Μπάμπης Κούτρας

Τις δύο προηγούμενες δεν τα κατάφερε, ούτε με την εκλογή του Νίκου Ανδρουλάκη στο ΠΑΣΟΚ το 2021, ούτε με αυτή του Στέφανου Κασσελάκη στον ΣΥΡΙΖΑ το 2023. Αντίθετα, ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στα πρόθυρα της πλήρους διάλυσης και το ΠΑΣΟΚ κατέγραψε μικρή άνοδο που πολύ απέχει από τον στόχο της διεκδίκησης της εξουσίας. Η τρίτη και... φαρμακερή προσπάθεια ξεκινάει την επόμενη Κυριακή με τις εσωκομματικές εκλογές στο ΠΑΣΟΚ και θα συνεχιστεί σχεδόν δύο μήνες αργότερα με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η αλήθεια είναι ότι αυτή τη φορά το πολιτικό τοπίο και οι προϋποθέσεις είναι πιο σύνθετες από κάθε άλλη φορά και για τον λόγο αυτό μπορεί να αποδειχθούν πιο αποτελεσματικές στην επίτευξη του στόχου, αλλά πιθανόν και πιο καταστροφικές για τα δύο μεγάλα κόμματα της αντιπολίτευσης. Η ανάγκη έχει ρίξει τα «σύνορα» και επιτρέπει την... ώσμωση ανάμεσα σε στελέχη και ασφαλώς στους ψηφοφόρους των δύο πλευρών, ενώ η χρονική συγκυρία βοηθάει αυτή να εκφραστεί άμεσα και δυναμικά. Αν οι ψηφοφόροι του ΠΑΣΟΚ χρειάστηκαν 4-5 χρόνια για να μετακινηθούν μαζικά προς τον ΣΥΡΙΖΑ το 2015, η ανάποδη διαδρομή μπορεί τώρα να ολοκληρωθεί σε λίγους μήνες.

Το πλεονέκτημα του ΠΑΣΟΚ γίνεται ακόμη ισχυρότερο καθώς οι εκλογές του προηγούνται χρονικά. Πρέπει να θεωρούμε βέβαιο ότι πολλοί απ’ όσους στο παρελθόν ψήφισαν ΣΥΡΙΖΑ θα έχουν ενδιαφέρον για το εκλογικό αποτέλεσμα της επόμενης Κυριακής. Ορισμένοι ενδέχεται να πάνε να ψηφίσουν κιόλας προκειμένου να υπάρξει μια εναλλακτική λύση, αν ο ΣΥΡΙΖΑ οδηγηθεί σε νέα, πιθανώς τριπλή, διάσπαση. Προφανώς η συγκατοίκηση Κασσελάκη, Φάμελλου, Πολάκη θα είναι πολύ δύσκολη και μετά τις εκλογές, όποιος κι αν είναι ο νικητής, και ακόμη περισσότερο κανείς από τους τρεις δεν μπορεί να είναι το πρόσωπο γύρω από το οποίο θα στηθεί το κόμμα της ενιαίας Κεντροαριστεράς που πολλοί ονειρεύονται και στα δύο κόμματα. Για να υλοποιηθεί ένα τέτοιο σενάριο τη μεγαλύτερη σημασία έχει ποιος θα εκλεγεί αρχηγός στο ΠΑΣΟΚ. Με βάση τις πολιτικές θέσεις που διατυπώνονται δημόσια, αλλά και την επιτυχημένη συνεργασία του Χάρη Δούκα με δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ, οι οποίες στήριξαν την εκλογή του στον θώκο του δημάρχου Αθηναίων, εκείνος έχει το πλεονέκτημα. Η κρίση στον ΣΥΡΙΖΑ τον ενισχύει, αλλά δεν είναι αρκετή για να του δώσει την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ. Η μετακίνησή του κοντά στις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ αποκλείει τους ψηφοφόρους που προέρχονται από το Κέντρο και δυσκολεύει την προσπάθειά του. Αν όμως καταφέρει να εκλεγεί στο ΠΑΣΟΚ, τότε πρέπει να θεωρούμε βέβαιο ότι θα τραβήξει κοντά του ένα μεγάλο μέρος των απογοητευμένων Συριζαίων και στην πρώτη δημοσκόπηση θα εμφανιστεί με υψηλή δυναμική που θα προσεγγίζει το 20%. Κανείς από τους τρεις συνυποψηφίους του δεν έχει ανάλογη τύχη. Ο Ανδρουλάκης δύσκολα θα ξεπεράσει τον εαυτό του, ο Γερουλάνος «μιλάει» μόνο στο αυθεντικό ΠΑΣΟΚ, ενώ η Αννα Διαμαντοπούλου δεν είναι συμπαθής στον χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αντλεί δυνάμεις από το Κέντρο, όπου η αποδοχή του Κυριάκου Μητσοτάκη παραμένει υψηλή. Ωστόσο διαθέτει τα πιο «πρωθυπουργίσιμα» χαρακτηριστικά και εφόσον εκλεγεί, η Ν.Δ. θα βρεθεί στο «δικό της γήπεδο» απέναντι από έναν αξιόλογο αντίπαλο.

Σε κάθε περίπτωση, το ποιος θα εκλεγεί αρχηγός στο ΠΑΣΟΚ θα επηρεάσει καθοριστικά και τις εκλογές στον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν πρέπει να αποκλείουμε το ενδεχόμενο ορισμένοι από εκείνους που θα πάνε την επόμενη Κυριακή στις κάλπες του ΠΑΣΟΚ να ξαναπάνε στις 24 Νοεμβρίου στις κάλπες του ΣΥΡΙΖΑ, αν το αποτέλεσμα δεν τους ικανοποιεί. Το «κίνητρο» είναι ποιος μπορεί να κερδίσει τον Μητσοτάκη και αυτή η σκέψη καθοδηγεί τις επιλογές τους και παγιδεύει τους υποψήφιους αρχηγούς και στα δύο κόμματα. Αν δεν απεγκλωβιστούν από αυτή τη λογική και δεν πείσουν τους πολίτες για τα δικά τους ηγετικά προσόντα και την ορθότητα των πολιτικών επιλογών τους, θα μείνουν και πάλι στο... ψάξιμο.