Μπάμπης Κούτρας

Εχει να κάνει με την ιστορία, την αντίληψη, τη φιλοσοφία, τον χαρακτήρα, την προοπτική, το πολιτικό και κοινωνικό DNA της κεντροδεξιάς παράταξης που κλήθηκε να κυβερνήσει την Ελλάδα για σχεδόν δύο δεκαετίες μετά την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974.

Τι βαθμό παίρνει η Κεντροδεξιά στη διακυβέρνηση θα το κρίνει τελικά η Ιστορία. Από τους πολίτες κρίθηκε ξανά και ξανά σε κάθε εκλογική αναμέτρηση, πέρασε και το 50%, έπεσε και κάτω από το 20%, ξόδεψε και πολλά χρόνια στα δύσκολα «θρανία» της αντιπολίτευσης για να... μάθει. Μοιράστηκε την ευθύνη της εξουσίας με την Κεντροαριστερά (ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ), πιθανόν θα μπορούσε και θα έπρεπε να κάνει περισσότερα. Μεγάλη συζήτηση και καθένας έχει την άποψή του.

Εκείνο όμως που χαρακτηρίζει έναν πολιτικό χώρο είναι οι «εσωτερικές σχέσεις» των στελεχών του και εκεί, νομίζω, καταγράφεται μια ουσιώδης διαφορά. Με δύο διαχρονικά «τζάκια» (Καραμανλή - Μητσοτάκη) και πέντε «μεμονωμένους» αρχηγούς (Ράλλης, Αβέρωφ, Εβερτ, Σαμαράς και Μεϊμαράκης), το κόμμα της Νέας Δημοκρατίας συνεχίζει τη διαδρομή του. Με συγκρούσεις και αντιπαραθέσεις, με διασπάσεις και καρατομήσεις, η ζωή συνεχίζεται. Πολιτικές και προσωπικές οι διαφορές, αλλά στο τέλος δεν καταστράφηκαν όλοι μαζί. Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής έφερε στο κόμμα τον Κώστα Μητσοτάκη, που πήρε την ηγεσία από τον Αβέρωφ, που έδωσε δεύτερη προεδρική θητεία στον Καραμανλή. Εχασε την εξουσία από τον Σαμαρά, αλλά δεν έθεσε «βέτο» όταν επέστρεψε στη Ν.Δ. την περίοδο του Κώστα Καραμανλή. Και από τον Σαμαρά η σκυτάλη στον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Ενα δύσκολο και σκληρό πολιτικό «γαϊτανάκι» σχεδόν πενήντα χρόνων που ποτέ δεν ξεπέρασε τα όρια της ευπρέπειας. Θέμα κουλτούρας; Πιθανόν. Αίσθηση κινδύνου; Ισως. Ζήτημα χαρακτήρα; Μπορεί. Αλλά όσα συνέβησαν σε άλλους πολιτικούς χώρους δεν τα είδαμε στη Ν.Δ. Ούτε το «άδειασμα» του Αλέκου Αλαβάνου από τον Αλέξη Τσίπρα, ούτε τις διχαστικές περιπέτειες του ΠΑΣΟΚ που κατέληξε σε ΚΙΝ.ΑΛ. χάνοντας τον ζωτικό του χώρο.

Η σημειολογία στην προχθεσινή εκδήλωση είναι χαρακτηριστική. Ηταν όλοι εκεί. Παλιοί και νέοι, βετεράνοι και άκαπνοι. Βρήκαν τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή που ενώνει τους πάντες. Τη σταθερή προσήλωση στην ευρωπαϊκή προοπτική της Ελλάδας, από τότε που την οραματίστηκε ο... παλιός Καραμανλής μέχρι τώρα που την υλοποιεί ο... νεότερος Μητσοτάκης. Αφησαν τις διαφορές τους, που δεν είναι λίγες, στην άκρη χωρίς να τις μετατρέψουν σε πόλεμο χαρακωμάτων. Και βέβαια όλοι προσηλωμένοι σε έναν πολιτικό κανόνα: Κερδίζεις; Μένεις στην ηγεσία του κόμματος. Χάνεις; Εφυγες και ψάχνουμε τον επόμενο αρχηγό. Ούτε «θα είμαι εδώ μέχρι να ξανακερδίσω τις εκλογές σε οκτώ χρόνια», ούτε «απέτυχα, έφυγα, ξανα-απέτυχα, γύρισα και σκέφτομαι μήπως ξαναγίνω αρχηγός». Στην Κεντροδεξιά για τους «πρώην» υπάρχει μόνο η τιμητική θέση στο γήπεδο της πολιτικής. Για τους «νυν» στήριξη ή, στη χειρότερη των περιπτώσεων, σιωπή, άντε και λίγο σιωπηλή γκρίνια. Πολλοί προσπάθησαν να καλλιεργήσουν «εμφύλιο» στην Κεντροδεξιά χωρίς σοβαρό αποτέλεσμα.

Το θέμα δεν είναι να ιδανικεύσουμε έναν πολιτικό χώρο. Θα ήταν παράλογο. Δεν μπορεί όμως να μη σταθούμε σε ορισμένες ουσιώδεις διαφορές που στο τέλος-τέλος έχουν αντίκτυπο και στον τρόπο άσκησης της εξουσίας.