Σπύρος Παππάς

Τα τελευταία χρόνια όμως η λειτουργία τους έχει δυσκολέψει πάρα πολύ. Οι διαπληκτισμοί, οι απειλές, οι προπηλακισμοί τείνουν να γίνουν καθημερινά φαινόμενα. Οι εκπαιδευτικοί καλούνται να δώσουν καθημερινό αγώνα για να μπορέσουν όχι μόνο να κρατήσουν τον παιδαγωγικό τους ρόλο, αλλά και να δρουν παράλληλα ως ψυχολόγοι και κοινωνικοί λειτουργοί.

Το φαινόμενο της στοχοποίησης των εκπαιδευτικών, άλλοτε εκούσια και άλλοτε ακούσια, δεν είναι τωρινό. Για πολλά χρόνια η αρνητική στάση των εκπαιδευτικών για την αξιολόγηση δημιουργούσε ένταση, δυσφορία και αγανάκτηση. Για πολλούς δε η αξιολόγηση ήταν «casus belli». Σήμερα όμως, η αξιολόγηση, σχολείων και εκπαιδευτικών, πέραν του ότι αποτελεί νόμο του κράτους, η εν λόγω διαδικασία έχει πάρει τον δρόμο της.

Ποια λοιπόν είναι σήμερα, τα ζητήματα εκείνα και ποιοι παράγοντες προκαλούν την αρνητική στάση, πολλών εξ ημών, έναντι των εκπαιδευτικών και του σχολείου γενικότερα; Η οικονομική κρίση; Η ανεργία; Η δύσκολη καθημερινότητα; Η έκπτωση ηθών και αξιών; Αυτοί, αλλά και πολλοί άλλοι παράγοντες ευθύνονται για την κατάσταση αυτή. Η υιοθέτηση όμως της αρνητικής αυτής στάσης, από όλο και μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού, είναι βέβαιο πως θα έχει σαν αποτέλεσμα τη σταδιακή υποβάθμιση του ρόλου των εκπαιδευτικών και του σχολείου και νομοτελειακά την πλήρη απαξίωσή τους. Αυτό θέλουμε;

Γιατί όμως να θέλουμε την υποβάθμιση και απαξίωσή τους; Πιστεύουμε ότι δεν ανταποκρίνονται στις αυξημένες ανάγκες του σήμερα; Νομίζουμε ότι τα ξέρουμε όλα και υποτιμούμε την επαγγελματική τους κατάρτιση; Είμαστε προκατειλημμένοι επειδή οι εκπαιδευτικοί είναι μόνιμοι υπάλληλοι και έχουν σταθερό μισθό, ενώ εμείς βιώνουμε σε μεγάλο βαθμό την ανεργία και τρέχουμε καθημερινά για «τον άρτον τον επιούσιον» από το πρωί ως το βράδυ; Ειλικρινά δεν το γνωρίζω!

Εκείνο όμως που γνωρίζω είναι ότι δεν χρειάζεται να παρεμβαίνουμε, αν δεν είναι άκρως αναγκαίο, σε θέματα που άπτονται της εκπαιδευτικής λειτουργίας των σχολείων, ούτε να επεμβαίνουμε στο διδακτικό έργο των εκπαιδευτικών. Οι εκπαιδευτικοί, σχεδόν στο σύνολό τους, παλεύουν καθημερινά για την εύρυθμη λειτουργία των σχολείων και καταβάλλουν τεράστιες προσπάθειες για να προστατεύσουν την ασφάλεια και το δικαίωμα των μαθητών στη μάθηση. Προϋπόθεση όμως για τη εύρυθμη σχολική λειτουργία είναι η εμπιστοσύνη στο έργο των εκπαιδευτικών, ο διάλογος εκπαιδευτικών, γονέων και μαθητών και η επιβολή και τήρηση εξαρχής ορίων στα σχολικά δρώμενα.

Δυστυχώς όμως, απ’ ότι φαίνεται, τα προβλήματα της καθημερινότητας έχουν οδηγήσει πολλούς από εμάς, εκούσια ή ακούσια, στην απογοήτευση, στην αμφισβήτηση και στην σταδιακή απομάκρυνσή μας από τα σχολικά δρώμενα και τα παιδιά, με αποτέλεσμα να αρχίσουμε να «πυροβολούμε» πανταχόθεν τους εκπαιδευτικούς, νομίζοντας ότι με αυτόν τον τρόπο θα αποσείσουμε τις ευθύνες και τις ενοχές που απορρέουν από αυτήν μας την απομάκρυνση.

Άποψή μου λοιπόν είναι πως πρέπει να αφήσουμε τους εκπαιδευτικούς να κάνουν τη δουλειά τους. Αυτοί ξέρουν! Τα παιδιά επίσης γνωρίζουν πολύ καλά τους κανόνες της σχολικής ζωής και δεν χρειάζονται ούτε την παρέμβαση των γονέων, ούτε την αυστηρότητα και ανεκτικότητα των εκπαιδευτικών. Άλλωστε «πώς να κρυφτείς απ’ τα παιδιά; Έτσι κι αλλιώς τα ξέρουν όλα!». Με το να στοχοποιούμε λοιπόν, να κατηγορούμε και να απαξιώνουμε τους εκπαιδευτικούς δε βοηθά τα παιδιά. Αυτό που σίγουρα βοηθά και οφείλουμε όλοι να κάνουμε είναι να προσπαθήσουμε να καλλιεργήσουμε στα παιδιά την υπευθυνότητα και τον απαραίτητο σεβασμό που πρέπει να επιδεικνύουν όταν και όπου χρειάζεται και να εμφυσήσουμε σε αυτά ένα μοντέλο κοινωνίας που διέπεται από ένα σύστημα αρχών και αξιών!

Εν κατακλείδι, αυτό που χρειάζεται να κάνουμε χθες, όχι σήμερα, είναι να μην παρεμβαίνουμε στην σχολική ζωή των παιδιών, να δείξουμε εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς και να σταματήσουμε να τους «χτυπάμε» παντοιοτρόπως, γιατί αν τελικά πέσουν και οι εκπαιδευτικοί το βέβαιο είναι ότι θα συμπαρασύρουν και ολόκληρη την κοινωνία μαζί τους και τότε… δεν θέλω ούτε να το σκέφτομαι! Άλλωστε οι εκπαιδευτικοί δεν είναι διοικητικοί υπάλληλοι είναι λειτουργοί και ως τέτοιοι πρέπει να αναγνωρίζονται από την κοινωνία ώστε και τα παιδιά να μπορούν να πάρουν από αυτούς ό,τι καλύτερο έχουν να τους δώσουν. Εκτός κι αν θέλουμε τους εκπαιδευτικούς να είναι «γλάστρες» στα σχολεία και τα σχολεία να είναι «πάρκινγκ και παιδικές χαρές» για τα παιδιά. Αλλά θα μου πείτε, εδώ ο θεσμός της οικογένειας έχει σχεδόν διαλυθεί, ο κοινωνικός ιστός έχει δεχθεί ισχυρότατο πλήγμα, ο εκπαιδευτικός θα σταθεί εξαίρεση; Μήπως τελικά ήρθε η ώρα του εκπαιδευτικού και του σχολείου γενικότερα;

Κάθε κοινωνία έχει εκείνο που της αξίζει!