Δημήτρης Δανίκας

Με την ευκαιρία, λοιπόν, της φετινής επετείου από την εξέγερση του Πολυτεχνείου, μερικές αναφορές στους πρωταθλητές της νεοελληνικής ανοησίας.

Είτε από ιστορική άγνοια και κοινωνική αναλγησία, είτε από ιστορικό αναθεωρητισμό καμώνονται πως δεν υπήρξαν νεκροί στο Πολυτεχνείο. Πως δηλαδή στη διάρκεια της εξέγερσης, από τις 14 μέχρι τις 17 Νοεμβρίου του 1973, δεν υπήρξε ούτε ένας νεκρός.

Πράγματι εντός του Πολυτεχνείου ουδείς νεκρός. Όμως μετά την έξοδο και για χρονικό διάστημα δύο, τριών ημερών έχουν πιστοποιηθεί και βεβαιωθεί 24 νεκροί με τα ονόματά τους.

Μάλιστα το Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών το 2002, με διευθυντή τον Λεωνίδα Καλλιβρετάκη διεξήγαγε έρευνα με τίτλο «Τεκμηριώνοντας τα γεγονότα του Νοεμβρίου 1973» για να διασαφηνίσει μεταξύ άλλων τον πραγματικό αριθμό και την ταυτότητα των νεκρών. Ο αριθμός των νεκρών 24 από σφαίρες χουντικών αξιωματικών και ελεύθερων σκοπευτών.

«Η ιστορική έρευνα επιδίωξε να δει τα γεγονότα με ψυχραιμία, ακριβώς επειδή πιστεύουμε ότι η χαώδης και ατεκμηρίωτη πληροφόρηση που υπήρχε γύρω από το ζήτημα του Πολυτεχνείου, άφηνε το περιθώριο στους έμμεσους ή άμεσους υποστηρικτές του καθεστώτος και τους κάθε λογής «αναθεωρητές» της ιστορίας να μιλούν για «παραμύθια» και για “2-3 νεκρούς από αδέσποτες σφαίρες”».

Πάμε τώρα στη δεύτερη ανοησία. Κι αυτή προερχόμενη από αναλφάβητους περί του ανθρώπινου χαρακτήρα. Λένε λοιπόν ότι οι πρωτοστάτες της εξέγερσης, στη συνέχεια και μετά από χρόνια, αλλαξοπίστησαν, συμφιλιώθηκαν και μεταλλάχτηκαν.

Μα είναι χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης. Αρκεί να ρίξετε μια ματιά στον εαυτό σας. Τότε θα παρατηρήσετε αρκετές διαφορές με το παρελθόν σας. Οι άνθρωποι αλλάζουν. Οι ιδέες παραμένουν ακλόνητες.

Αν χτες ήμουν εξεγερμένος και ριζοσπαστικός, ενώ σήμερα συμβιβασμένος και τακτοποιημένος, αυτή η διαφορά δεν επηρεάζει στο ελάχιστο το νόημα εκείνης της εξέγερσης, καθώς και τις ιδέες που άναψαν την φλόγα της ανυπακοής, της αγωνιστικότητας και του ηρωισμού εκείνων των φοιτητών.

Το γεγονός πως ενώ πλήθος Ελλήνων πολιτών στέναζε από τον αυταρχισμό των δικτατόρων, αλλά παρόλα αυτά δεν είχαν το σθένος να παίξουν τη ζωή τους κορώνα-γράμματα, όχι μόνο δεν υποβαθμίζει αλλά αντιθέτως μεγεθύνει την τόλμη αυτών των «ελάχιστων» μικρών ηρώων. Ο αυθορμητισμός, η ακατανίκητη παρόρμηση εναντίον των δικτατορίσκων, η πρώτη, ακατέργαστη ύλη για την υπεράσπιση και την αποκατάσταση της Δημοκρατίας εν Ελλάδι.

Τρίτη ανοησία, προερχόμενη και πάλι απ αυτούς τους κύκλους της αναθεώρησης αλλά και του αναλφαβητισμού, ισχυρίζεται δύο πράγματα. Ο, τι η συντριπτική πλειονότητα των πολιτών παρέμεινε αδιάφορη. Περίπου συμβιβασμένη και ίσως φιλικά προσκείμενη στη συμμορία του Γιώργου Παπαδόπουλου.

Και ότι η Χούντα γκρεμίστηκε από μόνη της. Δηλαδή η εξέγερση του Πολυτεχνείου δεν επηρέασε, στο ελάχιστο, στην αποδόμηση και στην οριστική χρεοκοπία αυτών των συμμοριτών της Χούντας.

Και οι δύο ισχυρισμοί εντελώς ανυπόστατοι. Πρόκειται περί ανοησίας επικών διαστάσεων. Αφού το μεγάλο πλήθος, σε όλη την διάρκεια της παγκόσμιας ιστορίας, φοβισμένο και τρομοκρατημένο, καταλήγει στην εσωστρέφεια και την ακινησία. Ακόμα και επί Γερμανικής Κατοχής, το μεγάλο πλήθος παρέμεινε, εξωτερικά, αμέτοχο.

Και αφού η εξέγερση του Πολυτεχνείου πυροδότησε πλήθος αλυσιδωτών αντιδράσεων. Όπως η αποτυχία της κυβέρνησης του Σπύρου Μαρκεζίνη προς τον εκδημοκρατισμό των χουντικών. Όπως η έλευση μιας ακόμα πιο βάρβαρης Χούντας του Δημήτρη, η Μίμη Ιωαννίδη. Όπως εξ αυτής της κυβερνήσεως του Ιωαννίδη η απόπειρα εκθρόνισης του Μακάριου στην Κύπρο. Και όπως εξ αιτίας της αποτυχίας πραξικοπήματος στην Κύπρο, η έφοδος των Τούρκων και στη συνέχεια ο τελικός επιθανάτιος ρόγχος της Χούντας του Μίμη.

Μάλιστα ήταν πρωτάκουστο και ανατριχιαστικό το γεγονός της πλήρους αποδόμησης του ελληνικού στρατού από χούντα στρατιωτικών. Ηταν τόσο μα τόσο ανίκανοι, άχρηστοι και αποτυχημένοι που ούτε μια επιστράτευση της προκοπής δεν ήταν ικανοί να οργανώσουν σαν υποτιθέμενοι λαμπροί αξιωματικοί.

Και τέλος κάτι ακόμα. Για το γεγονός εκφυλισμού των εορτών του Πολυτεχνείου, καθώς και για τους βανδαλισμούς και για τα γλέντια των τάχα αναρχικών, ουδεμία ευθύνη έχουν οι ήρωες εκείνων των ημερών.

Σημασία έχει το αποτύπωμα εκείνης της εξέγερσης να το έχεις μέσα σου. Όλα τα άλλα με παρελάσεις, στεφάνια, λόγους και άλλα τέτοια, είναι για το θέατρο και για κομματικά, παραταξιακά προσωρινά κέρδη.

Η εξέγερση του Πολυτεχνείου, πέρα από ιστορικό γεγονός, έχει μια ακόμα ευεργετική αξία. Όπως λέει και ο μέγας Κωνσταντίνος Καβάφης «Τιμή σ’ εκείνους όπου στην ζωή των όρισαν και φυλάγουν Θερμοπύλες»!