Φώτης Καρύδας

Θα μπορούσε να παραθέσει κανείς πολλά στοιχεία και στατιστικά που επιβεβαιώνουν ότι για πρώτη φορά χρειάστηκε -και σε τέτοια ένταση- να αντιμετωπιστεί στην Ελλάδα μια τέτοια θεομηνία.

Όμως και χωρίς τους αριθμούς, όλοι νιώθουμε και καταλαβαίνουμε πόσα έχουν αλλάξει στο κλίμα, τις θερμοκρασίες και τους κινδύνους για το περιβάλλον και τη φύση. Όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και διεθνώς. Και μάλιστα μόνο το γεγονός ότι, εδώ φέτος, έχουμε αλλεπάλληλους καύσωνες μεγάλης διάρκειας, οι οποίοι κατά τους ειδικούς επιστήμονες δεν ξεπέρασαν απλώς του 1987 αλλά σπάνε και ρεκόρ 150 ετών, αρκεί για να καταφανεί η διαφορά.

Όλα αυτά έχουν τη σημασία και την αξία τους μέχρι τη στιγμή που η καταστροφή βρίσκεται έξω από το σπίτι, την αυλή του καθενός. Μέχρι τη στιγμή που οι φλόγες απειλούν ή και μπαίνουν μέσα, κάνοντας στάχτη περιουσίες και κόπους μιας ζωής. Εκείνη τη στιγμή, η στάθμιση γίνεται με πολύ διαφορετικό τρόπο.

Όλες τούτες τις ημέρες ακούσαμε και είδαμε συμπολίτες μας να το βιώνουν αυτό με πολύ δραματικό τρόπο. Νιώσαμε την οργή και το θυμό τους. Αφουγκραστήκαμε την απόγνωση και την αβεβαιότητά τους. Προσέξαμε το δάκρυ μα και την αποφασιστικότητά τους να υπερασπιστούν και να σώσουν το βιός και τον τόπο τους.

Όλα τούτα είναι πραγματικότητες που δεν μπαίνουν -και δεν πρέπει να μπαίνουν- σε κανένα φίλτρο. Είναι οι συνάνθρωποί μας, οι συμπολίτες μας, οι συγγενείς μας. Είμαστε εμείς.

Απέναντι σε αυτόν τον κόσμο, την ελληνική κοινωνία ολόκληρη, η «συγγνώμη» του πρωθυπουργού δεν ήταν μια τυπική πράξη. Ας μην σταθούμε άλλωστε στο κατά πόσο έχουμε ή όχι συνηθίσει να ακούμε στην Ελλάδα αυτή τη λέξη από πρωθυπουργικά χείλη και γενικότερα από πρόσωπα με δημόσια ευθύνη. Ας σταθούμε σε αυτά από τα οποία συνοδεύτηκε για να δούμε την ουσία της. Από τις «αδυναμίες» που αναγνωρίστηκαν και από τη σαφή δημόσια δέσμευση του Κυριάκου Μητσοτάκη ότι «οι ευθύνες θα αποδοθούν όποτε πρέπει και σε όποιον πρέπει».

Το κυριότερο όμως είναι η άμεση ανταπόκριση και κινητοποίηση αφενός για να αποζημιωθούν και να βοηθηθούν αποτελεσματικά και ουσιαστικά οι πληγέντες και αφετέρου για να προχωρήσει ταχύτατα η αποκατάσταση του περιβάλλοντος. Ήδη η απόφαση για κήρυξη όλων ανεξαιρέτως των περιοχών που κάηκαν ως αναδασωτέων εντός τριάντα ημερών είναι μια έμπρακτη απάντηση σε όσους αναλώνονται σε ανούσια μυθεύματα και φαντασιοπληξίες χάριν της δημιουργίας εντυπώσεων ή άλλων σκοπιμοτήτων.

Ο απολογισμός και η απόδοση των ευθυνών είναι το ένα σκέλος που δεν θα βραδύνει. Άλλωστε στις εποχές που ζούμε με την άμεση διάχυση της πληροφορίας -ακόμη και της υπερβολής ή της στρέβλωσης- και τη διαδραστικότητα των μέσων κοινωνικής δικτύωσης τίποτε δεν μπορεί να κρυφτεί κάτω από το χαλί. Όμως και πέραν αυτού, η σημερινή κυβέρνηση και προσωπικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αποδείξει ότι δεν είναι αυτής της σχολής και αντίληψης.

Η διαφάνεια και οι καθαρές σχέσεις αποτελούν βασικές αιτίες που η ελληνική κοινωνία δύο και πλέον χρόνια μετά από τις εκλογές -ακόμη και εν μέσω αλλεπάλληλων κρίσεων που όμοιες τους δεν έχει αντιμετωπίσει καμία κυβέρνηση τις τελευταίες δεκαετίες- συνεχίζει να προσφέρει διαρκή ψήφο εμπιστοσύνης.

Το ουσιαστικό ζητούμενο είναι να μη χαθεί ούτε μια ημέρα από το νέο ξεκίνημα που εξαγγέλθηκε. Η ανασυγκρότηση και οι λύσεις να γίνουν χειροπιαστές και αισθητές όχι μόνο από τους πυρόπληκτους και πληγέντες συμπολίτες μας αλλά από το σύνολο της κοινωνίας. Αυτό, ναι, είναι το μεγάλο στοίχημα για το οποίο η ευθύνη της πολιτείας δεν είναι απλά αντικειμενική όπως είναι για τις έως τώρα χρόνιες αδυναμίες και ανεπάρκειες αναφορικά με την αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών. Είναι ευθύνη προσωποποιημένη και μετρήσιμη ανάλογα με το ρόλο και την αρμοδιότητα καθενός.

Ένα στοιχείο που φαίνεται να ενισχύει την αισιοδοξία είναι και η στάση που δείχνει ότι επέλεξε να τηρήσει -έστω την ανάγκη φιλοτιμίαν ποιούμενη- η ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Έστω κι αν βυσσοδομούν και χυδαιολογούν τα αμετανόητα και μισάνθρωπα τρολ που οδηγούνται καθημερινώς στο περιθώριο. Η κοινωνία η ίδια, που γνωρίζει να διαχωρίζει το δικαιολογημένο θυμό από τις υποβολιμαίες και άναρθρες κραυγές, είναι εκείνη που στέλνει το μήνυμα για συναίνεση και συνεννόηση προκειμένου η προσπάθεια της επόμενης ημέρας να πάρει εθνικό χαρακτήρα. Να γίνει εθνικός στόχος η αναστήλωση της βόρειας Εύβοιας και των άλλων περιοχών.

Είναι προφανές ότι η πολιτική και κομματική αντιπαράθεση σε μια σειρά από τομείς θα συνεχιστεί. Είναι όμως πρόκληση και καθήκον όλων μας -ιδιαίτερα απέναντι στους πυρόπληκτους συμπολίτες μας και τις οικογένειές τους- να σταθούμε και να δράσουμε ενωμένοι, χωρίς ταμπέλες και μικρότητες, χωρίς διχόνοια και μεμψιμοιρία, για την αντιμετώπιση αυτής της καταστροφής.

Όσοι αποπειραθούν να παραβιάσουν αυτό το πλαίσιο δεν θα καταδικαστούν μόνο από τον ελληνικό λαό και τις νεότερες γενιές αλλά και από την (αμείλικτη) Ιστορία.
-----------------------------------------------------------------------------------------------
* Ο Φώτης Καρύδας είναι δημοσιογράφος