Νίκος Φελέκης

Αναμφίβολα οι δημοσκοπήσεις συνεχίζουν να μην είναι καλές για τον ΣΥΡΙΖΑ. Και οπωσδήποτε το συμπίλημα με τα ευρήματα τριών εταιρειών (Marc, Opinion, Pulse) που δημοσιοποίησε προ ημερών το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο καθόλου δεν άρεσε στο Μαξίμου. Και είναι λογικό αφού ο πρωθυπουργός και οι συνεργάτες του θεωρούν ότι η διαφορά των 14 μονάδων υπέρ της Ν.Δ. (39% έναντι 25% του ΣΥΡΙΖΑ) αποτελεί εδώ και καιρό παρελθόν.

Επιπροσθέτως, όσοι από την κυβέρνηση ασχολούνται με τις σφυγμομετρήσεις της κοινής γνώμης επιμένουν ότι τα πραγματικά ποσοστά των κομμάτων οι δημοσκόποι θα αρχίσουν να τα καταγράφουν με αξιοπιστία δύο μήνες πριν από τη διενέργεια των εκλογών, όταν δηλαδή οι κάλπες θα αποτελούν πραγματικότητα και όχι υπόθεση εργασίας, και το κυριότερο θα έχουν αρχίσει να τίθενται με ένταση τα διλήμματα και τα διακυβεύματα της εκλογικής αναμέτρησης. Λένε μάλιστα ότι ο Αλέξης Τσίπρας μπορεί να ακούει την Ανγκελα Μέρκελ, αλλά κάνει αυτό που έλεγε η Μάργκαρετ Θάτσερ: Εάν δίνεις προσοχή στην κοινή γνώμη και τα αποτελέσματα των δημοσκοπήσεων, τότε δεν κυβερνάς, αλλά υπακούς. Συνεπώς, ο πρωθυπουργός θα περιμένει να δει και τις δημοσκοπήσεις, που θα γίνουν από το δεύτερο δεκαήμερο του Μαρτίου και μέχρι στις αρχές Απριλίου, πριν αποφασίσει οριστικά για τον χρόνο των εκλογών. 

Οι «επώνυμοι» και ο Μάιος

Ο Μάιος και η τετραπλή κάλπη (για βουλευτές, ευρωβουλευτές, δημάρχους, περιφερειάρχες) εξακολουθεί πάντως να είναι το επικρατέστερο σενάριο, όμως η εξάντληση της τετραετίας και η διενέργεια εκλογών τον Σεπτέμβριο - Οκτώβριο είναι αλήθεια ότι αποκτά ολοένα περισσότερους οπαδούς. Οι περισσότεροι από τους «επώνυμους» βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ τάσσονται υπέρ του Μαΐου. Αφενός επειδή φοβούνται ότι μια (βασίμως πιθανολογούμενη) μεγάλη ήττα στις ευρωπαϊκές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξεπεραστεί στον λίγο χρόνο που θα απομένει μέχρι τη διενέργεια των εθνικών εκλογών. Και αφετέρου διότι δεν μπορούν εισέτι να υπολογίσουν το ύψος της ζημιάς που προκαλούν οι... πετριές που εκσφενδονίζει καθημερινά στην κυβερνητική πρόσοψη ο τέως υπουργός Αμυνας Πάνος Καμμένος και οι οποίες πιθανότατα θα γίνουν... κοτρόνες αν οι ΑΝ.ΕΛ. μείνουν με τέσσερις βουλευτές και ο ίδιος απολέσει την ιδιότητα του αρχηγού κοινοβουλευτικής ομάδας. Αυτός είναι και ο λόγος που η κυβερνητική πλειοψηφία ουσιαστικά εξαναγκάζεται να δεχτεί να διατηρήσουν οι Πάνος Καμμένος και Σταύρος Θεοδωράκης το στάτους του αρχηγού, παρότι ΑΝ.ΕΛ. και Ποτάμι δεν θα λογίζονται κοινοβουλευτικές ομάδες. Εκ παραλλήλου τούς προβληματίζει έντονα και το γεγονός ότι η εικόνα στο Κοινοβούλιο με τους συνεχείς τσακωμούς για τις συνθέσεις των επιτροπών, τις πλειοψηφίες για την εισαγωγή των νομοσχεδίων και τις ονομαστικές ψηφοφορίες πρωτίστως πλήττει την κυβέρνηση. 

Τα κόκκινα δάνεια

Και φυσικά επειδή ανησυχούν για τις ιδιαίτερα αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να υπάρξουν -όχι μόνο στην οικονομία, αλλά και στην πολιτική σταθερότητα και την κοινωνική συνοχή- εάν δεν βρεθεί ικανοποιητική λύση στο ζήτημα των κόκκινων δανείων των τραπεζών. Κάτι που επισήμανε εμμέσως και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης όταν υποστήριξε πως σε περίπτωση που δεν εξευρεθεί γρήγορα λύση τότε οι τράπεζες θα χρειαστούν και νέα ανακεφαλαιοποίηση με χρήματα μάλιστα των καταθετών. Αν τα λεγόμενα του Δραγασάκη δεν αναφέρονται σε bail in ή δεν αποτελούν -αν και για ορισμένους το πιθανότερο είναι ότι αποτελούν- προάγγελο δραστικού περιορισμού των σημερινών ορίων προστασίας της πρώτης κατοικίας, θα πρέπει να υποθέσουμε πως η κυβέρνηση στο επόμενο τρίμηνο θα επιχειρήσει να κουρέψει κάποια δάνεια προκειμένου να προσποριστεί εκλογικά οφέλη αδιαφορώντας (;) αν μια τέτοια ενέργεια τη φέρει σε σύγκρουση με τους εταίρους-δανειστές. Την περίπτωση αυτή δεν πρέπει να την αποκλείσουμε καθώς ο πρωθυπουργός και οι επιτελείς του επιθυμούν παντί τρόπω να δείχνουν ότι τον έλεγχο της διακυβέρνησης τον έχει τώρα η κυβέρνηση και όχι η τρόικα. Είναι σημαντικό για το πολιτικό αφήγημα του Αλέξη Τσίπρα να κυριαρχήσει η εντύπωση ότι η έξοδος από τα μνημόνια είναι ουσιαστική και πως τα λεγόμενα περί τέταρτου μνημονίου από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τους άλλους πολιτικούς αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ αποτελούν αντιπολιτευτική πομφόλυγα. Οπως δεν πρέπει να αποκλείσουμε ή μάλλον θα πρέπει να είμαστε σίγουροι ότι μετά την ακύρωση της περικοπής των συντάξεων η επόμενη ακύρωση θα αφορά το αφορολόγητο όριο. Κυβερνητικοί παράγοντες υποστηρίζουν πως ο πρωθυπουργός θα εξαγγείλει ότι το αφορολόγητο δεν θα περικοπεί την 1/1/2020, υπό την προϋπόθεση βεβαίως να κερδίσει τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ και ο ίδιος να συνεχίσει να βρίσκεται στην πρωθυπουργία. 

Ποιοι θέλουν εξάντληση τετραετίας

Ενδεχομένως, οι «επώνυμοι» θέλουν εκλογές τον Μάιο και για έναν ακόμη λόγο: επειδή είναι σίγουροι ότι οι ίδιοι θα επανεκλεγούν ακόμη και στην περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ εκλέξει τους μισούς από τους 145 βουλευτές που έχει σήμερα. Οι υπόλοιποι βουλευτές, των οποίων η επανεκλογή είναι αβέβαιη, καθώς και τα στελέχη, που απασχολούνται στον κρατικό μηχανισμό, στην πλειοψηφία τους επιθυμούν να εξαντληθεί η τετραετία. Μαζί τους συμφωνούν και εκείνοι οι υπουργοί και τα στελέχη των δημοσίων επιχειρήσεων που έχουν ακόμη «απλωμένο τραχανά» με δουλειές που πρέπει να ολοκληρωθούν και επενδύσεις που προγραμματίζονται να γίνουν. Το επιχείρημα όλων αυτών είναι ότι ο χρόνος δουλεύει υπέρ της κυβέρνησης, αφού, όπως λένε, θα αρχίσουν να αποδίδουν τα θετικά μέτρα, το Μακεδονικό δεν θα είναι στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας, ενώ η παράταση της εκλογικής αγωνίας θα αρχίσει να προκαλεί εκνευρισμό στα κόμματα της αντιπολίτευσης και φέρνουν ως παραδείγματα την «εξέγερση» Δένδια κατά των ακραίων στη Ν.Δ. και τον ήκιστα ελκυστικό τρόπο με τον οποίο η Χαριλάου Τρικούπη έχει διαχειριστεί, το τελευταίο διάστημα, το πολιτικό μέλλον του ΚΙΝ.ΑΛ. και τις υποψηφιότητες των Γιώργου Παπανδρέου και Ευάγγελου Βενιζέλου. Επίσης, υποστηρίζουν ότι χρόνος χρειάζεται και για να τελεσφορήσουν οι πρωτοβουλίες που αναπτύσσονται -πλέον όχι μόνο στο παρασκήνιο, αλλά και δημόσια- «για να συγκροτηθεί, με κορμό τον ΣΥΡΙΖΑ, ένα ευρύτερο προοδευτικό μέτωπο απέναντι στη συντηρητική παλινόρθωση». Για την αναγκαιότητα συνεργασίας με δυνάμεις που προέρχονται από την ευρύτερη Κεντροαριστερά και ειδικότερα από τον χώρο του ιστορικού ΠΑΣΟΚ πλέον συμφωνούν άπαντες στον ΣΥΡΙΖΑ. Οι ενστάσεις που υπήρχαν, στην αρχή από πολλούς και στη συνέχεια από ορισμένους, για την προσέγγιση με τα «υλικά από κατεδάφιση», όπως αποκαλούσαν απαξιωτικά τους πασοκογενείς, έχουν, ως φαίνεται, ξεπεραστεί. Αλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι το επόμενο μεγάλο πρότζεκτ του Τσίπρα είναι, όπως μετ’ επιτάσεως λέγεται, η άλωση της Κεντροαριστεράς. Οπως παραδέχονται αυτοί που γνωρίζουν καλά τα σχέδια του πρωθυπουργού, «ο Αλέξης θέλει από την κάλπη των εκλογών, ακόμη κι αν τις χάσει, να βγει ως ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης της λεγόμενης Προοδευτικής Παράταξης». Γι’ αυτό και θα κάνει οτιδήποτε χρειαστεί προκειμένου «το ΚΙΝ.ΑΛ. να έχει την τύχη της μεταδικτατορικής Ενωσης Κέντρου». Για να συμβεί αυτό θα πρέπει η εκλογική επίδοση της Φώφης Γεννηματά να παραμείνει χαμηλή, όπως τον Σεπτέμβριο του 2015, και ο πολιτικός προσανατολισμός του ΚΙΝ.ΑΛ. να είναι προς τη Ν.Δ. και τον Κυριάκο Μητσοτάκη προκειμένου ο ΣΥΡΙΖΑ να καρπωθεί τη δυσαρέσκεια των παραδοσιακών ψηφοφόρων του παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ, οι οποίοι συνεχίζουν να διακατέχονται από αντιδεξιά και αντιμητσοτακικά αισθήματα.

Προοδευτική Συμπαράταξη

Εξυπακούεται πως η κατίσχυση του Τσίπρα στον χώρο του Κέντρου βοηθάει και το σχέδιο του πρωθυπουργού αφενός να γίνει ο ΣΥΡΙΖΑ ο ένας από τους δύο πόλους του νέου και ισχυρού, όπως πιθανολογείται, δικομματισμού που αρχίζει και διαφαίνεται και αφετέρου ο ίδιος να επιστρέψει μετά από κάποιο διάστημα και ενδεχομένως προτού συμπληρώσει το 50ό έτος της ηλικίας του στο Μαξίμου. Για τον σκοπό αυτό είναι πολύ πιθανό να αλλάξει την ονομασία του κόμματός του και τη θέση του «Ενιαίου Κοινωνικού Μετώπου» που σήμερα υπάρχει δίπλα στον ΣΥΡΙΖΑ να την πάρει η «Προοδευτική Συμπαράταξη». Ηδη στήνονται συνεχώς πολιτικά σχήματα και ομάδες που, μαζί με προσωπικότητες από την Κεντροαριστερά, θα γίνουν συνοδοιπόροι του Τσίπρα στον δρόμο προς τις κάλπες. Εκτός από αυτούς που έκαναν την εκδήλωση στο Μέγαρο Μουσικής ή τα μεσαία στελέχη που έφυγαν ή ετοιμάζονται να φύγουν το αμέσως προσεχές διάστημα από το ΚΙΝ.ΑΛ., υπάρχουν οι της ΔΗΜ.ΑΡ. του Θανάση Θεοχαρόπουλου που μαζί με τους ΜΕΤΑρρυθμιστές του Σπύρου Λυκούδη, τον Σπύρο Δανέλλη, τον Νίκο Μπίστη, τον Γιάννη Ραγκούση και άλλους πρώην βουλευτές ή υπουργούς του ΠΑΣΟΚ (τα «πολιτικά απολειφάδια», όπως τους αποκαλεί η Χαριλάου Τρικούπη) οι οποίοι στην πορεία προς τις εκλογές θα ονομάσουν εαυτούς «Προοδευτικές Δυνάμεις» και θα συμπαραταχθούν με τον ΣΥΡΙΖΑ, όπως είχαν κάνει πριν από περίπου 30 χρόνια οι προερχόμενες από το ΚΚΕ εσ. «άλλες Δημοκρατικές Δυνάμεις», οι οποίες προσκολλήθηκαν στο ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. 

Η εκδήλωση του SPD

Η ανασύνθεση της Προοδευτικής Παράταξης υπό την ηγεμονία του Τσίπρα τόσο από το Μαξίμου όσο και από την Κουμουνδούρου σχεδιάζεται να είναι -ει δυνατόν και σε καθημερινή βάση- βασικό στοιχείο της πολιτικής αντιπαράθεσης ανάμεσα στον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝ.ΑΛ. Ακόμη και την επέτειο των 100 χρόνων από τη γέννηση του Ανδρέα Παπανδρέου θα προσπαθήσουν, έστω και με διακριτικό τρόπο, να εκμεταλλευτούν. Πολιορκητικοί κριοί για τη «συνεύρεση των δυνάμεων της ριζοσπαστικής Αριστεράς με τους σοσιαλδημοκράτες και τους προοδευτικούς κεντρώους του ιστορικού ΠΑΣΟΚ» φαίνεται ότι έχουν επιλεγεί να είναι ο Νίκος Παππάς, ο Αλέκος Φλαμπουράρης και ο Χριστόφορος Βερναρδάκης. Αυτοί, μαζί με τους πασοκογενείς Αντώνη Κοτσακά, Χρήστο Σπίρτζη, Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου και τον Δημήτρη Παπαδημούλη από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα σηκώσουν, μέσω συζητήσεων, εκδηλώσεων αλλά και στο παρασκήνιο, το βάρος της δημιουργίας του Μετώπου των Προοδευτικών Δυνάμεων, συνεπικουρούμενοι, όπως προαναφέραμε, και από τους «ψιλούς» (από άποψη πολιτικής βαρύτητας και εκλογικής απήχησης) της Κεντροαριστεράς. Εξυπακούεται ότι την υψηλή εποπτεία στο όλο εγχείρημα θα την έχει ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος στις 4 Μαρτίου, μαζί με τον Ούντο Μπούλμαν, τον επικεφαλής της ευρωομάδας των σοσιαλδημοκρατών, θα μιλήσουν σε εκδήλωση που διοργανώνει το SPD στην Αθήνα και στην οποία έχουν κληθεί να παραστούν και να μιλήσουν ο Γιώργος Παπανδρέου ως πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς, η Φώφη Γεννηματά, ο Σταύρος Θεοδωράκης και άλλοι πολιτικοί, επιστήμονες και διανοούμενοι που ασχολούνται επισταμένως με θέματα που αφορούν το μέλλον της Ευρώπης. Το γεγονός ότι εκ των πρωταγωνιστών στην εκδήλωση είναι και η πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ και νυν συνοδοιπόρος του ΣΥΡΙΖΑ Λούκα Κατσέλη κάνει πολλούς στη Χαριλάου Τρικούπη καχύποπτους σε σχέση με τη σκοπιμότητα της εκδήλωσης και μάλλον το κλίμα μεταξύ ΚΙΝ.ΑΛ. και ΣΥΡΙΖΑ θα βαρύνει ακόμη περισσότερο...