Θανάσης Τσεκούρας

Η διαπίστωση μεταφράζεται εύκολα. Αν υπάρχει σήμερα ένα «γεωγραφικό ατύχημα», τότε αυτό είναι η Τουρκία. Για όλη την Ευρώπη. Αλλά πολύ περισσότερο για την Ελλάδα. Στα πιο διορατικά κέντρα εξουσίας της Ευρώπης η εκτίμηση που κυριαρχεί πλέον είναι ότι «η Τουρκία έχει χαθεί για τη Δύση». Στην ίδια ανάγνωση συγκλίνουν και οι υπεύθυνοι για τη διεθνή πολιτική στις ΗΠΑ.

Πρόκειται για μια γεωστρατηγική ανάλυση η οποία, αν επιβεβαιωθεί πλήρως, ανατρέπει τις θεμελιώδεις ισορροπίες που δημιούργησαν την αρχιτεκτονική του Νέου Κόσμου μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Για επτά δεκαετίες, Ευρώπη και Αμερική επιχείρησαν να σταθεροποιήσουν τον «εκδυτικισμό» της Τουρκίας. Με όλα τα μέσα και με όλους τους πρωταγωνιστές. Από τους κεμαλιστές έως τον «πρώιμο Ερντογάν».

Οι ισορροπίες χάνονται τα τελευταία χρόνια. Ο Ερντογάν σταδιακά υλοποιεί μια πορεία αποχωρισμού της Τουρκίας από τη Δύση. Πρώτον, στο εσωτερικό. Εκκαθαρίζοντας βήμα προς βήμα όλους τους αντιπάλους και περιθωριοποιώντας τα αντίβαρα στην προσωπική ισχύ του. Από τους κεμαλιστές και τη στρατοκρατία έως τους πρώην συμμάχους του (Γκιουλ, Νταβούτογλου, Γκιουλέν κ.ά.). Δεύτερον, αποδεσμεύοντας τη χώρα απ’ όλες τις δεσμεύσεις προς τη Δύση. Πλέον η Τουρκία, είτε με «ήπια» είτε με «σκληρή» ισχύ, λειτουργεί ως μια νεο-οθωμανική ιμπεριαλιστική δύναμη προς όλες τις κατευθύνσεις.

Μέσα σε αυτό το σκοτεινό πλαίσιο, λοιπόν, η Ελλάδα κινδυνεύει από «διπλό ατύχημα». Εκτός από το γεωγραφικό, τη γειτνίαση με μία εκτός ελέγχου Τουρκία, και από ένα βαθύτατα πολιτικό. Διαθέτει μια κυβέρνηση η οποία δεν έχει εξωτερική πολιτική.

Μια πρόχειρη απόδειξη. Μόλις πριν από τρεις μήνες, ο Ερντογάν μας επισκέφθηκε μετά από πρόσκληση της Αθήνας. Τους λόγους της πρόσκλησης ποτέ δεν τους καταλάβαμε. Αντιληφθήκαμε όμως για τα καλά τη συνέχεια. Τουρκικό νταηλίκι στην Κύπρο. Πολλαπλά επεισόδια στο Αιγαίο. Προβοκάτσια με τους δύο στρατιωτικούς στον Εβρο. Ανοιχτές απειλές στο Αιγαίο. Διαρκής ρητορική «θερμού πολέμου». Χρειάζονται κι άλλα;

Σε όλα τα χρόνια της Μεταπολίτευσης η χώρα διέθετε εξωτερική πολιτική. Καλή ή κακή. Επιτυχημένη ή αποτυχημένη. Αποτελεσματική ή όχι. Ποτέ όμως δεν βρέθηκε να μετεωρίζεται σε παρόμοιο κενό πολιτικής όπως σήμερα. Απέναντι μάλιστα σε μια «τρελαμένη» Τουρκία που γκρεμίζει όλες τις γέφυρες στα δυτικά, ανατολικά και νότια σύνορά της με έναν πρωτόγνωρο νεο-οθωμανικό ιμπεριαλισμό.
Καλά ξεμπερδέματα, λοιπόν. Και με τον «Σουλτάνο». Και με τους «Ταλεϊράνδους» που μας κυβερνούν.