Στέφανος Τζανάκης

Ό,τι κι αν γίνει, επίσης, τίποτε δεν πρόκειται να αλλάξει στο πεδίο της αντιπολίτευσης. Όλη η φιλολογία που αναπτύσσεται το τελευταίο διάστημα περί καλεσμάτων, ανοιγμάτων και όλων των σχετικών στηρίζεται φυσικά στην αριθμητική, αλλά όχι και στην πολιτική: μπορεί ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ να αθροίζουν ένα ποσοστό ανάλογο με της Νέας Δημοκρατίας, αλλά οι ψηφοφόροι τους δεν επικοινωνούν και οι ηγεσίες γνωρίζουν ότι δεν έχουν το παραμικρό περιθώριο συνεννόησης – το αντίθετο.

Προφανώς, κάθε εκλογικό αποτέλεσμα έχει επιπτώσεις – και θα έχει και αυτό της 9ης Ιουνίου: για παράδειγμα, αν ο κ. Κασσελάκης είναι δεύτερος πετύχει ένα ποσοστό γύρω στο 17%-18%, δηλαδή ό,τι πήρε ο Αλέξης Τσίπρας στις δεύτερες εκλογές του 2023, τότε ο καθένας μπορεί να αντιληφθεί ότι η πορεία προς το «κόμμα ΙΧ» θα συνεχιστεί απρόσκοπτα, ενδεχομένως με κάποιες σιωπηλές ή και ηχηρές αποχωρήσεις, που δεν θα έχουν καμία πολιτική σημασία.

Με το ΠΑΣΟΚ στη δεύτερη θέση και τον κ. Κασσελάκη στην τρίτη, τα πράγματα αλλάζουν, ανεξαρτήτων ποσοστών: ο Νίκος Ανδρουλάκης θα έχει πάρει άλλη μία ευκαιρία – και το ερώτημα θα είναι τι θα την κάνει. Από την άλλη, τα φτερά του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ θα έχουν κοπεί και τα σιωπηλά στελέχη του κόμματος θα ανακτήσουν τη φωνή τους.

Βεβαίως, αυτό είναι ένα σενάριο που δεν προκύπτει ως πολύ πιθανό από τις δημοσκοπήσεις. Ωστόσο, οι μετρήσεις της κοινής γνώμης καταγράφουν τις τάσεις στο εκλογικό σώμα, αλλά δεν μπορούν να προβλέψουν τη συμμετοχή – και κυρίως την αποχή. Ποιο θα είναι το ποσοστό των ψηφοφόρων που θα προσέλθουν στις κάλπες; Και ποια κόμματα θα χάσουν περισσότερο από την αποχή; Κανείς δεν μπορεί να ξέρει, τουλάχιστον ως το βράδυ της 9ης Ιουνίου.

Στην πραγματικότητα, πρόκειται για μία εκλογική αναμέτρηση στην οποία τα κόμματα θα πρέπει να δώσουν λόγους στους ψηφοφόρους τους να πάνε στις κάλπες. Αυτό είναι δύσκολο, τόσο για το κυβερνών κόμμα, όσο και για τα αντιπολιτευόμενα. Το γεγονός ότι οι στοιχηματικές εταιρείες έχουν εξαιρέσει τη Νέα Δημοκρατία από το ποντάρισμα μιας και οι πάντες γνωρίζουν ότι θα είναι μακράν το πρώτο κόμμα, μπορεί να οδηγήσει ένα ποσοστό των ψηφοφόρων της σε επανάπαυση – κάτι που το ζήσαμε στις δημοτικές εκλογές στην Αθήνα με την ήττα του Κώστα Μπακογιάννη.

Η επανάπαυση δεν είναι ο μόνος κίνδυνος για τη ΝΔ: όποιοι ψηφοφόροι της θα ήθελαν να χτυπήσουν ένα καμπανάκι στον Κυριάκο Μητσοτάκη έχουν πολύ πιο εύκολο το να απέχουν, παρά να στραφούν σε κόμματα τα οποία υπό κανονικές συνθήκες δεν θα ψήφιζαν ποτέ.

Το ίδιο ωστόσο ισχύει και για τα κόμματα της αντιπολίτευσης: ο ψηφοφόρος του ΣΥΡΙΖΑ χρειάζεται έναν ισχυρό λόγο να πάει στην κάλπη γνωρίζοντας ότι το κόμμα του θα είναι στην καλύτερη περίπτωση δεύτερο, πολύ μακριά από το πρώτο. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι υπάρχει ένα κοινό που θέλει να στηρίξει τον κ. Κασσελάκη προσωπικά – ωστόσο σε όλες τις δημοσκοπήσεις τα νούμερα του προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ είναι χειρότερα από το ποσοστό του κόμματός του.

Ακριβώς το ίδιο ισχύει και για τη Χαριλάου Τρικούπη: αν εξαιρέσει κανείς τη δημοφιλία, όπου ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ προηγείται του κ. Κασσελάκη αλλά αυτό δεν είναι λόγος για να ψηφίσει κάποιος ένα κόμμα, ο Νίκος Ανδρουλάκης μετριέται χαμηλότερα από το κόμμα του.

Βεβαίως, υπολείπονται 14 ημέρες για τις εκλογές – δηλαδή ένας σημαντικός πολιτικός χρόνος, στη διάρκεια του οποίου πολλά μπορεί να συμβούν. Αλλά αν αυτά τα «πολλά» δεν συμβούν, τότε η αποχή δεν θα βγάλει μεν το αποτέλεσμα, αλλά μπορεί να βγάλει τα συμπεράσματα από την κάλπη.