Μάκης Πολλάτος

Οι προσπάθειες είχαν ξεκινήσει από τη Μελίνα Μερκούρη που είχε το όραμα της επανένωσης των λεηλατημένων γλυπτών, συνεχίστηκαν με απόπειρες αδέξιες ή ατελείς, ίσως και προσχηματικές κάποιες φορές για να μην θεωρήσει η κοινή γνώμη ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις δεν προσπαθούν να ανακτήσουν τους θησαυρούς που είχε υφαρπάξει ο Ελγιν. Το αποτέλεσμα όμως ήταν πάντα το ίδιο. Το Βρετανικό Μουσείο, με τη στήριξη των κυβερνήσεων στην Αγγλία απαντούσε πάντοτε αρνητικά στο ενδεχόμενο της επιστροφής των γλυπτών του Παρθενώνα.

Τους τελευταίους μήνες το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού προσπαθούσε να έρθει σε κάποιου είδους συνεννόηση με το Βρετανικό Μουσείο για τον επαναπατρισμό των γλυπτών. Συζητήσεις είχαν γίνει ακόμη και για δανεισμό των κλεμμένων αρχαιοτήτων με αντάλλαγμα να μεταφερθούν στο Λονδίνο άλλοι θησαυροί από το Μουσείο της Ακρόπολης που θα παρουσιάζονταν για κάποιο διάστημα στη βρετανική πρωτεύουσα.

Και μετά έσκασε η είδηση για τις κλοπές αρχαιοτήτων από το Βρετανικό Μουσείο. Κλοπές τουλάχιστον 2.000 αντικειμένων που έκαναν φτερά από το υποτιθέμενο καλύτερα φυλασσόμενο μουσείο στον κόσμο. Πώς εκλάπησαν οι αμύθητης αξίας συλλογές; Με τη συνεργασία υπαλλήλων του Μουσείου, με βασικό ύποπτο τον επιμελητή των ελληνικών συλλογών ο οποίος ήδη απολύθηκε.

Το θέμα της κλοπής αρχαιοτήτων από ένα Μουσείο που φιλοξενεί και βγάζει κέρδη από συλλογές που έχουν λεηλατηθεί από άλλες χώρες στις οποίες ανήκουν -όπως η Ελλάδα ή η Κίνα- είναι πάρα πολύ σοβαρό. Οι αρμόδιοι της Unesco, του επίσημου βραχίονα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς μάλλον θα βρίσκονται σε άδεια. Είμαι βέβαιος ότι με πρώτη ευκαιρία θα εκφράσουν το αυτονόητο, δηλαδή την ανάγκη επιστροφής των κλεμμένων θησαυρών από το Βρετανικό Μουσείο στις χώρες καταγωγής των αρχαιοτήτων.

Και είμαι βέβαιος ότι η ελληνική κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο Πολιτισμού δεν θα αφήσουν ανεκμετάλλευτο το τρομακτικό παράθυρο ευκαιρίας που ανοίγει για τον επαναπατρισμό των γλυπτών του Παρθενώνα. Με την διαπιστωμένη κλοπή των αρχαιοτήτων από το Λονδίνο κατέπεσε το μεγαλύτερο επιχείρημα των Βρετανών ότι δήθεν φυλάσσουν για λόγους ασφάλειας τις ελληνικές αρχαιότητες επειδή στην Ελλάδα μπορούν να χαθούν. Και ναι, μάλλον ήρθε η στιγμή να αλλάξει η ελληνική στρατηγική.

Είτε με ένδικα μέσα, είτε με μια διεθνή καμπάνια για την επιστροφή των γλυπτών, ή με διπλωματικά διαβήματα, είτε με συντονισμό όλων των δράσεων και των εναλλακτικών που έχει στη διάθεσή της, η ελληνική κυβέρνηση και το αρμόδιο υπουργείο Πολιτισμού πρέπει να κάνει τα αδύνατα δυνατά για να επιστρέψουν στο Μουσείο της Ακρόπολης τα κλεμμένα γλυπτά και όλοι οι υπόλοιποι λεηλατημένοι ελληνικοί θησαυροί. Όχι απλώς κάποια θραύσματα αλλά όλα. Να επιστρέψουν πίσω στην Ελλάδα. Γιατί πλέον αποδείχθηκε ότι οι Βρετανοί δεν είναι ικανοί να φυλάξουν ούτε καν τους κλεμμένους θησαυρούς χιλιάδων ετών ανεκτίμητης αξίας που υποτίθεται ότι φύλασσαν σαν κόρη οφθαλμού.