Παντελής Καψής

Διέγραψε μια σχεδόν δεκάχρονη πορεία από την διακήρυξη της ουτοπίας και της κατάργησης του Μνημονίου με ένα νόμο και ένα άρθρο ως τον πιο στυγνό και απροκάλυπτο κυνισμό. Γιατί αυτή η τελευταία απόφαση της Κεντρικής του Επιτροπής αυτό ήταν, επίδειξη κυνισμού. Μπροστά στη βέβαιη πια διάσπαση, η ομάδα των 87, η ομάδα Τσίπρα δηλαδή, αποφάσισε ότι το μείζον είναι να κρατήσουν τη σφραγίδα, το κτίριο και τη χρηματοδότηση του κόμματος. Αν αυτό συνιστά ένα νομιμοφανές πραξικόπημα σε βάρος της εσωκομματικής δημοκρατίας, τόσο το χειρότερο για τη δημοκρατία. Για να μην έχουμε μάλιστα καμιά αμφιβολία για τις προθέσεις τους, διαρρέουν ταυτόχρονα ότι η απόφαση αυτή δεν πρόκειται να τεθεί υπό την κρίση του προσεχούς συνεδρίου, πιθανώς επειδή δεν θα γίνει συνέδριο.

Και για μεν τον Κασσελάκη ουδείς μπορεί να προβλέψει την τύχη του. Θα μπορέσει να ανατρέψει τα σε βάρος του μέτρα μέσα στο κόμμα; Θα αποχωρήσει να φτιάξει δικό του κόμμα και αν ναι με ποιους; Και τι απήχηση μπορεί να έχει; Ο χρόνος θα δείξει. Για τον υπόλοιπο Σύριζα ωστόσο μπορούμε να κάνουμε ορισμένες σκέψεις.

Στο μυαλό των πραξικοπηματιών πρυτάνευσε προφανώς η σκέψη ότι η ενέργεια τους μπορεί να έχει βραχυπρόθεσμο κόστος, γρήγορα όμως θα ξεχαστεί. Θα μείνει η ουσία, το κόμμα δηλαδή, στα χέρια τους. Αυτή άλλωστε είναι η πείρα των τελευταίων ετών. Ποτέ οι εσωκομματικές εκκαθαρίσεις και οι διαγραφές δεν κόστισαν. Ακόμα και όταν αφορούσαν κορυφαία στελέχη.

Έτσι είναι. Όμως αυτή τη φορά τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. Κατ αρχήν, δεν έχουμε την περίπτωση, όπως συμβαίνει συνήθως, όπου ο νικητής μιας εσωκομματικής διαδικασίας διαγράφει τον ηττημένο ο οποίος έτσι κι αλλιώς μπορεί να τρωγόταν να αποχωρήσει. Εδώ έχουμε τον αρχηγό, ο οποίος εκλέχτηκε με ανοιχτές διαδικασίες από τα μέλη και τους φίλους του κόμματος, να ανατρέπεται από μια στενή ομάδα στελεχών. Στελέχη τα οποία μάλιστα αρνούνται να του δώσουν την ευκαιρία να τεθεί και πάλι υπό την κρίση των μελών. Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι ο απλός ψηφοφόρος θα δεχθεί να γίνει συμμέτοχος και να νομιμοποιήσει μια τόσο επιλήψιμη διαδικασία. Υπάρχουν και όρια τα οποία στη συγκεκριμένη περίπτωση ξεπεράστηκαν.

Το πιο σοβαρό ωστόσο είναι ότι ο αποκλεισμός Κασσελάκη αποτελεί μόνο την τελευταία πράξη μιας διαδικασίας απογύμνωσης του Σύριζα. Το 2015 συστήθηκε στην ελληνική κοινωνία ως το κόμμα το οποίο ήρθε για να ανατρέψει εκ βάθρων το πολιτικό σύστημα. Ευαγγελίστηκε μια ριζικά διαφορετική και πιο δίκαιη οργάνωση στο εσωτερικό αλλά και αναδιάταξη των σχέσεων μας με την Ευρώπη σε ισότιμη βάση. Πολλοί τον πίστεψαν. Το έκανε μάλιστα με έναν ακραία επιθετικό λόγο ο οποίος κορυφώθηκε στην παρωδία του δημοψηφίσματος. Το ξήλωμα της εικόνας του άρχισε από την επόμενη ημέρα και συνεχίζεται ως σήμερα. Οι πολίτες διαπίστωσαν ότι οι διακηρύξεις ήταν λόγια χωρίς περιεχόμενο. Και ότι τα στελέχη του κόμματος, με πρώτο τον Αλέξη Τσίπρα, ήταν διατεθειμένοι να κάνουν τα πάντα προκειμένου να διατηρήσουν την εξουσία. Από το να συνεργαστούν με την ακροδεξιά και τους μερκελιστές του ΠΑΣΟΚ ως το να κυνηγήσουν δικαστικά τους αντιπάλους τους. Και από το να αρνηθούν τα αποτελέσματα του δικού τους δημοψηφίσματος ως το να εφαρμόσουν τα πιο σκληρά μέτρα του δικού τους μνημονίου. Το έκαναν χωρίς ουσιαστικές εσωκομματικές αντιστάσεις ακριβώς επειδή για την πλειονότητα των στελεχών του το κόμμα υπήρξε πρωτίστως ένας μηχανισμός ανέλιξης στην εξουσία. Η ιδεολογία ήταν σε δεύτερη μοίρα.

Στο δρόμο προσπάθησαν βέβαια να μετεξελιχθούν σε ένα πιο συμβατικό κόμμα στις παρυφές της σοσιαλδημοκρατίας. Ανακάλυψαν όμως ότι το τζίνι είχε βγει από το μπουκάλι. Οι ψηφοφόροι είχαν φύγει, άλλοι για το σπίτι τους άλλοι για πιο αυθεντικές εκφάνσεις του εθνολαϊκισμού. Έτσι ο Κασσελάκης υπήρξε από την πρώτη στιγμή η αποτύπωση της κρίσης του Σύριζα. Έπαιξαν μαζί του, ανέχτηκαν τις ιδιορρυθμίες του, όχι όμως και να τον αφήσουν να τους πάρει το κόμμα. Μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο απέδειξαν για μια ακόμα φορά πως είναι διατεθειμένοι να κάνουν τα πάντα προκειμένου να το αποτρέψουν.