Γιώργος Δ. Ανδρέου

Πάλι στο πολιτικό προσκήνιο η μεσαία τάξη. Μέχρι και οι ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, οι χρονικά πιο πρόσφατοι και ανηλεείς, καθ’ ομολογίαν των ιδίων διά στόματος Τσακαλώτου, ξεζουμιστές της, ξεκίνησαν αναίσχυντα, εκλογές γαρ, να τη φλερτάρουν απροκάλυπτα. Ποια είναι όμως αυτή η μεσαία τάξη; Ο επιστημονικός ορισμός της, για να ξεκινήσουμε από εκεί, είναι από δύσκολος μέχρι παρακινδυνευμένος. Οι διαφορετικές ιδεολογικές προσεγγίσεις για την οικονομία, την ιδιοκτησία και την παραγωγή δεν επιτρέπουν ξεκάθαρη προσέγγιση.

Αλλους θεωρούν μεσαία τάξη οι μαρξιστές αριστεροί, εν ονόματι του προλεταριάτου, άλλους οι αγρότες, που τη συσχετίζουν με τη γη και την ιδιοκτησία, και άλλους οι ελεύθερα απασχολούμενοι και επαγγελματίες στη λεγόμενη αστική κοινωνία. Στη μεσαία τάξη εντάσσονται οι σχετικά υψηλόμισθοι εργαζόμενοι του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, οι αγρότες με μεγάλη ιδιοκτησία και εξοπλισμό, οι μεσαίοι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιχειρηματίες στο εμπόριο και την παραγωγή. Είναι η μόνη τάξη χωρίς ξεχωριστή κοινωνική και ταξική συνείδηση, αφού η τάξη τους δεν υπάρχει στη μαρξιστική σημειολογία και διαίρεση της κοινωνίας. Χωρίς εντέλει και κατ’ επέκταση χωριστή εκπροσώπηση, παρουσία και δυνατότητα άμυνας και δυναμικής αντίδρασης.

Παλιότερα κάποιοι μιλούσαν για τη λεγόμενη «σιωπηρή πλειοψηφία». Αλλοι για «ραχοκοκαλιά της κοινωνίας». Ιστορικά αποτέλεσαν τον κορμό της Γαλλικής (αστικής) Επανάστασης, που εγκαθίδρυσε την οικονομική και κοινωνική ελευθερία και δημοκρατία στην Ευρώπη και τον ελεύθερο κόσμο. Μιλάμε δηλαδή εντέλει για τους εργατικούς, έξυπνους και πετυχημένους της πραγματικής ζωής, τους νοικοκυραίους. Που χάθηκαν όμως ως αυτοτελής ομάδα. Στη σύγχρονη ελληνική κοινωνία θα μπορούσαμε να ορίσουμε με μεγαλύτερη σαφήνεια τη μεσαία τάξη: Αυτοί που πληρώνουν το μάρμαρο αρκετά χρόνια και περισσότερο τα τελευταία τρία. Αυτοί που έχουν συντριβεί και σχεδόν εξαφανιστεί για να δημιουργηθούν τα πλεονάσματα για τα οποία επαίρονται οι κρατούντες και εξαγγέλλουν, προεκλογικά, παροχές με ξένα κόλλυβα. Αυτοί που κυκλοφορούν με εμφανή τα σημάδια της οικονομικής κακοποίησης.

Αυτοί που δεν εξεγείρονται, δεν αντιδρούν βίαια, δεν συμμετέχουν σε κινήματα τύπου «Δεν πληρώνω», αυτοί που δέχονται εντέλει αδιαμαρτύρητα να τους κυβερνούν οι θορυβώδεις μειοψηφίες του 15% πάνω-κάτω. Φτάνει μια ματιά στους καταλόγους των φορολογουμένων και των εισφορών του ΕΦΚΑ για να αποκτήσουν ονοματεπώνυμο. Δυστυχώς, αυτοί οι πολύπαθοι της μεσαίας τάξης δεν έχουν αποκτήσει, ούτε καν διεκδίκησαν, ενιαία φωνή και δυνατότητα στοιχειωδώς οργανωμένης αντίδρασης, γιατί στην κλίμακα της παραδοσιακής πολιτικής διαίρεσης της ελληνικής κοινωνίας είναι διασκορπισμένοι παντού σε αντιμαχόμενες πλευρές. Και δεν κάνουν τίποτα να αλλάξουν τη μοίρα τους. Αλλοι, στελέχη του δημόσιου τομέα, εντάσσουν τους εαυτούς τους στους δημόσιους υπάλληλους και αντιμάχονται, από υποχρέωση, τον ιδιωτικό τομέα ως τον μοναδικό ταξικό εχθρό, αδιαφορώντας αν πολεμούν και τα δικά τους συμφέροντα.

Αλλοι, υπερασπίζονται αδιάκριτα τον ιδιωτικό τομέα, από τον οποίο, όμως, δεν εξαιρούν τους αεριτζήδες, που δήθεν αναξιοπαθούν και τρέφονται από τον δικό τους μόχθο. Αυτοί αντιμάχονται τον δημόσιο τομέα που πολλά από τα στελέχη του ανήκουν στη δική τους μεσαία τάξη. Οι νοικοκυραίοι αγρότες διεκδικούν μαχητικά, κλείνοντας τους δρόμους, τα δίκαια του κλάδου τους, σε βάρος των δικών τους συμφερόντων, αφού μάχονται και για τους ηθελημένα υποαπασχολούμενους αγρότες και κτηνοτρόφους. Και εμποδίζουν με τα μπλόκα τους τη δραστηριότητα αυτών που συμμετέχουν μαζί τους στον ίδιο πόνο: τον φόρο, την εισφορά και την αφαίμαξη. Και όλα αυτά αν και όλοι βλέπουν την άδικη κατασπατάληση του καταληστευμένου κόπου τους. Βλέπουν και δεν αντιδρούν να ενισχύονται με τα δικά τους χρήματα, όχι όπως θα έπρεπε αυτοί που έχουν πραγματική ανάγκη, όπως οι αληθινά άνεργοι που θέλουν, όμως, να δουλέψουν και όχι αυτοί που περιμένουν διορισμό στον δήμο ή αρνούνται να κάνουν αγροτικές ή εργατικές δουλειές, ακόμα και δικές τους (κάποιοι μάλιστα τις αναθέτουν, αν και άνεργοι, σε μετανάστες, που ούτε βαριούνται ούτε ντρέπονται να τις κάνουν).

Τώρα, όμως, φτάνει πάλι η κρίσιμη ώρα και οι μεσαίοι νοικοκυραίοι ακούνε, όσο πλησιάζουν οι εκλογές, όλο και δυνατότερα εξαγγελίες για επιστροφές και μειώσεις φόρων και εισφορών, των δικών τους δηλαδή χρημάτων, όσα βέβαια περισσέψουν από τις εκλογικές παροχές στους ημέτερους δήθεν. Νιώθουν το σαγηνευτικό βλέμμα, το φλερτ του πολιτικού που στάζει μέλι, αγάπη και συμπάθεια, να τους πολιορκεί. Είναι απορίας άξιο πώς θα αντιδράσουν αυτοί, οι μεσαίοι, εγκλωβισμένοι ιδεοληπτικά και κοινωνικά στην παραδοσιακή πολιτική τους ένταξη, εκεί δηλαδή που τους έχει σπρώξει το πολιτικό σύστημα. Τι θα κάνεις τώρα εσύ, πετυχημένε στον τομέα σου, πολίτη της μεσαίας τάξης; Θα επιμείνεις στη στείρα ιδεοληψία που σε κρατάει στους παραδοσιακούς πολιτικούς και κοινωνικούς σχηματισμούς και περιορίζει τις επιλογές σου; Θα συνεχίσεις να κοιτάς παθητικά και αδιάφορα; Ή θα ακούσεις, θα ψάξεις, θα απαιτήσεις, θα διεκδικήσεις, θα συμμετάσχεις, θα αγανακτήσεις, θα φτύσεις, θα βιαιοπραγήσεις και θα πονέσεις αυτούς που πάλι έρχονται να σε εξαπατήσουν και να σπαταλήσουν τον μόχθο σου; Μήπως έφτασε η ώρα να δεις και να διεκδικήσεις το δίκαιο και τη δική σου αλήθεια; Γιατί αύριο μπορεί να είναι πολύ αργά.


* Δικηγόρος

ΜΟΤΟ: Θα συνεχίσεις να κοιτάς παθητικά και αδιάφορα; Ή θα ακούσεις, θα ψάξεις, θα απαιτήσεις, θα διεκδικήσεις, θα συμμετάσχεις, θα αγανακτήσεις, θα φτύσεις, θα βιαιοπραγήσεις και θα πονέσεις αυτούς που πάλι έρχονται να σε εξαπατήσουν και να σπαταλήσουν τον μόχθο σου;