Νίκος Φελέκης

Μπορεί η πλειονότητα των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ να είναι άθεοι, ο καλός Θεούλης, όμως, τους φέρθηκε καλά. Την εβδομάδα που προηγήθηκε της Ανάστασης του Ιησού -τη Μεγάλη Εβδομάδα- και αυτήν που ακολούθησε -της Διακαινησίμου- δεν είχαμε κάποιο πολιτικό φάλτσο στελέχους ή εσωκομματικό συμβάν που να φέρει σε δύσκολη θέση την αξιωματική αντιπολίτευση. Αντίθετα, σε δύο γεγονότα, στον εορτασμό της Πρωτομαγιάς και τις πατέντες των εμβολίων, οι εντυπώσεις ήταν μάλλον καλές για το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα. Η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί πως για πρώτη φορά, μετά το 2014, κατάφερε να έχει ένα αξιόμαχο μπλοκ στην προχθεσινή συγκέντρωση για την εργατική Πρωτομαγιά. Η επιτυχία πιστώνεται σε δύο πρόσωπα. Στον γραμματέα του κόμματος, Δημήτρη Τζανακόπουλο, που κατάφερε, μετά την εκλογή των νέων Νομαρχιακών Επιτροπών, να κινητοποιήσει τις κομματικές δυνάμεις του Λεκανοπεδίου, και στην υπεύθυνη για τα εργασιακά θέματα, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, που ενεργοποίησε το συνδικαλιστικό δίκτυο της Κουμουνδούρου, και κυρίως της ΠΑΣΚΕ και του πρώην ΠΑΣΟΚ στην ΑΔΕΔΥ και το Εργατικό Κέντρο Αθήνας, που έχουν απομακρυνθεί από τη Χαριλάου Τρικούπη.

Για τον ΣΥΡΙΖΑ η 6η Μαΐου ήταν μόνο η αρχή για τη «μάχη των μαχών» ώστε να μην ανατραπούν οι εργασιακές σχέσεις. Η ηγεσία της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει αποφασίσει να συνεχίσει την αντιπαράθεση με την κυβέρνηση στον δρόμο. Ο πρώτος στόχος είναι να μην κατατεθεί το εργασιακό νομοσχέδιο. Ο δεύτερος, να μην ψηφιστεί ή να αλλάξει ριζικά ως απότοκο της πίεσης των συνδικάτων και των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Και ο τρίτος, εφόσον ψηφιστεί, να μην εφαρμοστεί και να ακυρωθεί στην πράξη. Ως εκ τούτου στον ΣΥΡΙΖΑ περιμένουν την ερχόμενη εβδομάδα να τεθεί σε διαβούλευση και μέχρι τα τέλη Ιουνίου, οπότε και προβλέπεται η ψήφισή του, «το πιθανότερο είναι να έχουμε συνεχείς κινητοποιήσεις, συγκεντρώσεις και απεργίες», μας λέει στενός συνεργάτης του τέως πρωθυπουργού. Μάλιστα, ορισμένα υψηλόβαθμα στελέχη της Κουμουνδούρου, που επιμένουν στον αριστερό - ριζοσπαστικό προσανατολισμό του ΣΥΡΙΖΑ, θα επιθυμούσαν «το αντικυβερνητικό εργατικό μέτωπο που θα συγκροτηθεί ενάντια στο νομοθέτημα του Κωστή Χατζηδάκη να μετασχηματιστεί και σε πολιτικό μέτωπο κατά της κυβερνήσεως».

Πολιτική απομόνωση

Δυστυχώς γι’ αυτούς, αλλά και τον Αλέξη Τσίπρα, τόσο ο Δημήτρης Κουτσούμπας όσο και ο Γιάνης Βαρουφάκης αρνούνται την πολιτική συμπόρευση. Το ίδιο και οι δύο αριστερές εξωκοινοβουλευτικές οργανώσεις (ΛΑΕ και ΑΝΤΑΡΣΥΑ), στις οποίες συμμετέχουν αρκετά πρώην στελέχη, ακόμη και πρώην υπουργοί και βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ. Από εκεί που φαίνεται να αποκομίζει κέρδη η Κουμουνδούρου είναι το ΚΙΝ.ΑΛ., καθώς το κόμμα της Φώφης Γεννηματά ενώ με ανακοινώσεις του είναι απέναντι στο εργασιακό νομοσχέδιο, εντούτοις απείχε από τις κινητοποιήσεις συντασσόμενο με τη «ΓΣΕΕ των 3Α (Αλαλη, Αφαντη, Απούσα)», όπως αποκαλεί την τριτοβάθμια οργάνωση των εργατοϋπαλλήλων, υπό τον Γιάννη Παναγόπουλο, παλαιό κοινοβουλευτικό και διακεκριμένο στέλεχος του ιστορικού ΠΑΣΟΚ. Οι συνδικαλιστές της άλλοτε κραταιάς ΠΑΣΚΕ, και ιδιαίτερα οι αξιωματούχοι, φαίνεται πως, για λόγους δύναμης και εξουσίας, αρχίζουν να μετακομίζουν από την (εκλογικά και δημοσκοπικά φθίνουσα) Χαριλάου Τρικούπη στην Κουμουνδούρου. Σε αυτούς ελπίζει ο Αλέξης Τσίπρας προκειμένου να αποκτήσει ισχυρά ερείσματα στα συνδικάτα. Οπως το ίδιο ελπίζει να κάνει και με τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ στην Αυτοδιοίκηση, όπου επίσης ο ΣΥΡΙΖΑ υστερεί σε δυνάμεις όχι μόνον έναντι της Ν.Δ., αλλά και του ΚΙΝ.ΑΛ.

Για το θέμα της άρσης της πατέντας των εμβολίων κατά του COVID-19 που έθεσε με επιτακτικό τρόπο ο Αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν, ο Αλέξης Τσίπρας αισθάνεται (εν μέρει και δικαιολογημένα) δικαιωμένος, αφού όταν το είχε θέσει ο ίδιος στο Ελληνικό Κοινοβούλιο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον είχε, η αλήθεια είναι, χλευάσει. Βεβαίως ο πολιτικός καβγάς για την πατρότητα (Τσίπρας ή Μητσοτάκης) της πρότασης σχετικά με την άρση της πατέντας των εμβολίων μάλλον αδικεί τους δύο πολιτικούς αρχηγούς, και πρωτίστως τον πρωθυπουργό, ο οποίος ενώ στην αρχή απεδέχθη την πρόταση του καθηγητή Μόσιαλου και υπέγραψε μαζί του σχετικό άρθρο, στη συνέχεια υπαναχώρησε, προφανώς επειδή συντάχθηκε με την άποψη όσων χαρακτήρισαν την πρόταση ανέφικτη που πλήττει την ελεύθερη αγορά.

Προοδευτικό πρόσημο

Σε κάθε περίπτωση, στην Κουμουνδούρου θεωρούν ότι μετά και την πρόταση Μπάιντεν ο ΣΥΡΙΖΑ κερδίζει πόντους επειδή, όπως μας λέει στενός συνεργάτης του Αλέξη Τσίπρα, «στη συνείδηση των πολιτών καταγράφεται με την πλευρά των προοδευτικών δυνάμεων που υπεράνω βάζουν το συμφέρον της ανθρωπότητας και όχι με τους νεοφιλελεύθερους, όπως η κυβέρνηση Μητσοτάκη, που για κορόνα τους έχουν την ελεύθερη αγορά και τα κέρδη των πολυεθνικών». Το ερώτημα είναι αν ο Τσίπρας και οι στενοί του συνεργάτες θα συνεχίσουν να επικεντρώνουν την πολιτική αντιπαράθεση στον κορωνοϊό και την πανδημία ακόμη και τώρα που ουσιαστικά έληξε η καραντίνα και ανοίγει ο τουρισμός. Και το κυριότερο, τώρα που, όπως φαίνεται, θα υπάρχει επάρκεια εμβολίων και αργά αλλά σταθερά αρχίζει να χτίζεται (και μέχρι το φθινόπωρο να έχει επιτευχθεί) το, επιστημονικά επιθυμητό, τείχος ανοσίας. Το ερώτημα το θέτουν και στελέχη της αριστερής μειοψηφίας, τα οποία έχουν τη γνώμη ότι «η υπερβολή στην αντιπολιτευτική κριτική για τη διαχείριση της πανδημίας μπορεί να εξαλείψει τα οφέλη του ΣΥΡΙΖΑ από τα λάθη και τις αστοχίες της κυβέρνησης στο δεύτερο κύμα της πανδημίας».

Επιπροσθέτως, αυτά τα στελέχη σημειώνουν με σκεπτικισμό -έως και δυσφορία- το γεγονός ότι «με την εμμονή της ηγεσίας στην πανδημία χάνονται πρωτοβουλίες που θα μπορούσαν να καταστήσουν πιο ελκυστικό τον ΣΥΡΙΖΑ αφενός στη νεολαία και αφετέρου σε όσους έχουν οικολογικές ευαισθησίες». Φέρνουν δε ως παράδειγμα τις σχεδιαζόμενες παροχές της κυβέρνησης προς τους νέους για τουρισμό και παρακολούθηση θεαμάτων. «Αντί να προτείνουμε εμείς μέτρα ενίσχυσης των νέων, το κάνει ο Μητσοτάκης με στόχο να κλείσει την τρύπα που έχει στις νέες και νεαρής ηλικίας ψηφοφόρους. Σωστή είναι η αντίσταση στην αυθαιρεσία και την αστυνομική βία, αλλά δεν είναι μόνο αυτά που ενδιαφέρουν τη νεολαία», μας λέει βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Και συμπληρώνει: «Επίσης, μας πρόλαβαν η Φώφη και ο Μητσοτάκης στο θέμα του κλιματικού νόμου. Αντί την πρωτοβουλία να την έχει πάρει ο Τσίπρας, την πήρε η Γεννηματά και διαπραγματεύεται με την κυβέρνηση τις νομοθετικές πρωτοβουλίες που πρέπει να αναληφθούν. Εμείς θέλουμε συνασπισμό της Αριστεράς με τους Πράσινους και τους σοσιαλδημοκράτες, όμως το “τραπέζι” (τον κλιματικό νόμο) το έστρωσε το ΚΙΝ.ΑΛ. και κάλεσε σε “γεύμα” (συζήτηση στη Βουλή) την κυβέρνηση του Μητσοτάκη, που απεδέχθη, ως είναι φυσικό, ασμένως την πρόσκληση».

Εκτός από την ολιγωρία στα θέματα της νεολαίας και του κλιματικού νόμου, ένα άλλο θέμα που έχει αρχίσει να προβληματίζει τα στελέχη της Κουμουνδούρου είναι τα όσα συνέβησαν στην Ισπανία με τον θρίαμβο της Δεξιάς και την καταβύθιση των Podemos, αλλά και των σοσιαλιστών, στις τοπικές εκλογές στην Μαδρίτη. Μπορεί ανέκαθεν η Δεξιά να είχε την πρωτοκαθεδρία στην ισπανική πρωτεύουσα, όμως η εκτίναξη της «τραμπίστριας» Αγιούσο, η υποχώρηση των σοσιαλιστών και κυρίως το μονοψήφιο ποσοστό των Podemos ήταν μια οδυνηρή έκπληξη για τον Τσίπρα και όσους από την Προοδευτική Συμμαχία του ΣΥΡΙΖΑ έφερναν ως παράδειγμα προς μίμηση τη συγκυβέρνηση των σοσιαλιστών του Σάντσεθ με τους Podemos του Πάμπλο Ιγκλέσιας, του «αδελφού» του Αλέξη Τσίπρα στο παρελθόν. Εκτός από την ισπανική υποχώρηση της Αριστεράς, στην Κουμουνδούρου προσπαθούσαν να ερμηνεύσουν και την ταλάντωση του πολιτικοκοινωνικού εκκρεμούς προς τα δεξιά στη Γαλλία με τη Λεπέν και στην Ιταλία με τον Σαλβίνι. Επειδή παραδοσιακά ο ευρωπαϊκός Νότος επηρέαζε πάντα και τις ελληνικές υποθέσεις, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης και οι επιτελείς του προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις επιπτώσεις που μπορεί να έχει στα καθ’ ημάς η ενίσχυση του δεξιού πόλου σε Γαλλία, Ισπανία και Ιταλία. Μάλιστα ο προβληματισμός είναι μεγάλος και έντονος, αφού τα δημοσκοπικά δεδομένα συνεχίζουν να μην είναι ενθαρρυντικά για τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ οι επόμενες εκλογές θα γίνουν με το σύστημα της απλής αναλογικής, που ευνοεί την πολυδιάσπαση της ψήφου.

Το Ταμείο Ανάκαμψης

Ενα επίσης θέμα που απασχολεί την ηγεσία της Κουμουνδούρου είναι η αποκρυπτογράφηση του Ταμείου Ανάκαμψης - και ειδικότερα αν η έγκριση του ελληνικού σχεδίου ισοδυναμεί με νέο μνημόνιο. Η επί των οικονομικών υποθέσεων ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ (Δραγασάκης, Τσακαλώτος, Αχτσιόγλου, Χαρίτσης, Λιάκος, Χουλιαράκης κ.ά.) τις τελευταίες ημέρες ασχολείται επισταμένως με τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνει η χώρα προκειμένου να λάβει την κοινοτική βοήθεια των 32 δισ. ευρώ. Οχι τόσο γιατί έχουν εδραία την πεποίθηση ότι θα κερδίσουν τις επόμενες εκλογές και κατά συνέπεια θέλουν να ξέρουν τι θα αναλάβουν, όσο, κυρίως, για να ασκήσουν τεκμηριωμένη κριτική στην εκδήλωση που ετοιμάζουν για το Ταμείο Ανάκαμψης εντός του Μαΐου και στα πρότυπα των όσων έγιναν για το ΕΣΥ, το ιδιωτικό χρέος και τα Εργασιακά. Εξάλλου, η εκδήλωση αυτή πιθανότατα θα είναι η τελευταία πριν την Εθνική Συνδιάσκεψη, η οποία, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, θα πραγματοποιηθεί στις 20 Ιουνίου και στην οποία ο Αλέξης Τσίπρας, εκτός της παρουσίασης του προγράμματος και του πολιτικού σχεδίου για την ανάκαμψη του ΣΥΡΙΖΑ, θα προχωρήσει σε απολογισμό, άμα και αυτοκριτική τόσο για την περίοδο της διακυβέρνησης όσο και για τη διετία της αντιπολίτευσης.

Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η προσέγγιση του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης θα μπορούσε να περιγραφεί με τη φράση του Τζέιμς Θέρμπερ «Μην κοιτάζεις πίσω με θυμό, ούτε μπροστά με φόβο, αλλά γύρω σου προσεκτικά». Ο απολογισμός των κυβερνητικών και αντιπολιτευτικών πεπραγμένων θα ικανοποιήσει και την εσωκομματική αντιπολίτευση, η οποία το θέτει μετ’ επιτάσεως από τον Δεκέμβριο του 2019. Συνομιλητές του Αλέξη Τσίπρα υποστηρίζουν ότι στην Εθνική Συνδιάσκεψη ο επικεφαλής της Κουμουνδούρου θα ικανοποιήσει και τον ΣΥΡΙΖΑ και την Προοδευτική Συμμαχία με τη στρατηγική του «ριζοσπαστικού ρεαλισμού» που θα παρουσιάσει.

Μέχρι τότε θα πρέπει όμως να βρει τα τρωτά του ΣΥΡΙΖΑ, που δεν του επιτρέπουν, σχεδόν δύο χρόνια μετά την εκλογική ήττα, να καρπωθεί την κυβερνητική φθορά. Ομως, για να μπορέσει να σπάσει τις αλυσίδες που τον κρατούν δημοσκοπικά καθηλωμένο θα πρέπει πρώτα να τις δει. Και προσώρας αυτό δεν συμβαίνει. «Μακροπρόθεσμα μπορεί η τύχη», όπως έλεγε ο στρατάρχης Μόλτκε, «να απονέμεται στον ικανό», όμως, όπως υποστήριζε η Μάργκαρετ Θάτσερ, «ισως χρειαστεί να δώσεις μια μάχη περισσότερες από μία φορά για να την κερδίσεις». Και ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι σίγουρο ότι θα έχει την ευκαιρία να δώσει πολλές μάχες για να κερδίσει τον Μητσοτάκη. Αυτή όμως είναι μια άλλη ιστορία, η οποία θα αρχίσει να γράφεται μετά από 18 μήνες...