Γιώργος Κουβαράς

Ποια είναι η πραγματική έννοια του πανεπιστημιακού ασύλου; Η προστασία της ακαδημαϊκής ελευθερίας και της ελεύθερης διακίνησης των ιδεών. Σε τι συνίσταται η κατάχρησή του; Στην τέλεση αξιόποινων πράξεων μέσα στα πανεπιστήμια λόγω της αδυναμίας παρέμβασης των αστυνομικών αρχών.

Οσοι μιλούν για την πλήρη κατάργηση του ασύλου (κάποιοι θερμοκέφαλοι της Ν.Δ. που ψηφοθηρούν με αφορμή τα φαινόμενα ανομίας) προφανώς δεν ξέρουν τι λένε. Εκτός και τολμούν να πουν ευθέως ότι θα πρέπει να απαγορευτούν η ακαδημαϊκή ελευθερία και η ελεύθερη διακίνηση των ιδεών στα ΑΕΙ. (Προσοχή: ο Κυριάκος Μητοσοτάκης δεν έχει μιλήσει ποτέ για πλήρη κατάργηση του ασύλου, αλλά για «κατάργηση του ασύλου στη σημερινή του μορφή»).

Οσοι, από την άλλη πλευρά, μιλούν για διατήρηση του ασύλου στη σημερινή του μορφή (κυρίως στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ και άλλων δυνάμεων της Αριστεράς) επιδοκιμάζουν ουσιαστικά τη διάπραξη αξιόποινων πράξεων μέσα στα πανεπιστήμια. Θεωρούν την Αστυνομία μηχανισμό καταστολής και αυταρχισμού και προτιμούν να μην έχει πρόσβαση στα πανεπιστήμια, ακόμη και όταν συντελούνται αξιόποινες πράξεις γιατί θα απειληθεί από την παρουσία της το ανεξάρτητο φοιτητικό κίνημα. Το οποίο, εν προκειμένω, άθελά τους συνδέουν προφανώς με το καθεστώς της ανομίας! Λες και δεν έχουμε δημοκρατία, αλλά είμαστε σε άλλες εποχές όπου μπορούσες να συλληφθείς για τις ιδέες σου. Και μάλιστα θα έρθει η Αστυνομία να σε συλλάβει γι’ αυτές μέσα στο πανεπιστήμιο...

Το θέμα του πανεπιστημιακού ασύλου είχε λυθεί σωστά από τον νόμο Διαμαντοπούλου. Τι έλεγε αυτός ο νόμος; «Σε αξιόποινες πράξεις που τελούνται εντός των χώρων των ΑΕΙ εφαρμόζεται η κοινή νομοθεσία». Πρακτικά, δηλαδή, αν η Αστυνομία αντιλαμβανόταν ότι συντελείται μια αξιόποινη πράξη ή την καλούσε κάποιος αυτόπτης μάρτυρας ή θύμα αξιόποινης πράξης, μπορούσε να παρέμβει αυτεπάγγελτα. Καμία άδεια από κανέναν δεν προέβλεπε ο νόμος Διαμαντοπούλου, ο οποίος ψηφίστηκε με συντριπτική πλειοψηφία από την τότε Βουλή, μεγαλύτερη από οποιονδήποτε άλλο νόμο για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Δεν ήταν νόμος της Δεξιάς, ήταν νόμος που θεσπίστηκε από κυβέρνηση της Κεντροαριστεράς και υπερψηφίστηκε και από την Κεντροδεξιά. Σε αυτό το καθεστώς θέλει ουσιαστικά να ξαναφέρει τα πράγματα η Ν.Δ. ως προς το άσυλο. Και βέβαια, η δήθεν διαφωνία του ΚΙΝ.ΑΛ. δεν υφίσταται, εκτός πια και αν έχουν αλλάξει άποψη γι’ αυτά που οι ίδιοι είχαν προτείνει και ψηφίσει πριν από μερικά χρόνια.

Ερχόμαστε τώρα στον ΣΥΡΙΖΑ. Η κυβέρνηση Τσίπρα επανέφερε το άσυλο στην παλιά του μορφή, περίπου εκεί που το είχε αφήσει ο νόμος του ΠΑΣΟΚ του 1982, που απαιτούσε ομοφωνία από επιτροπή στην οποία συμμετείχε και εκπρόσωπος των φοιτητών για να δοθεί άδεια να μπει η Αστυνομία σε πανεπιστήμιο. Είχε μεσολαβήσει ο νόμος Γιαννάκου που άλλαξε την «ομοφωνία» σε «πλειοψηφία», ενώ μετά ήρθε ο νόμος Διαμαντοπούλου και τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ επαναφέρει την απόφαση του Πρυτανικού Συμβουλίου ως όρο για την κλήση της Αστυνομίας για αξιόποινες πράξεις που δεν είναι κακουργήματα ή εγκλήματα κατά της ζωής. Για να φτάσουμε στο σημείο, σήμερα, να καλεί ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης (δεν τον λες δεξιό με τίποτα) για μόνιμη αστυνομική παρουσία στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης λόγω διακίνησης ναρκωτικών...

Οσο η συζήτηση για το πανεπιστημιακό άσυλο γίνεται με όρους ψηφοθηρίας ή με κομματικές παρωπίδες και ιδεοληψίες, το θέμα είναι πρακτικά αδύνατο να λυθεί. Ακόμη και αν επανέλθουμε σε μια σωστή ρύθμιση, όπως αυτή του νόμου Διαμαντοπούλου, η εφαρμογή της στην πράξη απαιτεί συναίνεση και όχι διχαστικές λογικές. Είναι βέβαιο ότι κάποιες μειοψηφίες θα συνεχίσουν να βλέπουν τα πανεπιστήμια ως οχυρά από τα οποία θα δώσουν τη μάχη τους. Τους κανόνες όμως και φυσικά την τήρησή τους τούς εγγυώνται οι πλειοψηφίες. Με τη μέγιστη δυνατή συναίνεση, που δεν επιτυγχάνεται με ακρότητες και φανατισμό.