Δρ Θεοδώρα Παπαδοπούλου Χαμουζά

Η απόγνωση και το αίσθημα της συνεχούς αβεβαιότητας γεννά αυτοκτονικές τάσεις και οι γονείς αδυνατούν να στηρίξουν τα παιδιά τους μιας και οι ίδιοι νοιώθουν αβοήθητοι. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του IRC, το 60% των παιδιών στη Μόρια έχουν αυτοκτονικές τάσεις και το 30 % αυτών έχουν αποπειραθεί να δώσουν τέλος στη ζωή τους μιας και η ελπίδα έχει χαθεί εντελώς. Γεμάτοι πληγές στη ψυχή και στο σώμα, οι μετανάστες γονείς παλεύουν να αντέξουν τόσο τον δικό τους πόνο όσο και των παιδιών τους. Η Μόρια έχει μετατραπεί σε ένα μεγάλο ψυχιατρείο όπου συναντάς μια πληθώρα ψυχικών διαταραχών τόσο σε ενήλικες όσο και σε παιδιά.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι πρόσφυγες στη Μόρια προέρχονται από χώρες που έχουν ζήσει τη φρίκη του πολέμου. Ο φόβος θανάτου ήταν κομμάτι της καθημερινότητας τους και η διαδρομή τους στη χώρα του ονείρου ήταν γεμάτη παγίδες θανάτου. Είναι συνεπώς πολύ δύσκολο να δώσουμε αναλογίες ευθυνών για την ψυχική νόσο. Θα λέγαμε ότι όλη τους η ζωή ήταν μια διαδρομή που οδηγεί στη κατάρρευση. Κατάρρευση της ψυχικής υγείας εφόσον πρωτίστως είχε καταρρεύσει η ελπίδα μέσα τους. Διάφοροι οργανισμοί όπως MSF έχουν προσφέρει ψυχοθεραπευτική βοήθεια στα παιδιά μέσω της θεραπευτικής αφήγησης και δημιουργίας ιστοριών.

Η ανακούφιση των παιδικών ψυχών ήταν αρκετά σημαντική αλλά μικρή μπροστά στον ωκεανό τρόμου που τα περιβάλλει. Ποιοι είναι όμως οι παράγοντες που έχουν αρνητικό αντίκτυπο στην ευημερία και την ψυχική υγεία των αιτούντων άσυλο στη Μόρια; Η έλλειψη προστασίας, η έλλειψη υποστήριξης και η έλλειψη βεβαιότητας για το μέλλον τους ! Εκεί ακριβώς πρέπει να είναι προσανατολισμένη η κοινωνία προκειμένου να παρέχει ουσιαστική στήριξη σε αυτούς τους ανθρώπους. Το σύνδρομο παραίτησης που παρουσιάστηκε σε παιδιά στη Μόρια είναι το χειρότερο ουρλιαχτό που μπορούσε να βγάλει μια ανθρώπινη ψυχή ενάντια στο στυγερό, απάνθρωπο και αποτρόπαιο έγκλημα που συντελείται εναντίων της. Απορώ γιατί μας σοκάρουν τα γεγονότα ! Πόσα δεινά, πόσο πόνο και πόση απόγνωση πρέπει να μπορεί να αντέχει μια ανθρώπινη ψυχή τελικά;

Το μεταναστευτικό πρόβλημα πρέπει να αντιμετωπιστεί άμεσα. Η αλόγιστη συρροή ανθρώπων σε χώρες που αδυνατούν να φιλοξενήσουν τόσο μεγάλο αριθμό μεταναστών πρέπει να σταματήσει και να δημιουργηθεί ένα πλάνο δράσης για την ουσιαστική στήριξη των ανθρώπων που θα εισέλθουν σε κάθε χώρα. Αυτό πρέπει να περιλαμβάνει αξιοπρεπείς και ασφαλείς χώρους φιλοξενίας, ιατρική βοήθεια από ψυχιάτρους (ενηλίκων και παιδιών και εφήβων), ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς καθώς και πλάνο δράσης για το άμεσο μέλλον τους. Οι οικογένειες που φτάνουν μετά από ταξίδι τρόμου στη χώρα μας χρειάζονται ασφάλεια και εμπερίεξη. Αυτό παρέχετε με την άμεση φροντίδα τόσο της ψυχής όσο και του σώματος και ευκαιρίες ψυχοθεραπευτικής επανόρθωσης του τραύματος που έχουν βιώσει. Η ασφάλεια, η σιγουριά και η φροντίδα μπορεί να αναζωπυρώσει την ελπίδα και να ενεργοποιήσει τις ψυχικές δυνάμεις που χρειάζεται ένα άτομο για να επιλέξει τη ζωή από το θάνατο.

Η Ελλάδα μπορεί να γίνει σταθμός ελπίδας για όλα τα άτομα που ζητούν καταφύγιο. Ο πολιτισμός μας και η πορεία μας έχει αποδείξει ότι η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις πρώτες θέσεις χωρών που ομαλά αφομοίωσαν άτομα από άλλες χώρες. Η ενσυναίσθηση και το αίσθημα της προσφοράς είναι στοιχεία του λαού μας. Ενός λαού που έχει βιώσει το διωγμό, τον πόλεμο και τον ξενιτεμό .Οι μετανάστες δεν διστάζουν να κάνουν βουτιά στο κενό προκειμένου να γευτούν τη χαρά της ειρήνης. Μια ειρήνη που δεν σηματοδοτείται μόνο από την παύση πυρών. Είναι αυτή που περιγράφει ο Γιάννης Ρίτσος:

Η ειρήνη είναι τα σφιγμένα χέρια των ανθρώπων,
είναι το ζεστό ψωμί στο τραπέζι του κόσμου,

είναι το χαμόγελο της μάνας.
Μονάχα αυτό.
Τίποτ' άλλο δεν είναι η ειρήνη.
(Γιάννης Ρίτσος)

Αυτό αξίζουν ΟΛΑ τα παιδιά του κόσμου κύριοι. Εάν θέλουμε να λεγόμαστε άνθρωποι πρέπει να στοχεύσουμε στην πραγματική ψυχική ειρήνη και γαλήνη που θα κάνει τα λαβωμένα παιδιά να ανακτήσουν την επιθυμία τους για ζωή !