Νίκος Φελέκης

Πριν ακριβώς ένα χρόνο, στις 10 Νοεμβρίου 2023, ο Stefanos Κασσελάκης με διαδικτυακό του διάγγελμα ανακοίνωνε ότι την επομένη θα ζητήσει από την Κεντρική Επιτροπή να εγκρίνει την διεξαγωγή δημοψηφίσματος για να διαγραφούν οι Βίτσας, Σκουρλέτης, Τζουμάκας και Φίλης επειδή του ασκούσαν σκληρή κριτική. Απείλησε μάλιστα πως αν η Κεντρική Επιτροπή δεν το δεχθεί θα προσφύγει στη βάση. Ούτε στη βάση προσέφυγε ούτε η Κεντρική Επιτροπή αποφάσισε αφού η «Ομπρέλα» (Τσακαλώτος, Φίλης κ.α.), η ομάδα των «6+6» (Αχτσιόγλου, Χαρίτσης κ.α.) και η ομάδα Τεμπονέρα (Κοτσακάς, Τσιόκας κ.α.) αποχώρησαν από την Κεντρική Επιτροπή. Και στη συνέχεια και από το κόμμα.

Ήταν η πρώτη πράξη της αρχής του τέλους του ΣΥΡΙΖΑ. Για ένα χρόνο, υπό την ηγεσία Κασσελάκη, το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης δεν δοκιμάστηκε απλώς, αλλά εξαερώθηκε και διασύρθηκε. Η εκλογική του δύναμη υποχώρησε κι άλλο, έπεσε κάτω και από το 15% στις ευρωεκλογές, ενώ οι δημοσκοπήσεις το φέρνουν στην πέμπτη θέση με μονοψήφιο ποσοστό. Και πιθανότατα θα το περάσουν και τα κόμματα της Ζωής Κωνσταντοπούλου και της Αφροδίτης Λατινοπούλου όταν η διάσπαση, την οποίαν όλοι προφητεύουν, συντελεστεί. Και επισήμως. Την Παρασκευή αργά το βράδυ είχαμε την πρώτη πράξη. Ο Κασσελάκης, ως αναμένετο, δήλωσε ότι αποχωρεί από τον ΣΥΡΙΖΑ και θα φτιάξει δικό του κόμμα, ενώ τέσσερεις βουλευτές (Χρηστίδου, Πέτρος Παππάς, Μάλαμα και Αυλωνίτης) δήλωσαν ότι ανεξαρτοποιούνται. Αν ανεξαρτοποιηθεί, όπως έχει δηλώσει, και η Θοδώρα Τζάκρη τότε είναι αυτή που θα καταστήσει το ΠΑΣΟΚ, απ’ όπου προέρχεται, αξιωματική αντιπολίτευση.

Προσώρας, έχουμε μια παρανοϊκή κατάσταση: βουλευτές να ανήκουν σε δύο κόμματα. Παραμένουν λένε στον ΣΥΡΙΖΑ μέχρι να φτιάξει το κόμμα ο Κασσελάκης. Βουλευτές υπό προθεσμία. Το κατόρθωσε και αυτό ο ΣΥΡΙΖΑ. Και επειδή το κόμμα Κασσελάκη μπορεί να γελοιοποιηθεί πριν ακόμη ιδρυθεί το πιθανότερο είναι παραμονή της 24ης Νοεμβρίου, -την ημερομηνία δηλαδή που θα στηθούν οι κάλπες για τους τέσσερεις υποψήφιους αρχηγούς στον ΣΥΡΙΖΑ- να δώσει στη δημοσιότητα την ιδρυτική διακήρυξη του κόμματος, το οποίο όμως θα ιδρυθεί αργότερα, όπως αργότερα θα λάβει και το όνομα, με πολλούς Kasselistas να εισηγούνται το Δημοκρατικό Πατριωτικό Κίνημα.

Επιπροσθέτως, οι ρόλοι σε σχέση με τον Νοέμβριο του 2023 έχουν αντιστραφεί. Πρώτον, ο Κασσελάκης, με απόφαση της ΚΕ, την οποίαν αποδέχθηκε και το συνέδριο, δεν είναι αρχηγός. Δεύτερον, δύο στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ είχαν ζητήσει, από την Επιτροπή Δεοντολογίας, να τον διαγράψει από κομματικό μέλος. Σε αυτούς θα πρέπει να προσθέσουμε και τον Πολλάκη, ο οποίος, με στοιχεία που παρουσίασε την Πέμπτη στην Πολιτική Γραμματεία, υποστήριξε ότι το Πόθεν Έσχες που προσκόμισε ο Κασσελάκης είναι ψευδές. Και τρίτον, το συνέδριο (8-11 Νοεμβρίου) πιστοποίησε τη νέα διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ.

Όπως μάς έλεγε, την Παρασκευή το απόγευμα, διακεκριμένος παράγων της αξιωματικής αντιπολιτεύσεως, πρώην υπουργός και ιστορικό στέλεχος της αριστεράς: «Είτε ξεκινήσει είτε δεν ξεκινήσει είτε διακοπεί είτε εξελιχθεί ομαλά είτε λήξει είτε δεν ολοκληρώσει ποτέ τις εργασίες του το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ έχει καταγραφεί στις δέλτους της πολιτικής ιστορίας ως παρωδία». Και πράγματι ούτε οι Μόντι Πάιθον δεν θα μπορούσαν να σκαρώσουν τέτοια ταινία. Ακόμη και η σατυρική τους σειρά το «Ιπτάμενο Τσίρκο», που παίχτηκε στο BBC, υπολείπεται του σήριαλ «ο Κασσελάκης, ο Πολλάκης και και τα άλλα πτηνά της Κουμουνδούρου», που μετά το θέρος παίζεται καθημερινά, από πρωΐας έως εσπέρας, σε ραδιόφωνα, τηλεοράσεις και διαδίκτυο. Ποτέ κανένα κόμμα δεν εξευτελίστηκε τόσο όσο ο ΣΥΡΙΖΑ. Και το χειρότερο όλων είναι ότι ο ευτελισμός και η γελοιοποίηση προσώπων και δομών της Κουμουνδούρου δεν έγιναν από τους αντιπάλους της, αλλά από τα ίδια της τα μέλη. Στην αξιωματική αντιπολίτευση έβγαλαν μόνοι τους τα μάτια τους. Έχτισαν, με τόνους λάσπης, τείχη μεταξύ τους, που δεν μπορούν να γκρεμιστούν.

Είναι τόση η τοξικότητα και το μίσος μεταξύ των ηγετικών στελεχών που ακόμη κι αν κάποιοι ήθελαν να δώσουν τόπο στην οργή δεν μπορούν να το κάνουν. Οι χαρακτηρισμοί που εκτοξεύονται εκατέρωθεν δεν είναι μόνον πρωτοφανείς και απαράδεκτοι, αλλά ορισμένες συζητήσεις προκαλούν και τον γέλωτα. Για παράδειγμα σε πρόσφατη συζήτηση μεταξύ «συντρόφων» τον Stefanos οι αντιφρονούντες τον αποκαλούσαν Σάουρον και τους οπαδούς του, τους Kasselistas, Ορκ. Για τους μη γνωρίζοντες ο Σάουρον, είναι ο άρχοντας του σκότους στον Άρχοντα των Δακτυλιδιών του Τόλκιν, που με τη βοήθεια των αποκρουστικών ορκ θέλει να εξολοθρεύεσαι τους νάνους, τα ξωτικά και τους ανθρώπους και να καταλάβει τη Μέση Γη. Εκτός από τους πρωταγωνιστές του «Ιπτάμενου Τσίρκου» οι Συριζαίοι …πρωτομάστορες ανταγωνίζονται και τους ήρωες του «Άρχοντα των Δακτυλιδιών». Τόσο καλά και τόσο αριστερά και συντροφικά.

Μάλιστα, για να κατανοήσουμε την έκταση της φαρσοκωμωδίας οι Kasselistas μέχρι και λίγη ώρα πριν ξεκινήσει το συνέδριο απειλούσαν με προσφυγή στα δικαστήρια και ασφαλιστικά μέτρα για το «κόψιμο» συνέδρων από την Επιτροπή Πιστοποίησης. Η νομική ομάδα του Stefanos είχε ετοιμάσει, λένε, γνωμοδότηση για τις «παρανομίες που έχουν διαπράξει τα μέλη της Επιτροπής Πιστοποίησης και της Πολιτικής Γραμματείας» και σύμφωνα με την οποίαν «δικαιολογείται παρέμβαση του κράτους αφού το κόμμα λαμβάνει επιχορήγηση και κατά συνέπεια θα πρέπει η διαχείρισή του να γίνεται με σύννομες διαδικασίες και διαφανή τρόπο». Ασφαλιστικά μέτρα δεν κατατέθηκαν όμως ο Κασσελάκης ακόμη και μετά την αποχώρηση διατείνεται ότι θα προσφύγει σε άλλες νομικές ενέργειες. Πάντως, το γεγονός ότι και λίγες ώρες πριν ξεκινήσει το συνέδριο δεν είχε γίνει γνωστό το πόσοι ψήφισαν, πόσοι και ποιοι εξελέγησαν ποιοι και γιατί «κόπηκαν» από σύνεδροι αναντίρρητα δικαιολογεί τις ενστάσεις των kasselistas για αντιδημοκρατικές πρακτικές. Είναι δε λογικό να αμφισβητείται ο αριθμός των 4.2000 συνέδρων όταν ακόμη και στελέχη της πλειοψηφίας, το απόγευμα της Παρασκευής και πριν αποχωρήσουν οι Kasselistas, υποστήριζαν ότι οι εκλεγμένοι σύνεδροι είναι περίπου 3.500 και πάντως κάτω από 4.000. Και οπωσδήποτε στερείται σοβαρότητας ο αντίλογος της πλειοψηφίας: «Ούτε το αποτέλεσμα της προκριματικής ψηφοφορίας για τους υποψήφιους ευρωβουλευτές το μάθαμε ποτέ».

Ενδεχομένως, η ένταση και οι αντισυγκεντρώσεις να είχαν αποφευχθεί εάν είχε υιοθετηθεί η πρόταση των Φλαμπουράρη και Θεοχαρόπουλο το συνέδριο να μην γίνει με φυσική παρουσία, αλλά μόνον διαδυκτιακά. Μπορεί πολιτικά να μην περιποιούσε τιμή στον ΣΥΡΙΖΑ αφού θα αποδείκνυε ότι δεν μπορεί να οργανώσει ούτε την ύψιστη κομματική του διαδικασία όμως θα είχαν αποφευχθεί οι εικόνες μέσα και έξω -με σεκιούριτι και …τσουρομαδήματα- από το Gazi Live, το χώρο που έχει επιλεγεί για τη διεξαγωγή του συνεδρίου. Βέβαια, εκ των υστέρων τα …τσουρομαδήματα ήταν καλά αφού έφεραν το επιθυμητό, για την πλειοψηφία, αποτέλεσμα: Το διαζύγιο με τον Κασσελάκη.

Σε κάθε περίπτωση η διαδικασία εκλογής συνέδρων και αυτό καθαυτό το συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ένα ακόμη καρφί στο φέρετρο της αξιωματικής αντιπολίτευσης και μεγαλώνει την δυσπιστία έναντι του κόμματος που ουσιαστικά ίδρυσε ο Αλέξης Τσίπρας. Δυσπιστία που δεν περιορίζεται στους οπαδούς του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά εκτείνεται στο σύνολο της κοινωνίας καθώς η αξιωματική αντιπολίτευση δίνει τη εντύπωση ότι δεν ασχολείται με την προάσπιση των πολιτών και την επίλυση των προβλημάτων τους, αλλά αν είναι μεγαλύτερη του Κασσελάκη, του Πολλάκη, του Φάμελου, του Φαραντούρη και του Γκλέτσου η δύναμη στο κόμμα ή αν η Γεροβασίλη θα επικρατήσει της Τζάκρη και ποιά είναι η βούληση του Τσίπρα για τα τεκταινόμενα.

Συντάσσεται ο πρώην πρωθυπουργός με την πλειοψηφία ή την καθοδηγεί κιόλας ενεργά, όπως υποστηρίζουν ο Κασσελάκης και οι συνεργάτες του; Θέλει την διατήρηση του ΣΥΡΙΖΑ ή επιθυμεί, όπως διατείνονται (ορισμένοι αντίπαλοι αλλά και άσπονδοι φίλοι του) τη ρευστοποίηση της Κουμουνδούρου προκειμένου να δημιουργηθούν οι συνθήκες για αναδιοργάνωση της Προοδευτικής Παράταξης, στην οποίαν θα μπορεί και ο ίδιος να πρωταγωνιστήσει; Βεβαίως, κάτι τέτοιο προϋποθέτει και την αποτυχία Ανδρουλάκη να ξανακάνει μεγάλο και κυβερνητικό κόμμα το ΠΑΣΟΚ. Και μπορεί σύντροφοι και συνεργάτες του Αλέξη να το προεξοφλούν και να το επιθυμούν όμως η πραγματικότητα πολλές φορές διαψεύδει τη βούληση των ανθρώπων. Και πάντως είναι ένα στοίχημα που θα παιχτεί -εκτός απρόβλεπτων συμβάντων και δραματικών εξελίξεων- μετά και όχι πριν τις εκλογές του 2027.

Εξάλλου, στις επόμενες εκλογές το πιθανότερο είναι να λάβει μέρος και ο Stefanos Κασσελάκης με το δικό του κόμμα. Ενδεχομένως, αυτό είναι και το μόνο σίγουρο που προέκυψε ως εξέλιξη από τα συνεδριακά του ΣΥΡΙΖΑ. Η επόμενη μέρα της Κουμουνδούρου έχει δύο κόμματα. Ένα με επικεφαλής τον Φάμελο ή τον Πολλάκη και ένα με τον Κασσελάκη. Η διάσπαση, ανεξάρτητα από το πόσο θα διαρκέσουν οι σπασμοί, έχει συντελεστεί. Το ερώτημα είναι αν θα ακολουθήσουν τον Κασσελάκη και δέκα βουλευτές ώστε το νέο κόμμα να έχει και κοινοβουλευτική ομάδα. Δύσκολα θα βρεθούν δέκα πρόθυμοι να «κλέψουν» τις έδρες από το κόμμα με το οποίο εξελέγησαν. Εξάλλου οι πιο κοντινοί στον Κασσελάκη βουλευτές ήταν αυτοί που κατηγορούσαν τη Νέα Αριστερά για κλοπή εδρών και ζητούσαν να επιστραφούν οι 11 έδρες στον ΣΥΡΙΖΑ. Θα κάνουν το ίδιο; Και πόσοι θα είναι; Αν, όπως προαναφέραμε, αποχωρήσουν πέντε, αξιωματική αντιπολίτευση θα γίνει αυτομάτως το ΠΑΣΟΚ. Θα είναι δηλαδή διπλό το «έγκλημά» τους, σε βάρος του κόμματος που τους εξέλεξε.

Αυτός είναι και ο λόγος που αρκετοί Kasselistas προέτρεπαν τον Κασσελάκη να μην αποχωρήσει τώρα, αλλά να δημιουργήσει ένα συμπαγές «κόμμα μέσα στο κόμμα». Ο αριθμός των συνέδρων που εξέλεξαν «πιστοποιεί τη δύναμη που έχουμε» του έλεγαν και του εισηγούνταν να συνεχίσει να ασκεί «κριτική στη κομματική γραφειοκρατία» ώστε να διευρύνουν την απήχησή τους στην κοινωνία και αν η νέα ηγεσία τον διαγράψει τότε «θα νομομοποιείται να ιδρύσει νέο κόμμα». Εξάλλου, όσοι εισηγούνταν στον Κασσελάκη «εγρήγορση και εγκαρτέρηση» έχουν τη γνώμη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, με επικεφαλής τον Φάμελο ή τον Πολλάκη θα χάνει συνεχώς δυνάμεις. Από την άλλη βέβαια υπάρχουν και οι …λενινιστές αυτοί δηλαδή που έλεγαν στον Κασσελάκη ότι «χθες μπορεί να ήταν νωρίς να φτιάξουμε ένα καθαρό κεντρώο, μεταρρυθμιστικό και πατριωτικό κόμμα, αύριο όμως μπορεί να είναι αργά. Τώρα, που σε διώκουν και μαζί με σένα και μας που σε στηρίζουμε, είναι η ώρα». Και ο Κασσελάκης τους άκουσε.

Το σίγουρο είναι ότι πλειοψηφία των «87» στο συνέδριο ενισχύθηκε έτι περαιτέρω μετά τις αποκαλύψεις Πολλάκη για το Πόθεν Έσχες του Κασσελάκη. Κάποιοι μάλιστα υποστηρίζουν πως ο καθοριστικός λόγος που οδήγησε τον Κασσελάκη στην έξοδο ήταν οι αποκαλύψεις Πολλάκη που πιθανότατα θα φέρουν σε εξαιρετικά δύσκολη θέση τον Stefanos, ειδικά εάν αναλάβει δράση η οικονομική εισαγγελία. Ενδεικτική δε της ενότητας που υπήρχε ενάντια στην υποψηφιότητα Κασσελάκη αλλά και για το πως θα εκλεγεί η νέα ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ είναι ότι οι τέσσερεις υποψήφιοι πρόεδροι (Γκλέτσος, Πολλάκης, Φάμελος, Φαραντούρης), μαζί με τη γραμματέα του κόμματος Ράνια Σβίγγου και τον επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Νίκο Παππά συζήτησαν -την παραμονή πριν ξεκινήσει το συνέδριο- ακόμη και για τον τρόπο που θα γίνουν τα ντιμπέιτ μεταξύ των τεσσάρων μέχρι στις
24 Νοεμβρίου και μεταξύ των δύο που θα πάνε στον τελικό της 1ης Δεκεμβρίου.

Η απόφαση για ξεχωριστούς δρόμους με τον Κασσελάκη ήταν ειλημμένη και όταν ο Stefanos κατάλαβε ότι δεν έχει την πλειοψηφία για να αλλάξει στο συνέδριο την απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής τους διευκόλυνε με την αποχώρησή του. Άλλωστε ούτε οι Kasselistas μπορούσαν να συνυπάρξουν με την πλειοψηφία. Κατά συνέπεια μετά τη Νέα Αριστερά, την Πλεύση Ελευθερίας και το ΜΕΡΑ 25 άλλο ένα κόμμα, από τα σπλάχνα του ΣΥΡΙΖΑ θα διεκδικήσει, όταν γίνουν οι εκλογές, την εκπροσώπησή του στη Βουλή. Και οι δύο πλευρές γνώριζαν -και το είχαν αποδεχτεί- ότι φέτος τα Χριστούγεννα θα τραγουδήσουν χωριστά το «χιόνια στο καμπαναριό» και θα κόψουν διαφορετικές βασιλόπιτες. Εξάλλου, ο Κασσελάκης με το τελευταίο του βιντεοσκοπημένο μήνυμα, την Πέμπτη, είχε προαναγγείλει την απόφασή του λέγοντας καθαρά στους συνέδρους - οπαδούς του: «η κοινή μας πορεία τώρα αρχίζει». Άρχισε, αλλά δεν είναι σίγουρο -εάν πιστέψουμε τον Πολλάκη, ο οποίος υποστηρίζει πως ο Stefanos θα επιστρέψει στην Αμερική- ότι θα διαρκέσει πολύ.

Την ίδια ώρα, λίγο πιο κάτω στην αίθουσα Μελίνα Μερκούρη του ΣΕΦ -και όχι σε «μπουζουξίδικο»- τα στελέχη της Νέας Αριστεράς συζητούσαν πολιτικά και πολιτισμένα για την Αριστερά, την κατάσταση στη χώρα, την Ευρώπη και τον κόσμο μετά την εκλογή Τραμπ. Με ηρεμία, χωρίς μίσος και τοξικότητα, σε αντίθεση με τον ΣΥΡΙΖΑ, εξέλεξαν την ηγεσία και την Κεντρική τους Επιτροπή. Ο Αλέξης Χαρίτσης για να καταστήσει μάλιστα σαφή την αντίθεση και την εικόνα ανάμεσα στη Νέα Αριστερά και τον ΣΥΡΙΖΑ είπε στην εναρκτήρια ομιλία του: «Η πολιτική που οδήγησε στην ήττα το 2023 τη διαδέχθηκε μια απολύτως καταστροφική επιλογή. Η επένδυση σε έναν φωτογενή σωτήρα και στο “Τραμπικό” επιτελείο. Δεν είμαστε εμείς που παραδώσαμε την Αριστερά στη χλεύη και δεν ξεχνάμε τίποτα. Δεν ξεχνάμε την ανοχή και την ενθάρρυνση ενός πολιτικά αντιδραστικού σχεδίου. Δεν ξεχνάμε την υποταγή στον ηγέτη, δεν ξεχνάμε τη μετατροπή της Αριστέρας σε ένα ανυπόληπτο κατοικίδιο του συστήματος». Τι άλλο να πει ο άνθρωπος για να κάνει πιο μελαγχολικούς τους πρώην συντρόφους του…