Φώφη Γιωτάκη

Τα δε νούμερα, τα ποσοστά που έγραψαν τα κόμματα το βράδυ της Κυριακής, δείχνουν ότι οι φετινές ευρωεκλογές κούνησαν για τα καλά τα πιόνια στην πολιτική σκακιέρα, αναγκάζοντας ηγεσίες και στελέχη σε διορθωτικές κινήσεις πριν είναι αργά. Οι ευρωκάλπες παρήγαγαν πολιτικό αποτέλεσμα και παρά τις αντίθετες και επίμονες προβλέψεις προσγείωσαν απότομα στα προειδοποιητικά μηνύματα των πολιτών, τόσο την κυβερνητική παράταξη όσο και τα δύο κόμματα, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ, που μάχονται για την πρωτοκαθεδρία στην κεντροαριστερά.

Η Νέα Δημοκρατία πέρασε κάτω από τον πήχη του 33%, είχε 40,5% κατηφόρισε και έβαλε το 2 μπροστά στο ποσοστό της. Σε σχέση με τις περσινές εθνικές εκλογές το 28, 31% είναι όπως δήλωσε και ο κυβερνητικός εκπρόσωπος πύρρειος νίκη, παρότι η κυβερνητική παράταξη προηγείται με την άνεση των 14 μονάδων από το δεύτερο κόμμα. Η εικόνα της παραμένει κυρίαρχη αλλά λαβωμένη- ο ίδιος ο πρωθυπουργός αναγνώρισε την ανάγκη να δει τα πρόσωπα και τις πολιτικές στην σκακιέρα και να επιταχύνει ρυθμούς, εκεί που οι πολίτες βλέπουν ότι η καθημερινότητά τους βαλτώνει. Η ακρίβεια δεν παλεύεται με εμμονές, μαγικές λύσεις ή ευχολόγια και η αλαζονεία είναι κακός σύμβουλος για όποιους πέφτουν αμαχητί στην παγίδα της. Αν η κυβέρνηση δεν θέλει για παράδειγμα να μειώσει το ΦΠΑ στα τρόφιμα όπως προτείνει η αντιπολίτευση απαντώντας ότι υπάρχει το δημοσιονομικό πλαίσιο πάντα στη θέση του, οφείλει έστω να βρει άλλες λύσεις για να στηρίξει τους πολίτες απέναντι στην ακρίβεια. Οι ψηφοφόροι του Κέντρου, το πλέον απαιτητικό κοινό, γυρίζουν την πλάτη και κινούνται διαφορετικά όταν αντιλαμβάνονται ότι δεν «ακούγονται» όσο πρέπει από τις κυβερνήσεις. Σε κάθε περίπτωση η Νέα Δημοκρατία βρίσκεται στην αφετηρία ενός νέου πολιτικού κύκλου- μιας τριετίας καθαρής από άλλες εκλογικές αναμετρήσεις αλλά γεμάτης από απαιτητικές προκλήσεις, που για όσους δεν κατάλαβαν, ανέδειξαν με τη στάση τους και εκείνοι που προτίμησαν την αποχή.

Ο ΣΥΡΙΖΑ παρά τα αβάσιμα προγνωστικά του νέου αρχηγού του, ότι θα …σπάσει το κοντέρ και θα είναι η έκπληξη των ευρωεκλογών, πέρασε κάτω από τον πήχη των προσδοκιών του και αναγκάστηκε να θυμηθεί τις διαδοχικές αποχωρήσεις και διασπάσεις του κόμματος για να δικαιολογήσει τις χαμηλότερες από το 2023 εκλογικές επιδόσεις του. Ο κ. Κασσελάκης απευθύνθηκε αλλά δεν προσέλκυσε ευρύτερα κοινά, έπαιξε και έχασε επί της ουσίας με την υπερπροβολή ενός προφίλ πολιτικού που δεν πείθει ως εναλλακτική πρόταση διακυβέρνησης. Κι ας ήταν ευρωεκλογές, όπου η χαλαρή ψήφος καταγράφεται ως μία από τις τάσεις, μια χαρά ήταν το μήνυμα που έστειλαν οι πολίτες και στην Κουμουνδούρου. Τρεις μονάδες κάτω από το ποσοστό της εκλογικής κατάρρευσης του Αλέξη Τσίπρα στις περσινές εκλογές, δεν το λες και νίκη του ΣΥΡΙΖΑ- δεν το λένε για την ακρίβεια, ούτε τα στελέχη του.

Το ΠΑΣΟΚ πάλι, ναι, αύξησε το ποσοστό του (κατά μία μονάδα) αλλά με τον ίδιο βασανιστικό ρυθμό για όσους πιστεύουν ακόμη ότι το κόμμα που κλείνει την 3η του Σεπτέμβρη 50 χρόνια παρουσίας (και πολλά κυβερνητικής), έχει τη ζωή μπροστά του, αρκεί να μην σπαταλήσει τις ευκαιρίες σε χαμένες μάχες. Κατάφερε πράγματι να επιβιώσει και να απεγκλωβιστεί από την άχαρη σχέση με τα μονοψήφια ποσοστά πέρσι τέτοιο καιρό, ωστόσο απέδειξε ότι ναι, μπορεί, να χάσει μέσα από τα χέρια του την ευκαιρία για την κατάκτηση της δεύτερη θέσης. Ναι, μίκρυνε τη διαφορά με τον ΣΥΡΙΖΑ, την περιόρισε στις δυο μονάδες, αλλά πέρασε κάτω από τον πήχη του διακηρυγμένου στόχου.

Ο Νίκος Ανδρουλάκης είχαν πάει πια μεσάνυχτα όταν βγήκε να κάνει δηλώσεις για το αποτέλεσμα της 9ης Ιουνίου. Και ενώ όλοι περίμεναν ότι άργησε για να αναλύσει σωστά το μήνυμα και να προαναγγείλει εμπροσθοβαρείς πρωτοβουλίες, περιορίστηκε σε γενικόλογες αναφορές για τις επόμενες κινήσεις του- την στιγμή που στελέχη και ψηφοφόροι μαρτυρούσαν την ανάγκη το ΠΑΣΟΚ να βρει τρόπο και να τρυπήσει το ταβάνι. Το12,79% που έλαβαν έναντι του 14,92% του ΣΥΡΙΖΑ το χωρίζει ακόμη …άβυσσος από το ποσοστό της κυβερνητικής παράταξης και δεν του επιτρέπει εύκολα άλματα στη συνέχεια αν δεν τα σχεδιάσει στη βάση της δυναμικής επανεκκίνησης. Θα μπορούσε νωρίς το βράδυ των ευρωεκλογών ο κ. Ανδρουλάκης να σταθεί με αυτοπεποίθηση μπροστά στις μικρές διάσπαρτες νίκες του ΠΑΣΟΚ ανά την επικράτεια αλλά και με την ένδειξη της αυτογνωσίας για τα μηνύματα της πανελλαδικής εικόνας. Θα μπορούσε να κάνει πρώτος αυτό που του προτείνουν τώρα κορυφαία στελέχη και βουλευτές του κόμματος: να ζητήσει από τη πλευρά του ανανέωση της εντολής και να στήσει εσωκομματικές κάλπες, καλώντας τα μέλη και τους φίλους του κόμματος να αποφασίσουν πως και με ποιον, θα επιχειρήσουν να απομακρύνουν το ταβάνι του 12,79%. Δεν το έκανε, ενώ η συνθήκη το απαιτούσε. Όσο για την επίκληση του καταστατικού για κάλπες το φθινόπωρο του 2025: η αντίδραση, από την στιγμή που τέθηκε ζήτημα ηγεσίας, δεν μπορεί παρά να είναι πολιτική και όχι να θυμίζει γραφειοκρατικά γρανάζια.