «ωριμάσει». Μετά θα πέσει και στο χώμα της κοινωνίας θα σαπίσει.