Μπάμπης Κούτρας

Μέχρι τις επόμενες εθνικές εκλογές υπάρχει για όλους αρκετός χρόνος για τις αναγκαίες αλλαγές. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραμένει κυρίαρχος και χωρίς βασικό αντίπαλο, αλλά έλαβε μια ηχηρή προειδοποίηση από την κοινωνία ότι η κυβέρνηση πρέπει επειγόντως να χαράξει διορθωτική πορεία. Με τις χθεσινές του δηλώσεις έδειξε ότι το κατάλαβε και ο ίδιος και έκανε σαφές ότι θα προχωρήσει σύντομα σε αλλαγές, οι οποίες φαντάζομαι δεν θα περιοριστούν στα πρόσωπα.

Ο Κασσελάκης δεν επιβεβαίωσε στην κάλπη την δυναμική που, νόμιζε ότι, είχε και «κόντυναν» αισθητά οι φιλοδοξίες του. Η διαφορά με το ΠΑΣΟΚ περιορίστηκε από τις 6 στις 2 μονάδες. Παραμένουν τα ερωτήματα αν θα συνεχίσει τις εσωκομματικές εκκαθαρίσεις και την μετάλλαξη του κόμματος από «ΣΥΡΙΖΑ» σε Ι.Χ. κόμμα kasselistas. Τι θα κάνει για παράδειγμα ο Νίκος Παππάς ή ο Σωκράτης Φάμελλος που την προεκλογική περίοδο έλαμψε δια της απουσίας του, αλλά υπερτόνισε την παρουσία του στη Βουλή; Την ίδια στιγμή η επιθυμία «να φύγει ο Μητσοτάκης» που ένωνε του συριζαίους του 17%, ξεθώριασε χθες, ακόμη περισσότερο, ενώ παραμένει γρίφος η στάση του Αλέξη Τσίπρα. Ο τέως πρωθυπουργός και οι πιστοί σ αυτόν είχαν ένα «ραντεβού» με τον Κασσελάκη για «μετά τις ευρωεκλογές». Τώρα πρέπει να δούμε αν θα είναι συνεπείς στο ραντεβού ή αν θα το...ξεχάσουν μέχρι νεοτέρας.

Ο Ανδρουλάκης πέρασε κάτω τον πήχη που ο ίδιος έβαλε. Δεν πήρε την δεύτερη θέση, ούτε καν με αντίπαλο τον Κασσελάκη, αλλά οι πρώτες εκτιμήσεις δείχνουν ότι δεν θα έχει εσωκομματικά προβλήματα. Ηγέτης της κεντροαριστεράς δεν θα γίνει, διεκδικητής της εξουσίας απέναντι στον Μηστοτάκη δεν θα γίνει, αλλά θα συνεχίζει τα πορεύεται στην μετριότητα καταγγέλλοντας τις... υποκλοπές. Περιχαράκωσε το πολιτικό του χώρο, ωστόσο η διεύρυνση του μοιάζει πλέον αδύνατη. Το ΠΑΣΟΚ παραμένει ζωντανό στο «πολιτικό ψυγείο», έχει σφυγμό και αναμένει την ηγέτη του που θα το ξαναγυρίσει στα παλιά μεγαλεία.


Μεγάλος νικητής των εκλογών είναι σίγουρα η αποχή. Οι πολίτες δεν πήγαν στις κάλπες όχι λόγω καύσωνα ή αδιαφορίας για τις ευρωεκλογές, αλλά από επιλογή. Ήθελαν συνειδητά να αποδοκιμάσουν πολλές από τις κυβερνητικές επιλογές, αποστασιοποιήθηκαν από την Νέα Δημοκρατία, αλλά δεν πήραν «μεταγραφή» για άλλο κόμμα ούτε έδωσαν ... χρίσμα σε κάποιον άλλο πολιτικό αρχηγό. Όπως έγινε στις εκλογές του 2009 (ευρωεκλογές και εθνικές) και στις εθνικές του Μαΐου 2012 επέλεξαν να αποστασιοποιηθούν και ένα μικρότερο μέρος πήγε προς την, πέραν της ΝΔ, Δεξιά και την Ακροδεξιά, ακολουθώντας τον γενικότερη ευρωπαϊκή τάση. Το μέρος της αποχής που αφορά την ΝΔ δεν έχει να κάνει μόνο με την αναποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση των μεγάλων κοινωνικών προβλημάτων (ακρίβεια, υγεία, ασφάλεια, μεταναστευτικό) και την συγκαλυμμένη αλαζονεία, αλλά και με τις πολιτικές επιλογές στον άξονα δεξιά- αριστερά. Το θέμα του γάμου των ομοφύλων «μέτρησε» για τους συντηρητικούς περισσότερο από όσο υπολόγιζε το Μέγαρο Μαξίμου. Όπως εύστοχα επισημάνθηκε ο Μητσοτάκης κινήθηκε (με τις πολιτικές επιλογές του, αλλά και τα πρόσωπα που χρησιμοποίησε για την υλοποίηση του κυβερνητικού έργου) προς τον Κέντρο και την Κεντροαριστερά τη στιγμή που η Ευρώπη και η κοινωνία πάει κεντροδεξιά. Κατά τη γνώμη μου ο Μητσοτάκης έκανε στρατηγικά τη σωστή κίνηση. Διάλεξε να αποψιλώσει την διεκδικήτρια της εξουσίας Κεντροαριστερά (ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ) αφήνοντας ζωτικό χώρο στην Ακροδεξιά, αλλά αυτό έχει το πολιτικό του τίμημα το οποίο εκλήθη και κατέβαλε χθες ο πρωθυπουργός.

Υπό αυτό το πρίσμα ο Κυριάκος Βελόπουλος πρέπει να θεωρείται ο δεύτερος, μετά την αποχή, νικητής των εκλογών. Πολλοί από την κομματική βάση της ΝΔ προτίμησαν την «Ελληνική Λύση» (ειδικά στην Βόρεια Ελλάδα) ή και τα μικρότερα κόμματα της άκρας δεξιάς, αντί για την αποχή. Το μέλλον του εξαρτάται, όχι από τον ίδιο, αλλά από τον Μητσοτάκη και πως θα διαχειριστεί την επόμενη τριετία. Πάντως η χθεσινή του δήλωση, περί διεκδίκησης της εξουσίας μοιάζει περισσότερο με σύμπτωμα ευφορίας και λιγότερο με ρεαλιστικό στόχο. Το πολύ – πολύ να γίνει συμπλήρωμα σε κάποιο σχήμα εξουσίας, όπως οι ΑΝ.ΕΛ, αλλά αποκλείεται ο Βελόπουλος να ξεπεράσει τον Πάνο Καμμένο. Υπάρχει διαφορά κλάσης. Το ερώτημα που μπαίνει είναι αν υπάρχει κάποιος να ηγηθεί ενός ευρύτερου κόμματος της Ακροδεξιάς στην Ελλάδα, όπως η Λεπέν στην Γαλλία ή ο Μελόνι στην Ιταλία, που θα συγκεντρώσει κάτω από την ίδια ... σημαία το 18% που έλαβαν χθες τα πέραν της ΝΔ δεξιά κόμματα. Θα είναι ο Βελόπουλος, η νέα αντίπαλος του Αφροδίτη Λατινοπούλου, κάποιος που προέρχεται από το σημερινό κυβερνητικό κόμμα ή το κενό θα μείνει ανοιχτό και για πόσο;

Αντίθετα στα Αριστερά τα πράγματα νομίζω ότι ξεκαθαρίζουν οριστικά. Μόνος και μάλιστα ενισχυμένος εκπρόσωπος της είναι το ΚΚΕ. Μετά από τον Δημήτρη Κουτσούμπα υπάρχει το χάος. Η Νέα Αριστερά, παρά την φιλότιμη προσπάθεια του Χαρίτση, της Αχτσιόγλου και του Σακελλαρίδη είχε την τύχη του παλιού Συνασπισμού και του Παναγιώτη Λαφαζάνη. Γενικώς όσοι έφυγαν από το κόμμα του Τσίπρα, δεν μπόρεσαν ούτε κατ ελάχιστο να μιμηθούν την πορεία του προς την εξουσία. Ο χώρος αυτός έχει πέσει οριστικά στην αφάνεια και ότι υπάρχει είναι ΚΚΕ. Φυσικά υπάρχει και η Κωνσταντοπούλου, που κατάφερε να πιάσει το όριο, αλλά μην ξεχνάμε ότι η Ζωή είναι μια κατηγορία μόνη της: «ούτε αριστερά, ούτε δεξιά, μόνο μπροστά».

Συνοπτικά μπορούμε να πούμε ότι το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών αναγκάζει τον πρωθυπουργό να επανακαθορίσει τις κυβερνητικές επιλογές της επόμενης τριετίας, η Κεντροαριστερά εξακολουθεί να ψάχνει ηγέτη που θα διεκδικήσει την εξουσία από τον Μητσοτάκη και η ενισχυμένη άκρα δεξιά την ενιαία έκφραση της. Με μια λέξη τα χθεσινά αποτελέσματα τα χαρακτηρίζει η λέξη «σοφά». Οι πολίτες έστειλαν τα μηνύματα τους και περιμένουν.