Τάσος Καραμήτσος

Αν δεν γινόταν μείζον ζήτημα από τα Μέσα Ενημέρωσης τα βίντεο και οι φωτογραφίες με τα θεμέλια ξενοδοχείου στη μέση του Σαρακήνικου, ενός από τα πιο γνωστά και πολυφωτογραφημένα τοπία της Ελλάδας, σε λίγους μήνες θα βλέπαμε και ένα ξενοδοχείο με πισίνες εκεί και λίγο πιο κάτω ένα ελικοδρόμιο.

Το χειρότερο με την υπόθεση αυτή είναι ότι ο ξενοδόχος που πήγε να χτίσει πάνω στο Σαρακήνικο, αν εξαιρέσει κανείς την αισθητική, την περιβαλλοντική ή όποια άλλη θέλετε έλλειψη ευαισθησίας του, είναι σχεδόν ολοσχερώς νόμιμος. Του λείπει ίσως μια... λεπτομέρεια, ότι δεν υπάρχει αναγνωρισμένος δρόμος μπροστά από το Σαρακήνικο, οπότε με μια προσφυγή στο ΣτΕ το Ελληνικό Δημόσιο ή ο Δήμος Μήλου ή κάποιος κάτοικος θα σώσει την τιμή και την υπόληψη του κράτους και φυσικά τη φυσική ομορφιά χιλιάδων ετών του Σαρακήνικου.

Ναι, αν δεν το έχετε αντιληφθεί, όσοι διαβάσατε την ιστορία στο protothema.gr καταρχάς και μετά σε πολλά άλλα Μέσα Ενημέρωσης, τόσα χρόνια κανείς δεν έχει σκεφτεί από τις αρμόδιες αρχές ότι πρέπει να βγάλει έναν νόμο (ή ένα απλό Π.Δ.) που να κηρύσσει προστατευόμενο τοπίο φυσικού κάλλους το μαγικό αυτό μέρος, ή το Κλέφτικο επίσης στη Μήλο, ή πολλά άλλα υπέροχα μέρη σε άλλες τέτοιες περιοχές σε όλη τη χώρα.

Αυτό λοιπόν, αν και δεν έχει γίνει έως σήμερα, θεωρώ ότι είναι ίσως το πιο εύκολο κομμάτι να γίνει έστω και καθυστερημένα, με μια απαράδεκτη βέβαια καθυστέρηση πολλών δεκαετιών, αφού δεν είναι και τόσο δύσκολο δα να καταλάβει ένας υπουργός και μια κυβέρνηση ότι τοπία σαν το Σαρακήνικο πρέπει να προστατεύονται ώστε να μη γίνει καμιά στραβή όπως αυτή που έγινε και φυσικά δεν είναι η μόνη.

Εξίσου αποτελεσματικό και σχετικά άμεσο μέτρο μπορεί να είναι και η «μετακίνηση» της αδειοδότησης οικοδομών από τις ελεγχόμενες από τους Δήμους Πολεοδομίες στην κεντρική κυβέρνηση, στο αρμόδιο υπουργείο. Αλήθεια, πώς είναι δυνατόν ένα τόσο σοβαρό θέμα, όπως η άδεια μιας οικοδομής, να περνάει (ειδικά για τα κάτω από 3.000 τ.μ. κτίσματα) κάτω από τα ραντάρ του κράτους και να κρίνεται αυτοματοποιημένα δήθεν από μια Πολεοδομία που συνήθως σε ένα νησί απαρτίζεται από έναν ή έστω μια χούφτα υπαλλήλους;

Ας υποθέσουμε λοιπόν ότι τα δύο αυτά (Π.Δ. για προστασία τοπίων φυσικού κάλλους, άδειες από το Υπουργείο και όχι από μια τοπική Πολεοδομία) θα γίνουν έστω και μετά από έξι χρόνια διακυβέρνησης, πόσο λύνουν το πραγματικό πολεοδομικό - περιβαντολλογικό πρόβλημα της Ελλάδας;

Πιο σοβαρό απ’ όλα, κατά τη γνώμη μου, είναι η τραγική καθυστέρηση των τοπικών πολεοδομικών σχεδίων (ΣΧΟΟΑΠ), με αποτέλεσμα να ολοκληρώνεται -όπου δεν έχει συμβεί ακόμα- η αλλοίωση του τοπίου και του φυσικού περιβάλλοντος όχι μόνο στις Κυκλάδες, αλλά και σε ολόκληρη την Ελλάδα.

Αυτήν τη στιγμή στη Μήλο, για παράδειγμα, σύμφωνα με τους μηχανικούς του νησιού, έχουν αδειοδοτηθεί, βρίσκονται σε τελικό στάδιο αδειοδότησης ή χτίζονται 15 πεντάστερα ξενοδοχεία και δεκάδες άλλα τετράστερα. Χιλιάδες οικόπεδα έχουν πουληθεί στις Κυκλάδες, βουνά «ξυρίζονται» για να ανοίξουν δρόμοι και εκδίδονται επίσης χιλιάδες άδειες χωρίς να υπάρχει ένα ενιαίο σχέδιο δόμησης.

Πέρυσι μόνο, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΤΕΕ, εκδόθηκαν 1.466 άδειες ανά Περιφερειακή Ενότητα, με τις περισσότερες από αυτές στην Πάρο. Σε λίγο καιρό θα φρακάρει η Πάρος, όπως έγινε στη Μύκονο και στη Σαντορίνη, και γι’ αυτό τώρα έχουν πάρει σειρά η Μήλος, η Νάξος που έχουν και αεροδρόμια τα οποία μπορεί να μεγαλώσουν, η Τζιά και η Κύθνος που είναι πολύ κοντά στην Αθήνα και μετά ό,τι σηκώνουν από οικοδομές η Σίφνος και η Σέριφος, για να ολοκληρωθεί η ζημιά στις μικρές και πιο παρθένες Κυκλάδες, Ηρακλειά, Σχοινούσα και Δονούσα.

Θα πει κάποιος εύλογα, μα δεν θέλουμε τουριστικές επενδύσεις και μάλιστα υψηλών προδιαγραφών πεντάστερα πολυτελή ξενοδοχεία; Η απάντηση νομίζω ότι είναι απλή, φυσικά και ναι, αλλά σε καμία περίπτωση το στυλ τους και το μέγεθός τους -ασχέτως από το πόσα αστέρια έχουν- δεν μπορεί να θυμίζει Ντουμπάι. Θέλουμε να γίνουν τα μικρά ή μεσαία νησιά μας κάτι σαν τα πιο «χαλασμένα» θέρετρα της Ισπανίας ή άλλων χωρών;

Η κυβέρνηση, λοιπόν, ακολουθώντας τη σημερινή της τακτική, δηλαδή να περιμένει να συνταχθούν Πολεοδομικά Σχέδια σε κάθε νησί ή περιοχή... μερικά χρόνια ακόμα, ένα, δύο, τρία ή 13, απλά θα αφήσει να χτιστούν μεγαθήρια και θα ολοκληρώσει την περιβαλλοντική και οικιστική καταστροφή αλλά και αισθητική των μοναδικών αυτών ελληνικών νησιών.

Εξι χρόνια διακυβέρνησης (2019 - 2025) είναι πάρα πολλά για να λέμε ότι δεν πρόλαβε να συντάξει η Πολιτεία Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, να τα περάσει από μια στοιχειώδη διαβούλευση και να βάλει τάξη και κανόνες. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία και για κανέναν, και καλά θα κάνει ο ίδιος ο πρωθυπουργός να ασχοληθεί και να το λύσει, γιατί προφανώς οι αρμόδιοι υπουργοί του είναι παντελώς ανίκανοι τόσα χρόνια να τραβήξουν μια γραμμή και να χαράξουν πολιτική για το τι θέλουμε στα νησιά και τι όχι.