Γιώργος Λυκοκάπης

Φυσικά η Μόσχα δεν είχε ένσταση για τα δύο επίμαχα μνημόνια που υπέγραψε η κυβέρνηση της Τρίπολης με την Αγκυρα. Το ένα είναι το αμυντικό σύμφωνο, που μετατρέπει την κυβέρνηση Σαράτζ σε στρατιωτικό υποχείριο της Αγκυρας. Το άλλο είναι το μνημόνιο οριοθέτησης των λιβυκών και των τουρκικών θαλάσσιων ζωνών, το οποίο αρπάζει ελληνική ΑΟΖ. Αν και σύμμαχος του Χαφτάρ, η Μόσχα εμφανίστηκε πρόθυμη να επαναλάβει το συριακό σενάριο στη Λιβύη. Είναι πρόθυμη να αναγνωρίσει την Τουρκία ως εγγυήτρια δύναμη στη Λιβύη, όπως έχει κάνει και στη Συρία. Δεν υπολόγιζε όμως στην αντίδραση του Λίβυου στρατάρχη, τον οποίο οι Ρώσοι δεν ελέγχουν, στον βαθμό που ελέγχουν τον Μπασάρ αλ Ασαντ στην Συρία.

Εδώ και μέρες Τούρκοι αξιωματούχοι έχουν ξεκινήσει ολομέτωπη επικοινωνιακή επίθεση εις βάρος του Χαφτάρ. Ούτε λίγο, ούτε πολύ τον παρουσιάζουν σαν τον Ράντοβαν Κάρατζιτς της Λιβύης. Τον αποκαλούν «πολεμοχαρή», «πραξικοπηματία», ενώ αναφέρονται μέχρι και σε σχέδιο «εθνοκάθαρσης» εις βάρος της τουρκικής μειονότητας στη Λιβύη! Από κοντά φυσικά τα κρατικά μέσα ενημέρωσης που έχουν μετατραπεί σε φερέφωνα της τουρκικής προπαγάνδας. Η έφοδος των αιγυπτιακών αρχών στο Αναντολού είναι επίδειξη δύναμης της Αιγύπτου, η οποία επίσης διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο στη λιβυκή κρίση. Το Κάιρο αντιστρατεύεται τα τουρκικά σχέδια και προκρίνει την καθολική επικράτηση των δυνάμεων του Χαφτάρ.

Ωστόσο δεν είναι μόνο η Ρωσία που βλέπει την Τουρκία ως εγγυήτρια δύναμη στη Λιβύη, αλλά και η Γερμανία. Δεν μπορεί να εξηγηθεί διαφορετικά η «παράλειψη» της Γερμανίας να προσκαλέσει την Ελλάδα στο Βερολίνο, τη στιγμή που η λιβυκή κρίση αφορά άμεσα την Αθήνα. Είναι αξιοσημείωτο ότι η Αθήνα αντέδρασε στον αποκλεισμό της προσκαλώντας τον Λίβυο στρατάρχη, ο οποίος την Παρασκευή που πέρασε είχε συνομιλίες με τον υπουργό Εξωτερικών, τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Αμυνας. Ηταν μια διπλωματική κίνηση που υπογραμμίζει ότι η Ελλάδα είναι παράγοντας σε αυτή την κρίση κα έτσι εκθέτει το Βερολίνο που την απέκλεισε.

Ας σημειωθεί ότι η γερμανική κυβέρνηση κινείται σε άλλο μήκος κύματος, ακόμα και από τον επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Τζουσέπ Μπορέλ, ο οποίος κατήγγειλε την στρατιωτική εμπλοκή Μόσχας και Αγκυρας στον λιβυκό εμφύλιο. Προσκαλεί σε μια ειρηνευτική διάσκεψη την Τουρκία, η οποία όχι μόνο παραβιάζει απροκάλυπτα το εμπάργκο όπλων που έχει κηρύξει ο ΟΗΕ στη Λιβύη, αλλά και ανακοινώνει πως θα στείλει στρατό να πολεμήσει στο πλευρό της κυβέρνησης Σαράτζ. Περιττό να πούμε ότι το Βερολίνο δεν ενδιαφέρεται για το γεγονός ότι η Αγκυρα παραβιάζει ευθέως τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου, δύο κρατών-μελών της Ε.Ε.

Ισως αυτή η ιδιότυπη σύμπραξη Βερολίνου - Μόσχας να μην είναι τόσο ανεξήγητη, αν αναλογιστούμε τις στενές ενεργειακές σχέσεις των δύο χώρων και όχι μόνο. Είδαμε πως η Γερμανία αγνόησε τις απειλές των ΗΠΑ και προχώρησε με τη Ρωσία στον αγωγό Nord Stream. Η Τουρκία, που συνεργάζεται με τη Ρωσία στον αγωγό Turkish Stream, έχει ανάγκη τη Λιβύη ως προγεφύρωμα προκειμένου, μεταξύ των άλλων, να τορπιλίσει τον αγωγό EastMed, για τον οποίο θεωρεί ότι θίγει τα συμφέροντά της.