Μίλτος Χρυσομάλλης

Λίαν προσφάτως είδαμε την ανάρτηση από το Υπουργείο Δικαιοσύνης μιας εκστρατείας με τίτλο «Κοινωνία χωρίς ρατσισμό», στην οποία πρωταγωνιστικό πρόσωπο είναι μια νεαρή μουσουλμάνα με την χαρακτηριστική μαντήλα, που δηλώνει πως τώρα έχει μια δεύτερη πατρίδα. Προφανώς, κανείς δεν αντιτίθεται στην λογική μιας εκστρατείας κατά κάθε μορφής ρατσισμού, μισαλλοδοξίας και διακρίσεων φύλου, καταγωγής, πεποιθήσεων ή θρησκείας.

Πόσο μάλλον η Ελλάδα, που διατηρεί βαθιά ριζωμένο στο κοινωνικό της DNA ένα ισχυρό ένστικτο συνδρομής απέναντι σε κάθε πρόσφυγα. Η εικόνα όμως μιας νεαρής γυναίκας με τη μαντήλα που της επιβάλλει η θρησκεία της και η κοινωνική της καταγωγή, μεταφέρει αρνητικούς συνειρμούς σε αυτούς προς τους οποίους απευθύνεται η εκστρατεία.

Η ισλαμική μαντήλα και βέβαια το πλήρες κάλυμμα του προσώπου αποτελεί έναν σοβαρό αναχρονισμό, προερχόμενο από μια θρησκευτική και κοινωνική παράδοση που θέλει τις γυναίκες αντικείμενα χωρίς λόγο και δυνατότητα αυτοδιάθεσης. Η χρήση της επιβάλλεται, ασχέτως της επιθυμίας της γυναίκας και σηματοδοτεί στην ουσία τον περιορισμό της και τον απόλυτο έλεγχό της εφ’ όρου ζωής. Αυτή την εικόνα λοιπόν συνδέουμε με την εκστρατεία κατά του ρατσισμού και των διακρίσεων, αυτή την εικόνα συνδέουμε με την προτροπή να κάνουν τη χώρα μας δεύτερη πατρίδα τους.

Εδώ υπεισέρχεται ο παράγοντας της ενσωμάτωσης, για τον οποίο έχει ομολογουμένως χυθεί άπλετο μελάνι τα τελευταία χρόνια, ειδικά και με την υπεραύξηση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη. Κοινωνίες σαφώς περισσότερο ανοιχτές προς τους πρόσφυγες και τους μετανάστες από τη δική μας, όπως η γαλλική, η βελγική και η δανέζικη, επέλεξαν μέσω της νομοθεσίας να απαγορεύσουν τη χρήση της μαντήλας σε σχολεία, δημόσιες υπηρεσίες, ακόμα και σε δημόσιους χώρους και παραλίες, σεβόμενες τον κοσμικό χαρακτήρα των κρατών τους και αντιτιθέμενες στον ισχυρό συνειρμό καταπίεσης και διάκρισης που επιφέρει. Ακόμα και δικαστικές αποφάσεις του Δικαστηρίου της Ε.Ε. δικαιολογούν την απαγόρευση της μαντίλας στον εργασιακό χώρο, στη βάση της ανάγκης του εργοδότη να παρουσιάζει ουδέτερη εικόνα στους πελάτες ή να προλαμβάνει τις κοινωνικές αντιπαραθέσεις.

Σε αυτό το ευρωπαϊκό περιβάλλον η εκστρατεία του Υπ. Δικαιοσύνης παρουσιάζει την αμφισημία της επιλογής ενός μέσου καταπίεσης ως εργαλείο προβολής ενός αντιρατσιστικού μηνύματος, την ίδια στιγμή που προσφέρεται η Ελλάδα ως δεύτερη πατρίδα χωρίς να προβάλλεται πουθενά η ανάγκη ενσωμάτωσης στην ελληνική κοινωνία όσων προσφύγων ή μεταναστών βρίσκονται νόμιμα στην Ελλάδα. Και ενσωμάτωση σημαίνει προσαρμογή τους στον ελεύθερο και δημοκρατικό χαρακτήρα της χώρας, που σέβεται και προστατεύει το δικαίωμα όλων στην αυτοδιάθεση, ακόμα κι αν αυτή έρχεται σε αντιπαράθεση με την θρησκεία ή την οικογενειακή και κοινωνική παράδοση.

Το μέλλον της κοινωνίας μας δεν είναι να προστατεύσουμε το δικαίωμα στη μαντήλα, είναι να δώσουμε το δικαίωμα σε όσους νόμιμα βρεθούν εδώ, να ζήσουν στο δημόσιο και τον ιδιωτικό τους βίο όπως επιθυμούν, σεβόμενοι όμως απόλυτα τον χαρακτήρα και τη μορφή της δικής μας κοινωνίας. Και αυτό μόνο η ενσωμάτωση μπορεί να το προσφέρει χωρίς κοινωνικά σύμβολα και αναχρονισμούς που διαιωνίζουν καταπιεστικά πρότυπα. Άλλωστε, νόμιμη μετανάστευση χωρίς ενσωμάτωση δεν είναι παρά εισβολή.

*Ο Μίλτος Χρυσομάλλης είναι βουλευτής Μεσσηνίας με την Νέα Δημοκρατία