Τάσος Καραμήτσος

Εκτός αν χρεώνουμε σε μια κυβέρνηση την παγκόσμια τάση της μερικής ενοικίασης των σπιτιών κάθε πολίτη μέσω κάποιας πλατφόρμας, όπως η Airbnb και άλλες πολλές που «τράβηξαν» από την αγορά ακινήτων όλης της χώρας καμιά πενηνταριά χιλιάδες σπίτια, το ένα τρίτο από αυτά σίγουρα στην πρωτεύουσα.

Ούτε και μπορεί κανείς να ελέγξει την έκρηξη στις τιμές των ακινήτων σε μια χώρα που βγήκε από μια δεκαετία με μνημόνια και έχασε περί το 25% του ΑΕΠ της. Λογικό είναι να υπάρξει rebound και φυσικά και μεγάλες υπερβολές στις τιμές τους, είτε για ενοίκιο είτε για αγορά.

Ωστόσο, οι κυβερνήσεις θεωρούνται και είναι επιτυχημένες όχι μόνο όταν δημιουργούν κίνητρα για την ανάπτυξη μιας χώρας και των πολιτών της, αλλά κυρίως όταν λύνουν προβλήματά τους ή τα απαλύνουν, όταν τα βελτιώνουν στην καθημερινότητα.

Συνεπώς, σήμερα η κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να αντιμετωπίσει το μεγάλο αυτό πρόβλημα έλλειψης στέγασης με κάθε τρόπο και συνδυαστικά, γιατί μαγική λύση δεν υπάρχει, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να επικρατεί η ακινησία.

Ενα πρώτο μέτρο που μπορεί να βοηθήσει αλλά με πολλές προϋποθέσεις και αστερίσκους είναι τα 25.000 κλειστά ακίνητα των τραπεζών που έχουν προέλθει από κατασχέσεις. Σήμερα παρουσιάζεται στο «Πρώτο Θέμα» ένα σχέδιο που επεξεργάστηκε το ίδιο το Μέγαρο Μαξίμου για να ξεμπλοκάρει και να κινηθεί αυτό το φάλτσο που παρατηρείται τόσα χρόνια με τα κλειστά ακίνητα των τραπεζών.

Το παράξενο είναι ότι οι τέσσερις συστημικές τράπεζες που έχουν αυτά τα χιλιάδες ακίνητα δεν «εμφανίζονται επισπεύδουσες» να επιθυμούν την αξιοποίησή τους, είτε διά της πωλήσεως, είτε έστω διά της ενοικιάσεως. Θα έλεγε κανείς ότι «κάθονται πάνω τους» έχοντάς τα στείλει κυρίως στους servicers κόκκινων δανείων, οι οποίοι με τη σειρά τους, αντί να τελειώνουν και να τα καθαρίσουν, τα διατηρούν με μεγάλο κόστος σε ΕΝΦΙΑ και άλλες δαπάνες, όπως ας πούμε η διατήρηση ενός σημαντικού αριθμού υπαλλήλων και δικηγόρων που ασχολούνται με τον εκφοβισμό του κόσμου να πληρώσει πριν χάσει οριστικά το ακίνητό του.

Είναι εκατοντάδες τα παραδείγματα που έχουμε όλοι μας από πολίτες που προσπαθούν να συνεννοηθούν με όλες αυτές τις υπηρεσίες τραπεζών και τους servicers έστω για να πληρώσουν ό,τι μπορούν προκειμένου να μη χάσουν το σπίτι τους και δεν καταφέρνουν να βγάλουν άκρη.

Να σημειωθεί ότι το 80% αυτών των ακινήτων βρίσκεται στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και σε μερικές άλλες μεγαλουπόλεις που αντιμετωπίζουν ακριβώς το μεγαλύτερο οικιστικό πρόβλημα.

Θεωρώ λοιπόν ότι για να προχωρήσει το σχέδιο ξεμπλοκαρίσματός τους θα πρέπει, πέραν όλου αυτού του σχεδιασμού (που αποκαλύπτεται σήμερα από το «Πρώτο Θέμα»), να υπάρξουν χρονικά όρια στις τράπεζες ή ποινές για κάθε εξάμηνο που δεν τηρούνται. Ας ανακοινώσει, ας πούμε, η κυβέρνηση διπλασιασμό του ΕΝΦΙΑ για κάθε εξάμηνο από εδώ και στο εξής για τα ακίνητα που παραμένουν κλειστά στην κατοχή της τράπεζας.

Ας απελευθερώσει το δικαίωμα μεταβίβασης των ακινήτων δίχως την υποχρέωση τακτοποίησης των εκκρεμοτήτων από πλευράς μόνο του πωλητή, γιατί η αλήθεια είναι ότι, σύμφωνα με την έκθεση της Προεδρίας της Κυβέρνησης, μόνο τα 500 από τα 25.000 αυτά ακίνητα είναι πλήρως τακτοποιημένα. Ας αναλαμβάνει ο αγοραστής την τακτοποίηση και ας αφαιρεί το τίμημα που αντιστοιχεί, αρκεί να γίνεται γρήγορα η δουλειά και να πωλείται το ακίνητο.

Τρόποι υπάρχουν πολλοί να δοθούν κίνητρα και αντικίνητρα, αλλά δεν αρκούν μόνο τα ακίνητα αυτά των τραπεζών για να αναπνεύσει η αγορά.

Το Δημόσιο και η Εκκλησία έχουν χιλιάδες ακίνητα παντού, αλλά και εκτάσεις που μπορούν να συμβάλουν στην εξίσωση περιορισμού του προβλήματος, όπως επίσης και ένα μεγάλο στεγαστικό επενδυτικό πρόγραμμα με τη σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα. Το μόνο που δεν βοηθάει είναι η απραξία και στο συγκεκριμένο θέμα δεν έχει γίνει σχεδόν τίποτα.