Παντελής Καψής

Δεν κρύφτηκε όμως, έθεσε μόνος του το ερώτημα «πού θα βρούμε τα λεφτά» και έδωσε και την απάντηση: «από τις τράπεζες, τις πολυεθνικές και τα ολιγοπώλια τους».

Αν αυτό σας θυμίζει το «λεφτά υπάρχουν» δεν έχετε άδικο. Την ίδια πάνω κάτω επιχειρηματολογία είχε χρησιμοποιήσει και ο Γιώργος Παπανδρέου το 2009 κι όπως και τότε, έτσι και σήμερα δεν είχε και δεν έχει καμία σχέση με την πραγματικότητα. Εντάξει στα προφορικά είναι εύκολο να παίζεις με δισεκατομμύρια, στην πράξη έχει αποδειχθεί ότι τα περιθώρια είναι περιορισμένα και κάθε απόφαση έχει μεγάλο κόστος. Για να μη πούμε ότι τις πιο πολλές φορές πρόκειται για λόγια χωρίς αντίκρισμα. Ποιες ακριβώς «πολυεθνικές» θα φορολογήσει και με ποιο τρόπο;

Είναι αλήθεια ότι οι άλλοι υποψήφιοι είναι περισσότερο προσεκτικοί, αποφεύγουν τέτοιες παγίδες. Άλλωστε ο Δούκας είναι φανερό πως έχει σχέδιο να προσελκύσει αριστερούς ψηφοφόρους, όχι αναγκαστικά ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι εννοεί όσα υποστηρίζει και ότι απλώς δεν θέλει να γίνει αρεστός σε αυτό το κοινό. Χωρίς τη δική του στήριξη άλλωστε δεν έχει πολλές ελπίδες.

Αν η δική του περίπτωση κινείται στα άκρα, η γενικότερη αίσθηση μου από τον διάλογο και τις θέσεις των υποψηφίων είναι ότι κινούνται σε μια εναλλακτική πραγματικότητα,. Για την ακρίβεια μου θυμίζουν τον πολιτικό διάλογο πριν από το ξέσπασμα της κρίσης. Όχι δεν λένε όλοι τα ίδια. Υπάρχει μεγάλη διαφορά ανάμεσα στη συγκροτημένη πρόταση της Διαμαντοπούλου για τον αναγκαίο μετασχηματισμό της οικονομίας και στον αέρα τον ήλιο και τη θάλασσα που είναι κατά τον Γερουλάνο οι «πηγές πλούτου» της Ελλάδας. Όλοι οι υποψήφιοι όμως κινούνται χωρίς να αναφέρονται στους περιορισμούς μέσα στους οποίους είμαστε υποχρεωμένοι να κινηθούμε μετά την κρίση.

Μπορεί για παράδειγμα να συμφωνήσουμε όλοι ότι οι ελλείψεις στα σχολεία είναι απαράδεκτες, ότι οι 10.000 προσλήψεις απλώς αναπληρώνουν όσους συνταξιοδοτούνται ή ακόμα και ότι οι συγχωνεύσεις σχολείων είναι προβληματικές. Όμως αυτό πρέπει να ειδωθεί μέσα στο πλαίσιο της δέσμευσης της χώρας για μία πρόσληψη για κάθε αποχώρηση από το δημόσιο. Και ότι εκτός από καθηγητές χρειαζόμαστε γιατρούς, νοσοκόμους, πυροσβέστες, υπάλληλους καθαριότητας και μια σειρά από άλλες κρίσιμες ειδικότητες για το κοινωνικό κράτος.

Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να ειπωθεί για τη φορολογία των επιχειρήσεων. Είμαστε η τελευταία χώρα στην Ευρώπη στις επενδύσεις και η προσέλκυση κεφαλαίων αποτελεί μία από τις πιο σημαντικές προτεραιότητες αν δεν θέλουμε να μεγαλώσει κι άλλο η απόσταση που μας χωρίζει από τις υπόλοιπες χώρες. Ακόμα κι αν υπάρχουν περιθώρια αύξησης των φόρων είναι αυτό που χρειάζεται για την περίφημη αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου; Αν κάποιοι όπως ο κ. Δούκας το πιστεύουν θα πρέπει να εξηγήσουν ταυτόχρονα πώς θα προσελκύσουν τις επενδύσεις. Όταν δεν το κάνουν το μόνο που πετυχαίνουν είναι να υπονομεύουν την αξιοπιστία τους.

Αλλά και γενικότερα, η Ελλάδα είναι δεσμευμένη σε μια πολιτική λιτότητας στο δημόσιο καθώς πρέπει κάθε χρόνο να εμφανίζει πρωτογενές πλεόνασμα 2%. Την ίδια στιγμή εμφανίζει ένα από τα μεγαλύτερα εξωτερικά ελλείμματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Με άλλα λόγια ξοδεύουμε και πάλι περισσότερα από όσα παράγουμε.

Προφανώς σε μια προεκλογική περίοδο ένας υποψήφιος πρέπει να μιλά για το αύριο, να δημιουργεί ένα αίσθημα αισιοδοξίας. Για να έχει αξιοπιστία ωστόσο πρέπει οι προτάσεις του να στηρίζονται στην πραγματικότητα και στους περιορισμούς που επιβάλλει. Ομολογώ ότι αυτό είναι που περιμένω περισσότερο από τους υποψηφίους στον αποψινό τους διάλογο στην ΕΡΤ. Λιγότερες προτάσεις και προκάτ σχέδια για το αύριο και μεγαλύτερη κατανόηση του σύνθετου χαρακτήρα των προβλημάτων και των διλημμάτων που έχουμε μπροστά μας. Είναι το καλύτερο μέτρο για την αξιοπιστία και την ειλικρίνειά τους.